MADRIL. Madrilgo epaile batek ezarritako debekuari izkin egiteko, autobus transfoboko mezua moldatu du Hazte Oir erakunde ultrakatolikoak. Autokarabana bat prestatu du, eta aurreko leloari galdera ikurrak gehitu dizkio: Mutilek zakila dute? Neskek alua dute? Hasierako aurreikuspenen arabera, kanpaina bihar da heltzekoa Iruñera
Erakunde ultra baten autobusa etorriko da Iruñerrira bihar-etzi. Ia ezezaguna zen bus horren probokazioari zilegitasuna eta ikusgarritasuna eman diogu. Albiste on bat dago: agian LGTBI kolektiboak gaindituko dituen transfobiaren kontrako mugimendu bat hasi da gurean.
Beste guztia nahiko kezkagarria izan da: berriz ere zentraltasuna eman diogu eskuin muturrari. Markoa berak egin digu. Eta guk, gailentasun moralez, aurreratuagoak garela erakutsi diegu. Hala ere, eskuin muturraren probokazioak 30 urtera jasotzen ditu emaitzak: begira Alemanian eta Frantzian, adibidez.
Gainera, autobusaren kontrako mugimendu hori estetika soil gelditzen bada: «ez esan gauza transfobikorik gaizki ikusia dagoelako baina… jarraitu gizarte transfobikoaren oinarriak eraldatu gabe». Jai dugu. Zeren autobus hau Iruñetik pasako den egunotan supermerkatuetako 18 langile kaleratuko ditu Caprabo supermerkatu kateak Eroskiren bidez. Agian kaleratutako emakumeetako batek izango du alaba zakildun ala seme bulbadunen bat. Nola erosiko dizkio jantziak eta liburuak? Ze zailtasun izango ditu, haztean lan duin bat topatzeko? Gure asmo digital onek emango diote jaten?
18 emakumeok kaleratu dituzten egunotan, 20 minuturo autobus bat abiatu da Iruñeko Vianako Printzea plazatik Gorraizera. Funtsean. Autobus horrek hiriaren zentro pobretutik —Arrosadiatik eta Alde Zaharretik— emakume hego-amerikarrak eramaten ditu Iruñerriko periferia aberatsera: haurrak elikatzeko, agureak paseatzeko, mugikortasun mugatua duten dirudunen hankarteak garbitzeko. Sarritan, —Brecht parafraseatuz— histeriko jartzen gara kapitalismoaren aldaera histerikoaren aurrean kapitalismoari aurre egin gabe. Alegia, gure kontzientzia garbitzen dugu asumi ezina den bus transfobikoaren aurrean. Baina bestea, larunbatetan 60 minuturo Gorraiza doana ez dugu zalantzan jarri ere egiten.
BERRIA MEDIOETAN:
“Badira zakila duten neskak eta bulba duten mutilak” leloarekin abiatu zuen kanpaina bat Chrysallis elkarteak, eta, hari erantzunez, kontrako mezua idatzia duen autobus bat kaleratu du Hazte Oir talde ultrakatolikoak. “Mutilek zakila dute, emakumeek bulba dute. Ez zaitzatela engaina. Gizon jaiotzen bazara, gizona zara. Emakumea bazara, hala jarraituko duzu”.
Haserrea eragin du kanpainak, eta hasiak dira erreakzio politikoak ere. Jaurlaritzako Gizarte Gaietarako sailburu Beatriz Artolazabalek errespetua eskatu du “adingabe eta transexualentzako”, eta gogorarazi du legeak debekatu egiten duela inor generoagatik baztertzea. Hala, halako bazterketak amaitzeko lanean jarraitzeko deia gin die erakunde eta alderdiei.
Donostiako Irabaziko bozeramaile Amaia Martinek Eneko Goia alkateari eskatu dio galaraz diezaiola autobusari Gipuzkoako hiriburuan ibiltzea. Gogorarazi du Chrysallisen kanpainaren helburua zela haur transexualen errealitatea gizarteratzea eta nortasun sexualen errespetua sustatzea. Hazte Oir taldearenak, aldiz, “giza eskubideen eta genero indentitateagatik baztertutakoen legearen aurka” egiten du, Martinen esanetan. Goiak erantzun dio Martini ez berak eta ez udalak ez dutela eskumenik horretarako: “Alkatea naiz, baina ez jainkoa”.
Gainera, probokaziotzat jo du autobusa Donostian martxoaren 7an eta 8an egotea, kontuan izanik martxoaren 8a Emakumeen Nazioarteko Eguna dela. Sare Antifaxistak ere eskatu die Eneko Goia, Gorka Urtaran, Joseba Asiron eta Juan Mari Aburto alkateei ez uzteko autobusari zirkulatzen, argudiatuta ez duela aniztasun sexuala errespetatzen. Asironek eta Urtaranek gaur bertan iragarri dute ahalegina egingo dutela Iruñean eta Gasteizen sar ez dadin.
Bere aldetik, EH BIlduk eskatu die instituzioei gaitzes dezatela Hazte Oirren kanpaina, eta aldiz babes ditzatela pertsona transexualen eskubideak eta haien alde lanean aritzen diren erakundeak. “Sektore ultrenek bultzatutako kanpainak ez du tokirik gure herrian”. Antzeko hitzak erabili ditu Geroa Baik ere eta babesa helarazi die LGTBI kolektiboko kideei.
Hazte Oirrena ez da Chrysallisen kanpainak jasan duen lehen erasoa. Iruñean eta Gasteizen, elkartearen afixa batzuei egin zieten eraso. Horrez gain, Facebook sare sozialak kanpainaren irudia zentsuratu zuen.
Hazte Oir elkarte ultrakatolikoaren autobus transfoboa (argazkia: Euskalerria Irratia).
Martxoaren 5ean eta 6an Iruñean izango da, 7an eta 8an Donostian, 9an Bilbon, 10ean Bilbon eta Getxon eta hilaren 11n eta 12an Gasteizen.
“Mutilek zakila dute. Neskek bulba dute. Ez zaitzatela engaina” irakurtzen da kanpainarako erabili duten mezuan, duela gutxi Chrysallis elkarteak egindako kanpainari erantzunez nolabait.
Donostiatik ez dadila pasa eskatu du Irabazik
Donostiako Irabazik Eneko Goia alkateari (EAJ) eskatu dio autobus transfoboa ez dadila hiritik pasa. Ezkerreko koalizioaren iritziz, “onartezina da ezarri zaien sexuarekin identifikatzen ez diren pertsonak ez onartzea”. Hazte Oir elkartearen kanpainak giza eskubideak urratzen dituela uste du Irabazik, eta horregatik eskatu dio beharrezko neurriak har ditzala Donostiatik pasatzea eragozteko.
Ser irrati kateak jaso duenez, Goiak zera erantzun du eskaeraren aurrean: “Alkatea naiz, baina ez jainkoa”.
Nolanahi, alkateak adierazi du ez datozela bat Hazte Oir elkarteak defendatzen duenarekin. Udalaren ikuspegia bestelakoa dela azaldu du.
Sare Antifaxistak Hego Euskal Herriko lau hiriburuetako alkateei eskatu die eragotzi dezatela “aniztasun sexuala errespetatzen ez duen” autobusaren zirkulazioa. Kolektibo horrek gogora ekarri du Hazte Oir elkartea lotuta dagoela El Yunque elkarte neofaxistarekin.
Madrilen ordu gutxian milaka sinadura aurka
Change.org plataformaren bidez sinadurak biltzen ari dira kanpaina transfoboa erretira dezaten eskatuz. Astearte eguerdirako 48.000 sinadura baino gehiago lortu ditu ekimenak.
Martxoaren 5etik 12ra bitartean igaroko da Hego Euskal Herriko lau hiriburuetatik. Eneko Goiari eskatu diote ez uzteko autobusari Donostian ibiltzen. Asironek, berriz, Iruñean sartzea eragozten saiatuko direla.
adira zakila duten neskak eta bulba duten mutilak” leloarekin abiatu zuen kanpaina bat Chrysallis elkarteak, eta, hari erantzunez, kontrako mezua idatzia duen autobus bat kaleratu du Hazte Oir talde ultrakatolikoak. “Mutilek zakila dute, emakumeek bulba dute. Ez zaitzatela engaina. Gizon jaiotzen bazara, gizona zara. Emakumea bazara, hala jarraituko duzu”.
Haserrea eragin du kanpainak, eta hasiak dira erreakzio politikoak ere. Donostiako Irabaziko bozeramaile Amaia Martinek Eneko Goia alkateari eskatu dio galaraz diezaiola autobusari Gipuzkoako hiriburuan ibiltzea. Gogorarazi du Chrysallisen kanpainaren helburua zela haur transexualen errealitatea gizarteratzea eta nortasun sexualen errespetua sustatzea. Hazte Oir taldearenak, aldiz, “giza eskubideen eta genero indentitateagatik baztertutakoen legearen aurka” egiten du, Martinen esanetan. Goiak erantzun dio Martini ez berak eta ez udalak ez dutela eskumenik horretarako: “Alkatea naiz, baina ez jainkoa”.
Gainera, probokaziotzat jo du autobusa Donostian martxoaren 7an eta 8an egotea, kontuan izanik martxoaren 8a Emakumeen Nazioarteko Eguna dela. Sare Antifaxistak ere eskatu die Eneko Goia, Gorka Urtaran, Joseba Asiron eta Juan Mari Aburto alkateei ez uzteko autobusari zirkulatzen, argudiatuta ez duela aniztasun sexuala errespetatzen. Asironek eta Urtaranek gaur bertan iragarri dute ahalegina egingo dutela Iruñean eta Gasteizen sar ez dadin.
Hazte Oirrena ez da Chrysallisen kanpainak jasan duen lehen erasoa. Iruñean eta Gasteizen, elkartearen afixa batzuei egin zieten eraso. Horrez gain, Facebook sare sozialak kanpainaren irudia zentsuratu zuen.
El Teatro Arriaga acoge la gala de inauguración del festival Zinegoak, presentada por Mitxel Santamarina y Aitziber Garmendia, en la que el cineasta portugués João Pedro Rodrigues recogerá su Premio Honorífico Zinegoak 2017.
Además, el acto contará con la presencia del director bilbaíno Juan Flahn y de los actores Jorge Monge y Candela Peña para el estreno de los cortometrajes ‘La evidencia’ y ‘Alto riesgo’, que forman parte de la serie ‘Indetectables’ de Apoyo Positivo.
Por último, se proyectará el documental ‘Les vies de Thérèse’, del director francés Sébastien Lifshitz.
Invitaciones disponibles en la taquilla del Teatro Arriaga y en Hegoak.
Jaialdiak ohi baino askoz iraupen luzeagoa izango du. (Arg.: Zinegoak)
Emanaldiez gain, sari bi emango dituzte antolatzaileek. Lehena, João Pedro Rodrigues portugaldar zinegileari. Rodriguesek Zinegoaken Ohorezko saria jasoko du jaialdiaren hasiera ekitaldian, otsailaren 20an, Arriaga antzokian, eta biharamunean masterclass bat eskainiko die komunikazio, arte eder eta ikus-entzunezko zenbait ikasleri. Arratsaldean O ornitólogo, Rodrigusen azken lana, eskainiko dute Golen Alhondiga zinemetan, dohainik.
Bigarren saria Ugandako Queer Kampala IFF festibalari emango diote. Afrikan egiten den era horretako ekimen bakarra da, non eta homosexualitatea legez kanpokoa den Ugandan. Hassan Kamoga zuzendariak hartuko du saria jaialdiko antolatzaile guztien izenean. Horrez egin, otsailaren 21etik 24ra Queer Africa zikloa eskainiko dute BilbaoArten; zazpi dokumental eskainiko dituzte horren barruan. Saria 24an emango diote Kamogari, BBK aretoan, haren lan bat eskainiz zikloa amaitzearekin batera: Outed: the painful reality.
Zinegoakeko zuzendari Pau Guillenen esanetan, aurtengoan fikzioari adina garrantzi eman nahi izan diote dokumentalei. Horiexek izango dira nagusi lehenbiziko astean, eta fikziozko lanak bigarrenean. Gainera, film laburrek tartea izango dute Begiradak sailean. Lau ziklo izango dira horren barruan: euskal ekoizpenei eskainitakoa; haurtzaro eta nerabezaroari buruzkoa; emakumeen istorioak oinarri dituena; eta genero identitatearen ingurukoa. Lau zikloak jatorrizko bertsioan emango dituzte, euskarazko azpitituluekin batzuk eta gaztelaniazkoekin besteak. Inundación antzezlana ere aurkeztuko dute La Fundición aretoan, martxoaren 3 eta 4an.
Martxoaren 5ean amaituko da Zinegoak Bilbon, baina ez da hori agurra izango: martxoaren 6tik apirilaren 7ra arte Bizkaiko hamazazpi udalerritan, Gipuzkoako bederatzitan, Arabako lautan eta Nafarroako bitan egingo dituzte proiekzioak, 44 guztira. Hemen ikus daiteke jaialdiaren egitarau osoa.
Zinegoak Bilboko Gaylesbotrans Nazioarteko Zinema eta Arte Eszenikoen Jaialdiak Joao Pedro Rodrigues zinemagile portugaldarrari emango dio 14. edizioaren Ohorezko Saria, eta sari berezia eskainiko dio Queer Kampala Ugandako LGTB Zinemaldiari. Joao Pedro Rodrigues eta Kamoga Hassan Ugandako jaialdiaren zuzendaria Bilbon egongo dira.
Horrela, aurtengo edizioaren nondik norakoak ezagutzera ematen jarraitzen du Bilboko jaialdiak, eta beste urte batez, jaialdiak sari bat emango du LGTB zinemagintzan egindako lana aitortzeko asmoz.
Joao Pedro Rodrigues zinemagile portugaldarra 1966. urtean jaio zen Lisboan, eta bere herrialdeko zuzendari esanguratsuenetako bat da. LGTB zinemagintzan ere erreferentea da; sari ugari jaso ditu nazioarteko hainbat jaialditan (Venezia, Berlin, Locarno) eta Cannes moduko jaialdietan ere estreinaldiak egin ditu. Rodriguesek Zuzendari Onenaren Saria jaso berri du Locarnoko Jaialdian, ‘O Ornitólogo’ bere azken pelikulari esker (ikusgai egongo da Zinegoak-en).
Roberto Caston Zinegoak jaialdiaren programazio zuzendariaren esanetan, «Europako zinema zuzendari esanguratsu eta berritzaile nagusietako bat da» Rodrigues. Bere lanek «begirada probokatzailea» dute: «eduki zaharrei forma berriak ematen dizkie, eta gizakiaren desira bere aldaera guztietan aztertzen du». Halaber, hainbat genero landu ditu, hala nola dokumentala eta zinema esperimentala.
Zinemagile portugaldarrak ibilbide oparoa du zinemagintzan. Honako lanetako zuzendaria izan da: ‘O Fantasma’ (2000), ‘Odete’ (2005), ‘Morrer como um homem’ (2009), ‘A última vez que vi Macau’ (2012) eta ‘O Ornitólogo’ (2016).
Rodriguesek Ohorezko Saria jasoko du Zinegoak jaialdiaren inaugurazio ekitaldian, otsailaren 20an, Arriaga antzokian. Horrez gain, otsailaren 21ean ikastaro magistral bat eskainiko du Euskal Herriko Unibertsitatearen (EHU) eta bestelako hezkuntza zentroen ikus-entzunezko komunikazioko ikasleentzat. Hitzordua BilbaoArteko Art House zinema aretoan izango da.
Homosexualitatea ilegala da Ugandan
Bestalde, aurten, salbuespen modura, Zinegoak jaialdiak sari berezi bat emango dio LGTB eskubideen alde lanean ari den mugimendu edo eragile bati. Aurten Queer Kampala Ugandako LGTB Zinemaldiak jasoko du saria, eta Kamoga Hassan bere zuzendaria Bilbon izango da saria jasotzeko eta nazioarteko epaimahaiaren kide izateko, dokumentalen atalean.
Gaur egun, Ugandan homosexualitatea ilegala da oraindik. 2014an lege proposamen bat aurkeztu zen bertako parlamentuan harreman homosexualak heriotzarekin zigortzeko, baina azkenean atzera bota behar izan zuten forma arazoengatik eta nazioarteak tokiko LGTB komunitatearekin batera egindako presioari esker.
Testuinguru honetan, joan den abenduan antolatu zen lehen aldiz Queer Kampala International Film Festival (QKIFF), Afrika ekialdeko LGTB zinemaldi bakarra. Jaialdian 26 pelikula programatu ziren (bederatzi afrikarrak, eta «aurrerapauso nabarmena» izan da LGTB eskubideen alde herrialde horretan.
Pau Guillen Zinegoak jaialdiaren zuzendariak azpimarratu duenez, «oso garrantzitsua da Zinegoak-entzat mota honetako ekimenei babesa ematea, testuinguru konplexuenetan kulturaren bidez lan egiten dutelako. Gure aitortza eta indarra eskainiko diegu, Queer Kampalak aurrera egin dezan».
Kamoga Hassan QKIFF jaialdiaren zuzendaria Zinegoak-en egongo da. Sari berezia otsailaren 24an jasoko du BBK aretoan, eta bertan ‘Outed: The Painful Reality’ bere pelikula ikusi ahal izango da.
