Izaro, emakumeen areto-futbol taldean jokatzen lehenengo transexuala

Leioa Maia areto-futboleko jokalaria da Izaro Antxia. Igandean bere lehenengo partidua jokatu zuen San Inazion bere taldeko beste emakumeekin batera. Espainian federatutako partidu ofizial bat jokatzen duen lehenengo pertsona transexuala da.

Izaro Antxiak bere antzeko egoeran daudenak animatu nahi ditu aurrera egin eta saiatzera

Izaro Antxiak bere antzeko egoeran daudenak animatu nahi ditu aurrera egin eta saiatzera (argazkia: Uriola.eus).

Zelaira irten baino apur bat arinago, San Inazioko kiroldegian zegoela, “urduritasuna” adierazi zuen elkarrizketatzera joan ziren kameren aurrean, nahiz eta partiduan bertan “erlaxatuago” sentitu.

Izaro, izatez Gorka izenarekin jaio zen. Igandean lehenengo partidu ofiziala jokatu ahal izan zuen pare bat aste aurretik jasotako NAN berriari eta bere taldearen laguntzaz aldatutako identitate femeninodun fitxari esker. Badira bi urte prozesu “luze eta gogorrarekin” hasi zela. Oraindik ez du guztiz bukatu emakume izateko prozesua. Aurrera jarraitzeko prest agertu da Izaro.

Informatikoa lanbidez eta Bizkaiko Portugaleteko herritarra, haren familiaren laguntza beti jaso izan duela adierazi du, baita futbol taldeko kideena ere. Bere antzeko egoeran bizi denari esan nahi dio “aurrera egin behar dela, saiatu behar dela. Zerbaiten zain geratzen baldin bazara ezer egin gabe, ez da betetzen”.

Albiste hau Uriola.eus-ek argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.

Bryan Adams cancela un concierto en Mississippi por su ley anti-gay

Bryan Adams, en una imagen reciente

Bryan Adams, en una imagen reciente. EFE

El rockero canadiense Bryan Adams ha cancelado el concierto que tenía previsto para este 14 de abril en el Mississippi Coast Coliseum de Biloxi como protesta contra una ley que va contra los derechos del colectivo LGBT. Concretamente, se trata de la ley de Libertad Religiosa que permitirá a los negocios, personas individuales y organizaciones religiosas denegar sus servicios a las personas gays, madres solteras o cualquiera que pudiera “ofender a alguien que tenga una sincera creencia religiosa”.

En un comunicado en las redes sociales, Adams plantea que esta ley es “incomprensible” y que él no puede “en buena conciencia actuar en un Estado donde a ciertas personas se les niegan sus derechos civiles por su orientación sexual”. “Usando mi voz me solidarizo con todos mis amigos LGBT para repeler esta norma extremadamente discriminatoria. Espero que Mississippi recapacite y pueda volver para actuar para mis muchos fans. Espero ese día”, ha recalcado el músico.

Esta decisión de Adams llega apenas dos días después de que Bruce Springsteen cancelara un concierto en Carolina del Norte para protestar con la ‘ley del cuarto de baño’: “Esta ley dicta qué cuartos de baño tienen permitido usar las personas transgénero. También ataca a los ciudadanos pertenecientes al colectivo LGTB impidiendo que demanden cuando sus derechos son violados en el lugar de trabajo. A mi juicio, es un intento de gente que no puede soportar el progreso de nuestro país”, defendió Springsteen.

BENAT GACHEN LES BASCOS ELKARTEKO PRESIDENTEA: «Larrialdi egoeran ez, larritasuna arazo sozialetan dago»

Duela hamar urte sortu zen Les Bascos, Ipar Euskal Herrian LGTBen aldeko borrokan ari den elkartea. Larunbatean zuten ospakizun jaia Baionan, Elkarteen Etxean. Hori aitzakia harturik, sexu aukeren berdintasuna nola eta zertan den aztertzeko tartetxo bat hartu dugu historia irakasle honekin.

A Baiona le 17-04-2013.Conf de presse des "Bascos" (Be–at Gachen) sur le projet de mariage pour tous.

Zertan gaude sexu aukeren bazterketari dagokionez egun?

Ezkontza legeak erakutsi bezala, lege mailan gauzak aldatu dira, mentalitate mailan beste bat da egoera. Lan ikaragarria dugu egiteko horretan, pazientziaz, jendearekin hartu-emanean. Baionan ezkon gaitezke bi mutil, kalean eskua emanda ibili edota musuka aritu… Komunikabideek homosexualitatearen gaia konponduta egongo balitz bezala aurkezten dute eta errealitatea bestelakoa da. Alde sozialean ere badago zer egin, egoera ekonomiko zaila bizi duten gay eta lesbianak badirelako.

Beste aldarrikapen batzuk dituzten elkarteekin batera ikusten dugu maiz Les Bascos; hor zineten, adibidez, Ailleten aurkako martxan martxoaren 8an. Zer dela-eta hori?

Diskriminazio guztien aurka altxatzen dugu ahotsa; herritarrak gara, beste herritarrekin bizi garenak, eta gure borrokak haienarekin egin behar du bat, dela elkartasun arazoa, dela ilun aroaren aurkako borroka, dela diskriminazio arazoa sexismoagatik edota elbarritasunagatik… Egun, adibidez, etorkinen gaia jarri nahi dut mahai gainean; jarrera humanista da gurea. Ez gara alde horretatik arras LGBT mugimendu bat, nahiz eta gure partaideen %90 hala izan. Berdintasun balioek batzen gaituzte, ez sexu-aukerak. Azken hau oso garrantzitsua iruditzen zait indar populista batzuk kolektibo ezberdinok elkarren aurka jarri nahian dabiltzan garai hauetan. Horrexegatik sartu gara batzuk ezbaian jartzen duten laikotasunaren defentsan, sinetsita gaudelako balio horretan oinarrituta eraikiko dela elkarbizitza etorkizunean.

Duela bi urte ireki zenuten Txalaparta lokala Baionan. Zer nolako harrera izan du?

Dimentsio asko ditu lokalak: kulturala batetik, erakusketak, eztabaidak, egiten direlako; bizikidetzarena bestetik, topaleku bat delako; azkenik, zerbitzu soziala ere bada. Orientazio lana egiten dugu eta atakan daudenak beste egitura batzuetara bideratzen: sindikatuetara, ospitalera, abokatuarenera… Iaz egoera kezkagarriko 70 dosier kudeatu genituen. Gero eta gehiago daude. Ez dira denak zentzu hertsian LGTB dinamikak; hortik ere ondorioztatzen da diskriminazio egoera orokorki hartuz jarduteko premia.

Zein dira zuen esperientzia horretatik bazterketaren aurrean kolektiborik ahulenak?

Bi polo bereizten dira argi, batetik gazteak, bestetik adinekoak. Baditugu klandestinitatetik ateraz beren sexu-hautua onartu zutenak eta zahartu ahala atzera egin dutenak, zahar etxeak-eta ez daudelako dimentsio horretarako prestatuta. Hor benetako lana dago egiteko. Bestetik gazteak ditugu; hezkuntza sistema mamuta baita. Borondatea badago, kontzientzia ere bai, baina hortik gauzak egitera beti egoten da tarte handia. Gazteekin beraiekin ikastetxez ikastetxe lan egitea litzateke interesgarria; esperientzia batzuk burutu ditugu jada. Lizeoko ikasleekin talde bat osatu nahian gabiltza, uste baitugu ikasleek eurek hitza hartzeak beste eragin bat duela.

Zer bilakaera izan du klase politikoak LGTB eskaerekiko?

Hauteskunde guztietan mahai inguruak antolatzen ditugu, hautagaiak gure aldarrikapenekin sentsibiliza daitezen. Geuk aurre egin behar diogun errealitatetik lekutan bizi dira maiz ordezkari politikoak. Baionako alkateari, adibidez, hautagai zenean, diskriminazioaren aurkako batzordea sortzeko eskatu genion eta axuant bat izendatzeko. Hitzeman zuen eta bete du. Hemengo diputatuekin ere harremana dugu.

Larunbatean egin zenuten Baionako elkarteen egoitzan urteurreneko ospakizun jaia. Zer darabilzue orain esku artean?

Harrotasun martxa ekainaren 18an izango da, «eginarazi diezaiegun atzera beldurrei, aurrera eskubideei» ardatz duela. Beldurra aipatzean Estatu frantsesaren egoeraz ari gara, denaren beldur baita uneotan, eta bere baitan ixten ari da, atzera doa; eskubideek aurrera egin behar dutela esatean, berriz, ezkontza-lege mediatikotik harago doala kontua azpimarratu nahi dugu. Hor datoz presidentetza hauteskundeak 2017an eta ate guztiak, baita irekitzeko prest ez daudenak ere, jo beharko ditugu, tartean, Michel Alliot Marierena. Ez gaitu inoiz hartu nahi izan. Larrialdi egoerarik ez, arazo sozialei aterabidea aurkitzeko larritasuna dago, eta gurea horietako bat da.

Hona irakaslearentzako etxeko lana: aipatu azken hamar urteotan mugarri izandako hiru une.

Lehena, ezbairik gabe, elkartearen sorrera bera, mendi ibili hutsak ziren haiek berdintasunaren aldeko ibilaldi bihurtzen hasi baitziren pixkanaka. Bigarrena, nola ez, guztientzako ezkontza arautu zuen legea, eztabaida hark gure elkartea ezagutaraztea ahalbidetu baitzuen eta hari izaera militantea behin betiko ematea. Hirugarrena, duela bi urte Baionan Txalaparta lokala irekitzea izan zen, urrats horrekin elkarteari izaera soziala eman genion.

Les Bascos larrugorrian: 204 partaide, bi heren gizon

Batzuetan lortzen horren nekeza dena konplexurik gabe egin digu Beñat Gachenek: elkartea biluzi. Uneotan 204 kide direla dio, baina egunerokotasunean 40 bat dabiltzala, «leku guztietan bezala». Azterketa soziologikoa egiteko eskatuta, hagin zorrotzez heldu dio ogi gogorrari: gehienak 50 urtetik gorakoak dira; bi heren gizonezkoak, herena andreak. Egoitza Baionan dute; aurrekontua 60.000 eurokoa, nagusiki Txalaparta lokalaren zerbitzuetan joaten dena. Diru-laguntzek gastuen %18 estaltzen dute.

Hedapen geografikoaz galdetu diogunean zintzo erantzun digu: «Baditugu partaideak barnealdean, baina elkartea ez dago han errotua. Adar bat behar genuke sortu». Barnealdeko ekitaldietan, «normala den eran», jende gutxiago batzen da eta zio bat ere eman digu: «Eragozpena izaten du hainbatek gela nabarmenen batera etortzeko». Nerabeen etxea edo CPAM bezalako egitura zabalagoekin lan egitea ikusten du giltzarri Gachenek hor aurrera egiteko.G. M. Z.

Respuesta masiva a los golpes de la violencia machista

Miles de personas se dieron cita en Gasteiz para participar en la manifestación convocada por el movimiento feminista de Euskal Herria. La marcha, que finalizó en la plaza de la Virgen Blanca, estaba encabezada por una pancarta en la que se podía leer el lema «11 eraso 12 erantzun Feministok Prest! Vuestras violencias tendrán respuesta».

feministok prest-gara

Más de 7.000 personas, según el recuento de GARA, –12.000 según las organizadoras– tomaron ayer las calles de Gasteiz para mostrar su rechazo a la violencia machista. Una lacra que esta misma semana se ha cobrado la vida de Nathalie Van Dut, que falleció el miércoles por la noche en el hospital de Baiona tras permanecer ingresada varios días en estado grave. «Nathalie ha sido asesinada por su marido en Bidart. Es la última víctima que deja la violencia machista en Euskal Herria, y estamos hartas, estamos muy enfadas. Desde Gasteiz, con toda la fuerza de quienes nos hemos juntado aquí, denunciamos este nuevo asesinato», destacó Amaia Villanueva al final de la marcha convocada dentro de la campaña Feministok Prest!, que concluyó en la plaza de la Virgen Blanca.

Allí recordó que la violencia machista tiene «muchas formas, muchas caras, muchas cadenas». «Cadenas que día a día golpean la vida de las mujeres, atándonos a la dominación. ¡Pero a tantas violencias, más respuestas! Es la violencia que sufrimos la que nos ha unido, y responderemos como un único cuerpo», exclamó.

En la misma línea se pronunciaron Gladys Giraldo y Marina Sagastizabal, que denunciaron la vigencia de un sistema heteropatriarcal que quiere a las mujeres «fuera de los espacios públicos, o en casa al caer la noche. O de cantineritas en las fiestas, presentes solo para su disfrute». «Nos quieren naturalmente femeninas y jerárquicamente complementarias a los hombres», añadieron antes de insistir en que las violencias machistas «son la cara de una maquinaria patriarcal podrida, que reacciona ante los derechos conquistados por las mujeres, desplegando todo su arsenal contra el feminismo».

Contra un movimiento que «seguirá trabajando para acabar con el machismo y lograr la igualdad efectiva entre hombres y mujeres». «Responderemos a la agresiones, como hemos hecho siempre, con fuerza, con movilizaciones, interpelando a las instituciones, acordando protocolos, creando redes de asistencia y utilizando la pedagogía», subrayaron tras lanzar un mensaje claro y directo a los agresores: «Vuestras violencias tendrán respuesta».

Y pidieron la colaboración de la ciudadanía para luchar contra la desigualdad y el machismo, que afecta a las mujeres del todo el mundo, tal como señalaron las personas que subieron al escenario. Mujeres procedentes de distintos lugares unidas contra una misma causa.

Refugiadas y presas

También recordaron a quienes no pudieron acudir a la manifestación. A las refugiadas que están atrapadas en las fronteras de esta Europa de la «vergüenza», y a las presas, que «también están luchando contra la estructura patriarcal de la cárceles. Enfrentándose a la cruda violencia del Estado y del sistema patriarcal, y recibiendo un doble castigo: el castigo penal y el castigo moral de la sociedad. ¡Desde aquí toda nuestra solidaridad!».

Tras la manifestación, muchas de los asistentes se dirigieron a Landatxo, donde tuvo lugar una comida popular. Esta jornada «histórica» finalizó de noche, con conciertos en el gaztetxe de Gasteiz.

Personas de distintos ámbitos unidas en las calles de Gasteiz

Agentes sociales, políticos, sindicales y culturales llegados de todos los rincones de Euskal Herria y de otras naciones, como los Països Catalans, se dieron cita ayer en Gasteiz para participar en la manifestación convocada por Feministok Prest!.

La politóloga Jule Goikoetxea destacó la importancia de celebrar esta cita en la capital alavesa, donde se ha abierto un debate social sobre el modelo festivo a consecuencia de la protesta organizada por el movimiento feminista en las fiestas de La Blanca. Por otro lado, la cantante Ines Osinaga mostró su rechazó a la criminalización del feminismo, que ha logrado incluir en la agenda política la necesidad de lograr la igualdad efectiva y acabar con la violencia machista.

Por su parte, la secretaria general de LAB, Ainhoa Etxaide, advirtió de que las mujeres no son víctimas. «Somos mujeres, y queremos ser mujeres libres. Y pedimos medidas para lograr que formemos parte de esta sociedad en igualdad de oportunidades, sin que se nos obligue a estar supeditadas a los hombres», añadió.

La diputada de EH Bildu Onintza Enbeita denunció la existencia de una violencia estructural contra las mujeres, y Anna Gabriel(CUP), afirmó que sin feminismo «no habrá independencia completa ni socialismo deseable».I.S.

Indarkeria matxistaren aurkako aldarria ozen entzun da Gasteizen

Indarkeria matxistaren aurkako aldarria ozen entzun da Gasteizen

movilizacion-feminista_foto610x342

11 eraso, 12 erantzun, Feministok prest! leloa zuen manifestazio jendetsu batek Gasteizeko kaleak zeharkatu ditu larunbat honetan, indarkeria matxistaren aurka eta emakumeen eskubideen alde egiteko. Manifestazioa 13:00etan atera da Bilbo plazatik, eta Alderdi politiko, sindikatu, kultura, kirola, gizarte eragile askoren babesa jaso du Gasteizen burututako manifestazio nazionalak. Bertan egon dira, besteak beste, Ainhoa Etxaide LAB sindikatuko idazkari nazionala eta Jule Goikoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko irakaslea.

Koordinadora Feministako Kattalin Minerrek aldarrikatu duenez, “indarkeria matxista ez da mugatzen erailketa edo jipoietara soilik, bazik eta askoz zabalagoa da eta modu askotara eragiten digu”. Bestalde, “indarkeria horri aurre egiten diogun emakumeok subjektu aktiboak gara eta ez biktima pasibo”, gaineratu du.

Horrez gain, indarkeria matxista guztiek erantzuna behar dutela aldarrikatu dute. Guzti guztiek, XXI. mendean indarkeria matxistak aurpegi gehiegi dituelako: “familia eta bikote eremuan ez ezik, gizarteko hainbat esparrutan gertatzen baitira erasoak, eta gizarteak itsu eta entzungor jarraitzen du”.

Martxan zehar gogoan izan dute Natalie Van Put, herenegun Baionako ospitalean hildako emakumea, ustez senarrak

Una gran marcha contra la violencia machista recorre Gasteiz

La manifestación, organizada por Euskal Herriko Mugimendu Feminista, ha sido el punto cumbre de una jornada copada de actividades.

movilizacion-feminista_foto610x342

Una marcha en contra de la violencia machista y en defensa de los derechos de las mujeres ha recorrido Vitoria-Gasteiz este sábado. La manifestación ha salido desde la Plaza Bilbao de la capital alavesa a las 13:00 horas y ha contado con la presencia, entre otras caras conocidas, con la secretaria general del Sindicato LAB Ainhoa Etxaide y la profesora de una Universidad del País Vasco Jule Goikoetxea. En la pancarta que encabezaba la marcha se podía leer el siguiente lema: 11 eraso 12 erantzun, Feministok Prest! Vuestras violencias tendrán respuesta.

A lo largo de la marcha se han sucedido más pancartas de varios de los 250 colectivos adheridos a la misma, con las que se ha querido denunciar la violencia sufrida por las mujeres en general, y por lesbianas, refugiadas, inmigrantes o presas, entre otros colectivos, en particular

Los organizadores han querido trasladar una denuncia contundente contra todas las violencias machistas, en plural, y han alertado sobre “la necesidad de ampliar el foco porque las agresiones no sólo se dan en el ámbito familiar o de pareja, se dan a diario en la sociedad, con frecuencia, agresiones invisibilizadas”.

Así, la portavoz de Koordinadora Feminista Kattalin Miner ha subrayado que “la violencia machista no se circunscribe únicamente a los asesinatos o las palizas, es mucho más amplia y nos afecta de muchas formas”. Por otra parte, ha añadido que, “las mujeres que hacemos frente a esa violencia somos sujetos activos, y no víctimas pasiva”.

La manifestación, organizada por Euskal Herriko Mugimendu Feminista, ha sido el acto central de una jornada para la que se han organizado numerosas actividades, tanto previas a la marcha, como posteriores, con la intención de “ocupar el espacio público” y poder así visibilizar el problema social existente en esta materia.

FEMINISTOK PREST!-ek manifestaziora deitzen du Indarkeria Matxistaren aurka, apirilaren 9an Gasteizen

feministok prest3 feministok prest 2

 

Read more

FEMINISTOK PREST!-ek manifestaziora deitzen du Indarkeria Matxistaren aurka, apirilaren 9an Gasteizen

feministok prest3 feministok prest 2

 

Read more

12.000 feminista indarkeria matxistaren aurka Gasteizko kaleetan

Euskal Herriko Mugimendu Feministak antolatu du “11 eraso 12 erantzun. Feministok Prest!” manifestazio nazionala. Eraso matxisten 2015eko uda gogorraren ondoren mugimendu feminista indartsu zegoen halako aldarria Arabako hiriburuan zabaltzeko.

Manifestazio burua, aldarriak hiru hizkuntzetan jarrita, euskaraz, gaztelaniaz eta arabieraz

Manifestazio burua, aldarriak hiru hizkuntzetan jarrita, euskaraz, gaztelaniaz eta arabieraz. Argazkia: Dani Blanco.

Hilotzak ia hozteko astirik ez du izan. Natalie Van Put, 34 urteko emakumea, apirilaren 5ean hil zen ustez senarrak emandako kolpeen ondorioz. Indarkeria matxistaren azken eraila gogoan izan du manifestazioak hasiera-hasieratik. Manifestazio osteko hitz-hartzeetan ere beretzat izan dira lehen hitzak.

Indarkeria matxistaren gertaera lazgarrienetakoa da erailketa. Hala ere, emakumeen aurkako indarkeriak mila aurpegi ditu eta Josebe Iturriozek Euskadi Irratian manifestazioa hasi baino lehenxeago adierazi duenez, “indarkeria zer den azaltzen eta ulertzen lanak ditugu”, eta manifestazio nazionalaren helburuetako bat bazen neurri batean ariketa hori egitea.

Manifestazio garaian egin diren ekintzek indarkeriaren hainbat adar azaldu dizkigute. Suziri bat piztuta, hainbat emakume burua estalita jende oldearen zain zegoen, eta hala zioten: “Gaua eta kalea gureak dira!”.

Artium museoaren parean “beltza”, “moroa”, “sudaka”, “etorkina”, “txinarra” deitu dieten emakumeek irmo adierazi dute harro daudela direnaz eta arrazakeriaren aurkako eta emakumeen arteko batasun eta aniztasunaren aldeko aldarria egin dute.

Kapitalismoaren eta patriarkatuaren aurkako jarrera erakusteko Corte Inglés parean geratu da jendetza eta “Feministok Prest!” pegatinak itsatsi dituzte erakusleihoetan.

Bat baino gehiago gogoratuko zen Natalie Van Put emakume hilberriaz hurrengo ekintzan emakumeak “odolez” blai lurrean etzanda ikusitakoan.

Andre Maria Zurira heldu dira 12.000 manifestariak, plaza lepo.

Oholtzatik Natalie Van Put bidartarra gogoratu dute, eta indarkeria matxistak urtez urte hil dituen emakumeak izenez deitu dituzte. Saioan zehar behin baino gehiagotan atera da Natalieren izena eta manifestariek irmo erantzun dute: “Natalie, gogoan zaitugu! Herriak ez du barkatuko!”. Europari harresiak irekitzeko eskatu diote, eta errefuxiatuei ongi-etorria eman zaie. Hala esan du esatariak: “Esaidazu zergatik lur hau ez den nire etxea izango”. Emakume presoak eta Mendebaldeko Sahara ere gogoan izan dituzte. Eta manifestazioan antolatu bezala, oholtza gainetik ere indarkeriaren aurpegi anitzak zerrendatu dituzte: arrazakeriaren aurkako deiadarra; “Eta zu zergatik zara heterosexuala?”; gorputz anitzen aldeko aldarria; “Beldurra aldez aldatuko dugu!”; lan guztien (eremu publikoko eta etxeko) balioestea; erailketen aurkako aldarria; eta beste.

Abortatzeko eskubidearen aldeko manifestazioak, Iruñean, mugimendu feminista piztu eta gogobete zuen. Ondoren Emakumeen Mundu Martxa Euskal Herriko kaleetan ibili zen. 2015eko udako eraso matxista andanak are gehiago berotu zuen mugimendua, eta apirilaren 9an, 12.000 feministak indarkeria matxistaren aurkako oihu ozena egin du Gasteizen.

Oihu geldiezina, aho batez

Euskal Herriko mugimendu feministak indarkeria matxisten aurka antolatutako manifestazioak 12.000 lagun bildu ditu Gasteizen. Emakumeek euren bizitzen protagonista izatea aldarrikatu dute. Bideoa: Mobilizazio eguneko erreportajea (Lara Madinabeitia, BERRIA TB).

«Ez dugu atzera egingo. Geldiezinak gara. Zuen indarkeriek erantzuna jasoko dute!». Andre Maria Zuriaren plazan hasitako oihua ozen zabaldu zen bazter guztietatik. Feministok Prest plataformak deitutako manifestazioak 12.000 pertsona inguru bildu zituen Gasteizko bihotzean, antolatzaileek emandako datuen arabera. «Gora borroka feminista» oihukatzeko bat egin zuten 12.000 ahotsek. Tonu, tinbre eta kolore askotako ahotsak, lelo bera zabalduz: 11 eraso, 12 erantzun.

Indarkeria matxisten aurkako manifestazioak lepo bete zuen Andre Maria Zuriaren plaza. «Egun historiko bat» izango zela iragarri zuen Euskal Herriko mugimendu feministak manifestazioaren aurreko astean, eta aurreikuspenak bete-betean gauzatu ziren. Euskal Herriko bazter guztietatik heldutako jendea bildu zen, baita beste hamaika txokotatik etorritakoak ere. Besteak beste, Madrildik eta Bartzelonatik autobusak heldu ziren, eta Asturiasko banderaren bat edo beste ere ikusi zen manifestazioan.

Natalie Van Puten hilketari egindako erreferentziak etengabekoak izan ziren egun osoan —asteon hil dute Bidarten (Lapurdi)—. Ekitaldi nagusian ekarri zuten gogora. «Zenbat gehiago zenbatu beharko ditugu? Ez gara hiltzen, hiltzen gaituzte», salatu zuen Gladys Giraldo Feministok Prest plataformako kideak. «Ez dira kasu bakanak, eta ez dira burua galdu duten gizonezkoak: indarkeria matxista da». Bidarteko hilketa gogorarazten zuten afixak ere baziren manifestazioan.

Van Putek indarkeria matxistarik «bortitzena» pairatu zuela gaineratu zuen Marina Sagastizabal plataformako kideak. Ordea, zehaztu zuen hori ez dela indarkeria matxista bakarra. 11 eraso, 12 erantzun lelopean atzoko manifestazioak indarkeria horiek guztiak plazarazteko helburua zuen, baita horien gaineko hausnarketa hastekoa ere. Ibilbidean indarkeria horietako hainbat islatu zituzten antolatzaileek.

Horien artean manifestazioan egoterik izan ez zuten emakumezkoek lehentasunezko lekua izan zuten. Batetik, errefuxiatutako emakumeak izan zituzten gogoan, Europako Batasuna hiltzaile, SOS emakume errefuxiatuak lelodun pankartarekin. Bestalde, espetxeetan dauden Euskal Herriko emakume presoak ere presente izan ziren Gasteizko kaleetan, kartelen bitartez. «Kartzelaren egitura patriarkalaren biolentzia gordinari aurre egiten diote», nabarmendu zuen Aitziber Perez de Karkamok. «Zigor bakoitza jasotzen dute, gainera: zigor penala, eta jendartearen zigor morala».

Sistema heteropatriarkalak emakumeari ezarritako moldea gogora ekarri zuten ekitaldian: «Maitasun eredu toxikoen morroi; heterosexuala; sexu objektua, gorputz desiragarriekin; hierarkikoki gizonen osagarria; derrigorrezko ama eta zaintzaile: emazte finak…». Indarkeria matxistak molde horretatik ateratzen direnen aurka jotzen duela salatu zuten, eta horiei aurre egiteko zilegitasuna aldarrikatu. «Bizi nahi dugu, gure bizitzen protagonista izan nahi dugu; horregatik defendatuko gara, eta erantzungo dugu», ohartarazi zuen Sagastizabalek.

Ekitaldiko mezuak, aldarrikapenak, sutsuki txalotu zituzten plazan bildutako 12.000 pertsonek. «Instituzioak, agente politiko zein sozialak, Euskal Herriko jendartea osatzen dugun pertsona oro norabide berean bultzatu behar dugu», eskatu zuen Sagastizabalek.

Pertsona ezberdinen arteko elkarlanaren adibidea izan zen atzoko manifestazioa. Halaber, elkarlan horren adibide txikiagoak ikusteko aukera ere egon zen: Gasteizen te topaketan indarkerien gainean hausnartu zuten emakumezkoen txirikordekin apaindutako pankartak, Gora Gasteiz ekinbidean oihal koloretsuekin jositako beste kartel bat, eskubide sozialen aldekoak…

Kalea eta gaua

«Beldurra izan da gure eguneroko ogia; gure bizitza kontrolatzeko beldurrean hezi gaituzte», nabarmendu zuen Sagastizabalek. «Espazio publikoetatik kanpo nahi gaituzte gaua heldu baino lehen», gaineratu zuen Giraldok. Mugimendu feministaren salaketa hori etengabekoa izan zen Gasteizko kaleetan. Atzoko eguneko ekitaldia horren isla izatea bilatu zuten antolatzaileek.

Goizetik iluntzera arte hamaika ekintza egin zituzten kaleetan. 11:30ean zumba-reggaeton saioarekin hasi zuten eguna dozenaka emakumek, Foru plazan. Horrez gain, indarkeria matxistak salatzeko kaleko arte eskaintza zabala izan zen atzokoan. Besteak beste, Elina Chauvet artistaren Zapatos Rojos(Zapata gorriak) instalazioa egon zen ikusgai Katedral Berriaren aurrean. 2009an Ciudad Juarezen (Mexiko) inauguratu zuen artelana, emakumeen aurkako indarkeria eta justiziaren gaineko hausnarketa gisa. Orduan, 66 zapata gorri ziren, bikoteka kokatuta, falta ziren 33 emakumeren manifestazioa irudikatzeko. Gasteizen, 66 zapata baino gehiago izan ziren.

Aldarrikapen eta hausnarketaz gain, aisialdirako parada egon zen egun osoan: bazkaria eta bazkalosteko ikuskizunak Landatxo kiroldegian; iluntzean, Gasteizko Gaztetxean hasitako kontzertuak… Musika isildu zenean ere, «gora borroka feminista» oihuaren eta danborren burrunbaren oihartzun geldiezinak jarraitu zuen, kalez kale.