La CAV se une a la reivindicación por los derechos homosexuales

/in , , , , /by

Centenares de personas se manifiestan en las tres capitales vascas en el Día del Orgullo Gay

Una gigantesca bandera arcoiris recorrió ayer la Gran Vía de Bilbao

Una gigantesca bandera arcoiris recorrió ayer la Gran Vía de Bilbao. (Borja Guerrero)

BILBAO – Miles de personas se sumaron ayer en Euskadi a las celebraciones desarrolladas en las tres capitales vascas con motivo del Día Internacional de Gais, Lesbianas, Transexuales, Bisexuales e Intersex (Lgtbi), en las que celebraron los avances obtenidos hasta la fecha y advirtieron de que todavía “queda mucho por conseguir”.

En Bilbao, manifestantes recorrieron las calles de la villa en un ambiente festivo, tras una pancarta en la que se advertía contra las fobias y a la que acompañaba la bandera arcoíris.

Según el integrante del movimiento de Gais y Lesbianas de Euskal Herria, Ehgam, Jaime Mendia, “hoy -por ayer- es un día importante” porque es una jornada “de visibilidad” para el colectivo. “Es el día que podemos aprovechar para reivindicar todo lo que falta por conseguir, que todavía es mucho”, dijo.

Los participantes en la marcha, entre los que se encontraban los concejales de EH Bildu Bruno Zubizarreta y Lander Etxebarria, denunciaron la actitud de muchos países que “todavía castigan con la pena de muerte” la homosexualidad, y censuraron los “ataques homófobos” registrados últimamente en Bilbao y localidades cercanas.

Mientras, en Gasteiz, la celebración se llevó a la plaza de la Virgen Blanca, en la que instalaron cinco espacios participativos. “No somos las divertidas que todo hetero quiere en sus fiestas, somos las que molestamos”, advirtieron los concentrados, antes de dar inicio a la celebración.

Mientras, en Donostia, la Lgtbi del País Vasco-Gehitu procedió a iluminar el Palacio de Congresos Kursaal de con la bandera arcoíris. Su intención es que el edificio donostiarra se vista con los siete colores del arcoíris, conmemorando los disturbios ocurridos en la localidad estadounidense de Stonewall el 28 de junio de 1969, que marcaron el inicio del movimiento de liberación homosexual.

La iluminación se mantendrá hasta última hora de hoy, para “visibilizar al colectivo Lgtbi e implicar a toda la ciudadanía en conseguir un espacio en el que todas las personas disfruten de los mismos derechos, sin distinción de sexo, orientación sexual, ni de género”. – E. P.

“Hay que seguir luchando, pero el Orgullo Gay también es una celebración”

/in , , , , , /by

 

La capacidad de dar amor, esa fuerza que hace que la vida valga la pena, es lo que define a la buena gente, por eso el Día del Orgullo Gay reivindica la dignidad de quienes aman diferente. El movimiento de liberación homosexual nació en Bilbao en 1971 pero no ha sido hasta este fin de semana cuando una campaña comercial y festiva ha rodeado la tradicional manifestación que ayer recorrió la ciudad para denunciar el incremento de las agresiones homófobas, con tres casos en los últimos tres meses. BilbaoHistoriko y unos 60 negocios de la parte vieja unieron fuerzas y pagaron la decoración de las calles con banderas multicolores dentro del primer Bilbao Friendly Pride, que esperan que el año que viene regrese con más fuerza. Orientado a la animación callejera y de los negocios, en general fue bien acogido pese a algunas polémicas.

Sare lesbianista, por ejemplo, organizó una pitada y una cacerolada por el Casco Viejo el jueves «contra la mercantilizacion del 28-J» y llamó a no participar. Kitzikan también criticó sus «fines capitalistas», aunque quienes creen que la reivindicación y el festejo pueden ir de la mano sí disfrutaron del ambiente. «Los que entendemos que el orgullo es reivindicación de igualdad, derechos y libertades debemos respetar a otros que además consideran que es también una celebración de ser gay», explicó Víctor Chao, dueño de Negroni, la tienda bilbaína patrocinadora de la carrera de tacones que a las 20.30 horas organizó el bar La Korrala de Barrenkale.

Solo hubo tres participantes y acabo con empate técnico entre Alberto L., de 23 años, y Daniel V., de 36. «Queríamos dar un poco de espectáculo, animar la tarde, y esperamos que se convierta en un clásico», aseguró. Ya en la calle Hernani, en el interior del bar Gilda de Nahia Izaola, el público aguardaba la celebración de la ‘carrera de pollotes’, una suerte de micropenes a cuerda que corrían sobre la barra. También la ganó Alberto, que se llevó 50 euros en consumiciones. «Hay bastante ambiente, teniendo en cuenta todo lo que ha perdido Bilbao», contaba Juan. «La decoración de las calles es todo un mensaje de tolerancia y aceptación», valoraba Joel Maitia, de Biarritz. En un tono más reivindicativo partió la manifestación que desde las 12.30 horas de ayer recorrió la ciudad entre las plazas Moyua y Santiago, donde portavoces de la plataforma 28-J pidieron la derogación de la Ordenanza de Espacio Público, criticaron la «mercantilización» del Orgullo, «el uso partidista» y la «homofobia» que a su juicio existe en la sociedad y en las instituciones.

«Nos han insultado»

«A la altura de La Alhóndiga, una persona de color nos acaba de insultar por ir de la mano. En tu casa puedes hacer lo que quieras, pero si lo visibilizas, si lo llevas a la calle, ya molesta. En este tema y en el de la violencia de género se va para atrás. Las generaciones vienen muy machistas», afirmaron Enrique y Esteban, que criticaron el «acoso» policial al ‘cruising’ en Santo Domingo. «Eso ha sido un picadero toda la vida, y mientras eran ‘heteros’ no pasaba nada. Ahora, como son gays, en vez de proteger, vigilan». «Nos manifestamos por los que no pueden. En muchos países, ser homosexual es mortal», decía Asier Rufo Gaztelumendi, de 22 años, de la Liga LGTB de la UPV.

Aniztasunean hezteko erronka

/in /by

Eskoletan txikitatik bereizten dituzte mutil eta neskentzako espazioak, bertzelako identitateei ateak itxiz. Transexualitate adibideek eta sexu aniztasuna kudeatzen jakiteak anitz lagun dezaketela diote arituek.

p004_i01

Mutilentzako komunak, eta neskentzakoak. Mantala zintzilikatzeko esekitoki urdinak eta arrosak. Printzesa eta printzeen maitasun istorioak kontatzen dituzten ipuinak. Erantzunik gabeko galderak. Isiltasunak. Eta trufak. Zakila duten neskei eta alua duten mutilei txiki-txikitatik jartzen zaizkie zailtasunak sentitzen dutena adierazi eta onartuak izateko: eskolatik hasita. Horiek kudeatzeko tresnak badirela uste dute, ordea, sexu aniztasuna lantzea egokitu zaien irakasle, guraso, aditu eta arituek. Eta ez hori bakarrik: transexualitate kasuak ezagutzea ikasketa prozesurako aberastasuna ere bada, gehienen ustez.

«Gizarteratzeko leku gakoa da eskola, eta horregatik da funtsezkoa transexualitateen onarpena eskolan lantzea». Hala uste du Raquel Lucas Platero idazle eta soziologoak, eta horretan laguntzeko hamaika aholku eman ditu berriki idatzitakoTrans*exualidades (Trans*exualitateak) liburuan. «Adibide argi bat emanen dizut: denok izan dugu eskolara joatearen bizi esperientzia, eta eskolak egiten duen gauzetariko bat da harremanen geografia bat sortzea. Komunak banatuta daude, uniformeak ere bai… Ikasten duzu mundua bitarra dela, bi rol posible daudela, eta bien tarteko gunea, berriz, estua dela».

Tarte hertsi horretan sartzen da, ordea, ikasle andana bat. Eta ez gerora heldu transexual bilakatuko direnak bakarrik. Gizarteak egokitu dien rola ezagutu ez eta bertze gauza batzuekin esperimentatzen duten haurrak izan daitezke, adibidez. Baina eskola «ikaratu» egiten dute halako jokaerek, Platerok dioenez: «Iruditzen zaigu arrosa koloreko jostailuekin jolasteak edo arropa arrosarekin janzteak haustura bat dakarrela, eta gurasoek larritasunez hartzen dute: ‘Ai ene, nire semea gaya izanen da, edo transexuala!’. Baina arrosa kolore bat da, ez identitate bat». Eta eskolak, justuki, larritu ordez, laguntzeko ardura izan beharko luke: «Munduaz ikasten ari zaren bizi prozesu horretan, eskolak lagundu egin beharko lizuke dituzun beharrak asetzen, pertsona transa izan, zein ez».

Esperimentatuz ikasten

Oro har ezjakintasuna nagusitu arren, badira transexualitatea lasaitasunez kudeatzen jakin izan duten eskolak; erraterako, Asteasuko eskola publikoa (Gipuzkoa) eta Gasteizko Mercedarias ikastetxea. Asteasuko gurasoa da Abi Labaien, eta, azaldu duenez, oso harrera ona izan zuten irakasleei 4 urteko alaba Luciak zer sentitzen zuen azaldu zietenean: «Haiek beti ikusi dute gure alaba nolakoa zen. Eta ikusi genuen hasieratik joko bat zela uste genuena gerora ez zela hala: ez zela bakarrik mutil bat gustatzen zitzaizkiona panpinak eta sozialki femeninoa dena, baizik eta zerbait gehiago zegoela hor. Ohartu ginen transexualitate kasu baten aurrean geundela». Neurri txikiak hartu dituzte, baina haientzat guztiz beharrezkoak: «Irakasleek aldatu dute zerrendetan izena, nesken komuna erabiltzen uzten diote, geletan esplikatu dute gutxi gorabehera…». Euren burua formatzen ere hasi dira, eta horren arabera ikasmaterialak aldatzen: «Zeren orain arte 2 urteko gelan ume bati bi fitxa ematen zitzaizkion: mutilarena edo neskarena. Hori dena orain ezin da».

4 urte bertzerik ez du Luciak. Baina ez da goizegi genero batekin edo bertzearekin identifikatzeko, Nahia Rojo Berdindu Eskolako eta Guztiok elkarteko kideak azaldu duenez: «Haur Hezkuntzan, euskal curriculumak dio 3 edo 4 urterekin umeek jakin behar dutela mutilak edo neskak diren. Zer gertatzen da hor? Alua daukan batek esaten badu neska dela, ez da ezer gertatzen. Baina alua daukan batek esaten badu mutila dela, iskanbila sortzen da». Rojoren ustez, gainera, azalpenak eskatzen tematzeak ez dauka zentzurik. «Pertsona heldu askok ez dute pentsatu horri buruz: zelan erantzungo dizu bada ume txiki batek zergatik den neska edo zergatik den mutila? Sentitzen dena da, eta kito». Funtsean, esperimentaziorako tarte gutxi uzten du eskolak, Plateroren ustez: «Helduak oso zurrunak gara, eta ahanzten zaigu haurtzaroaren funtsa probatzea dela, jolastea, eta munduaz ikasteko esperientziak izatea. Familiak eta eskolak larritu egiten dira ikusten dutenean egiten ari zarela berez egin beharko zenukeen hori: esperimentatzea».

Asteasuko eskolak bezala, Gasteizko Mercedarias ikastetxeak ere jakin du egoerara egokitzen, eta, hain justu, Europako Rainbow proiektuan parte hartu du sexu aniztasuna lantzeko, bertzeak bertze. Maria Fernandez eskolako zuzendariak azaldu duenez, baina, aniztasuna zentzu guzietan lantzen dute, eta ez bakarrik sexuari edo generoari dagokionez. Haren ustez, normal-normal jokatzea da gakoa. Adibidez, ikastetxeko ikasle Nahianeri nesken komunak erabiltzen uztea, hark sentitzen duenari kasu eginez. Orain bi urte hasi ziren konturatzen 5 urteko neskato hark zituen jarrerez, eta nahi zuen bezala jokatzen utzita askoz pertsona alaiagoa dela ohartu dira orain: «Pertsonak diren bezala onartzea da gure helburua, eta pozik bizi daitezela».

Isiltasunak anitz dionean

Hezkuntzan transexualitatearen gaia lantzeko lehenbiziko urratsa argi hitz egitea dela uste dute guziek. Hala dio Platerok: «Ez errateak anitz erran nahi du, zeren eta erraten ez dena txarra izaten baita gehienetan». Hori frogatzeko aski da norbere iraganera begiratzea, dioenez: «Pentsa ezazu zure haurtzaroan: zenbat gauza suposatzen zen ez zenuela jakin behar eta bazenekien? Pertsona txikiak txikiak bakarrik dira, ez dira ergelak». Adin bakoitzean azalpenak emateko modu bat dagoela zehaztu du, baina horrek ez duela erran nahi gaiak saihestu behar direnik: «Gelan landu behar dira halako gaiak, eta ez korridoreetan edo Interneten, bakarkako bilaketetan». Ondorioak okerragoak lirateke bigarren kasuan. Gasteizko Mercedarias ikastetxean, erraterako, ipuin bat sortu zuten Nahianeren amaren laguntzaz, eta horixe erabili dute gelan gertatutakoa azaltzeko. Denek hartu dute ongi: «Umearekin ez daukagu arazorik, oso onartua da, eta gauzak normal-normal eraman dira aurrera. Gelan lantzen segitzen dugu, baina balio gisa garrantzitsua iruditzen zaigulako».

Ikasleek harrera ona izan ohi dutela erakutsi du Asteasuko adibideak ere, Labaienek azaldu duenez. «Esaten da umeak krudelak direla, baina bai zera! Esplikatzen badiezu badaudela neskak zakila dutenak, harrituta begiratuko dizute, baina bigarren egunerako, kito: ‘Lehen Luken zinen eta orain Lucia? Bai, askoz hobeto gelditzen zaizu gainera!’. Ez daukate beste arazorik». Helduen erreakzioa okerragoa dela uste du: «Guk dauzkagu aurreiritziak eta eremuak sozialki jarrita».

Gai horiez hitz egiten ez da berez ikasten, halere, Plateroren ustez. Eta irakasle eskoletan, sexualitatea landu egin beharko litzateke bertze hainbat gai lantzen diren bezala. Edukiez gain, bestalde, jarrerak eta sentimenduak kudeatzen ere ikasi beharko litzatekeela dio. Adibidez, haur bati galdetu ordez neska ala mutila den, galdetu beharko litzaiokeela handitan neska ala mutila izan nahiko lukeen, aldaketari bidea irekiz. «Frustrazioak kudeatzen ere jakin behar dugu; adibidez, pertsona bat neska ala mutila den ez jakitearena. Eta ulertu behar da jendeak bere bizitzaz erabaki dezakeela 5 urte dituenean ere».

Tresnak, erabiltzeko

Jarrera batzuk onak izan arren, hutsunea dago oro har eskoletan, Labaienen ustez, transexualitatea lantzerakoan. Haiek «inprobisatzen» ari direla azaldu du, ez baitago «protokolorik» horretarako. «Orain ari gara dena idazten. Orain arte ez ziren entzuten halakoak. Bazeuden, baina ezkutuan». Rojok ere azaldu du transexualitate kasu argi bat egon arte maiz eskolek ez dutela erreakzionatzen. Berdindu Eskolan lan egiten du, eta irakasle zein ikasleei sexu aniztasuna lantzeko prestakuntzak eskaintzen dizkie. «Sua itzaltzera» deitzen dituzten arren gehienetan, haiek ikastetxe guziari eskaintzen dizkiote ikastaroak: «Guretzat ez da nahikoa bakarrik gela batean dagoen ikasle baten gelakideei ematea, zeren, azkenean, ikastetxe batean ez da izango ikasle bakarra sexu aniztasunaren inguruan zer edo zer daukana. Beti saiatzen gara azaltzen ez gaudela bakarrik kasu batengatik: ‘Ziurrenik beste asko edukiko dituzue’». Guzientzat onuragarria dela uste du, gainera: «Sexu aniztasuna landu behar da, eta aberasgarria da, baina ikasle guztientzat, ez bakarrik pertsona horientzat».

Euskarriak ez dira falta horretarako, bestalde. Platerok zerrendatu ditu horietako anitz bere liburuan: ipuinak, film labur eta luzeak, ariketak, jolasak… Berdindu Eskolak ere baditu batzuk, nahiz eta, Rojok aitortu duenez, euskaraz gutxiago egon, eta haur txikienentzako ere materiala falta. Halere, irakasleek gaitasun handia dute moldaketak egiteko, eta horri esker adin zein hizkuntza ezberdinetan gelara eramaten dute sexu aniztasuna, borondaterik izanez gero.

Materiala izateaz harago, dena den, dagoen hori zabaltzean dago gakoa, Plateroren ustez. Eta hezkidetza landu duten ikastetxeek are errazago egiten dutela deritzo: «Ez du balio errateak ez dagoela ezer. Ez ezagutzeak ez du erran nahi ez dagoenik».

Gerard Coll-Planas eta Miquel Misse Medikuntzatik kanpoko erantzunak

/in /by

Transexualitatearen inguruan zabaldutako diskurtso biomedikoarekin oso kritikoak dira Misse eta Coll-Planas soziologoak. Norbere bidea bilatzea aldarrikatzen dute.

Gerard Coll-Planas, ezkerrean, eta Miquel Misse, eskuinean

Gerard Coll-Planas, ezkerrean, eta Miquel Misse, eskuinean. BERRIA

Transexualitatea eritasun gisa ulertu dute osasun sistemek eta gizarteek azken mende erdian, baina gero eta aditu gehiago ari dira auzitan jartzen ikuspegi horrek ekarri dituen diskurtso eta jardun medikoak. Gaia sakon jorratu dute Miquel Misse (Bartzelona, 1986) eta Gerard Coll-Planas (Cardedeu, Herrialde Katalanak, 1980) soziologoek. Missek aktibismotik eta bizipenetatik —transexuala da— ikuspegi politikora egin du jauzia; eta Coll-Planasek LGTBI identitateak nola eraikitzen diren aztertu du. Euren ustez, gizartearen egitura sexistak sortu du genero nortasunarekiko ezinegona: emakume eta gizon izateko ereduak hain muturrekoak izanda, normaltzat dute zenbait pertsona zurruntasun horretara ez egokitzea. Eztabaida berriak jarri dituzte mahai gainean; tartean, transexual batzuk deseroso sentiarazten dituztenak.

Zein eragin du transexualitatearen patologizazioak transexualen bizipenetan eta autopertzepzioan?

MIQUEL MISSE: Jende askorentzat askapena da. Ez patologizazioa bera, baizik eta hitza —gertatzen ari zaiena azaltzen dielako—, eta berekin dakartzan tratamenduak. Ez dute sentitzen identitatea patologizatua balute bezala, baina patologizazioa ezin da banatu transexual kategoriatik. Arazoa da denborarekin konturatzen direla kategoriak tranpa batzuk dakartzala: hitzak berekin dakar zuk duzula arazo bat.

GERARD COLL-PLANAS: Transexualitatea paradigma bat da: esaten dizute zuri hau gertatzen zaizula, azalpen horrek babes zientifikoa duela eta konponbide bat emango dizutela. Hori hautsi nahi duen diskurtsoa ez da hain argia, eta ez du lasaitasun bera ematen, eskatzen duelako erlaxatzeko, unean uneko egoera aztertzeko, ziurgabetasuna barneratzeko, eta norbere bidea bilatzeko, ez baitago bide markatu egoki bat. Hori da diskurtso kritikoaren arazoa: biderik ez duela jartzen.

M. M.: Eta ez dela azalpen posible bat. Gertatzen ari zaizuna beste modu batera uler daitekeela konturatzen zaren arte, denbora asko pasatzen da. Egonezina sentiarazten dizun horren inguruko egia absolutu bat dago, eta oso zaila da hori haustea; sufrimendu handia eragiten du.

G. C.: Baina noiz ohartzen dira paradigma medikoaren barruan egoteak dakarren kostuaz? Une giltzarri batzuetan agerian geratzen da gatazka: pertsona helduak izan arren, medikuei transexualak direla erakusten eta konbentzitzen ibili behar dute.

Halere, diskurtso horren tresna nagusia argudio zientifikoa da: transexualitatea kontu biologiko bat da; beraz, ez da inoren errua, ez pertsonarena, ez inguruarena. Teoria horrek dio gorputza eta burmuina norabide desberdinetan doazela, haurdunaldian gorputzari hormona femeninoak igorri zitzaizkiolako eta burmuinari maskulinoak, edo alderantziz. Auzitan jarri ezin den marko zientifikoak erruduntasuna desagerrarazten du. Azalpen horren arazoa da ezin dutela demostratu, egungo ezagutza zientifikoan behintzat; hori frogatzeko, jaio aurretik edo jaioberritan hildako baten garuna aztertu beharko lukete, baina ezingo lukete jakin pertsona horrek zein genero garatuko zukeen bizi izanez gero. Teoria horren zilegitasuna auzitan jartzeko modukoa da, beraz.

Transexualitatearen jatorria ikertzea transfoboa al da?

M. M.: Ez luke izan behar. Gizakiok jakin nahi dugu zergatik garen garen bezalakoak, eta galdera filosofiko horiek egin egin dira historian zehar. Arazoa da erantzunak ikerketa zientifiko biomedikoak ematen dituela egun, eta helburu dutela demostratzea transexualitatea ez dela normala, osasuntsua edo naturala.

Hortaz, ba al dakigu zein den transexualitatearen jatorria?

M. M.: Transexualitatea asmatu egin dugu. Irakurketa medikoak erabat baldintzatuta dauka: interpretazio mediko bat da, arazo bati —hala izenda badezakegu— edo egonezin bati konponbide teknologikoak ematen dizkiona. Pertsona batek ebakuntza eginez sexua aldatzeko aukera edukitzea oso ideia modernoa da.

G. C.: Niretzat galdera giltzarria da zergatik daukan norberak genero nortasun jakin bat; hau da, transexualitatearen jatorriaz baino gehiago, genero identitateen jatorriaz egin beharko genuke galdera: nola eraikitzen garen. Oso ideia indartsua da mundu guztiak egitea gogoeta hori, ez soilik transexualek. Bakoitzak bere erreferenteen arabera eraikitzen du identitatea. Hala, niri a priori ez zait arraroagoa iruditzen mutil gisa jaiotako bat neska sentitzea: mutil jaio eta mutil sentitzen denaren prozesu berdina egin du, konplexutasun berarekin; kontua da bata bestea baino hobeto moldatzen dela araura. Izan ere, araua da arraroena: finean, inor ez dator arauarekin bat.

M. M.: Beti egon dira ezartzen zitzaien generoan bizi izan ez diren pertsonak, garai batean egun bezala ezartzen bazitzaien. Hori ere transexualitatea zen? Halere, ez dago sobera ohartzea hitz horiek asmatu egin ditugula sentitzen duguna azaltzeko eta zentzua emateko. Transexualitatea identitate bat da, baina ez naiz ni; niri balio didan hitz bat da.

G. C.: Hitz horiek beharrezkoak dira, kategorietatik edo arautik kanpo daudenentzat batik bat; eta maila politikoan beti izango dira baliagarriak. Baina, denborarekin, osasuntsua da auzitan jartzea zein lotura duen kategoriak norbere bizipenekin: hitzak ez du nire bizitza osoa esplikatuko.

Beti izan badira trans bizipenak eduki dituzten pertsonak, zergatik sortzen dute bizipen horiek horrenbesteko ezinegona orain? Gizon eta emakume ereduak zurrunagoak al dira egun?

M. M.: Genero estereotipoen bilakaera historikoaz ezagutza sakonik ez dudan arren, uste dut gizon edo emakume izateak atribuzio gehiago dituela egun garai batean baino. Oso gauza oinarrizkoetan antzematen da: arropak, perfumeak, liburuak… Genero merkadoteknia itzela dago, eta etengabe egiten gaitu diferente. Nik argi dut: emakume eta gizon kategoriak gero eta indartuago egon, orduan eta behar handiagoa egongo da batetik bestera igarotzeko. Iruditzen zait beste gizarte batzuetan kategoriak ez zirela hain hermetikoak eta, batik bat, ulertu egiten zela pertsona batzuk ez identifikatzea esleitutako generoarekin.

G. C.: Ez nago erabat ados. Iruditzen zait gizon eta emakume izatearen pertzepzioa erlaxatu egin dela, aukerak zabaldu direla. Ez dut uste esan dezakegunik egun genero diferentziak duela 50 urte baino indartsuagoak direnik.

M. M.: Baina ez al zaizu iruditzen transexualitateak hori indartzen duela? Lehen, gizona ez bazinen, gauza asko izan zintezkeen emakume izan baino lehen; baina gero eta leku gutxiago dago beste gauza horietarako, teknologiak saltzen dizulako emakume bihur zaitezkeela. Luma desagertzen ari da. Nire pertzepzioa da nerabezaroko transexualitatea izaten ari den gorakadak lotura handia duela beste garai batean luma handikomaritxuak edo butch bollerak izango zirenekin.

Hortaz, uste duzue sexua aldatzeko aukera egotea transexualitatea elikatzen ari dela?

M. M.: Bai. Eta berekin dakarren publizitatea. Interneten «gizon transexuala» bilatuz gero, gizon lirainen irudiak agertzen dira. Transexualitate maskulinoaren kasuan —femeninoarekin alderatuta, saltzen errazagoa baita—, gizon eredu eder hori saltzeko joera bat dago. Pentsarazten dute transexualitatea dela emakumetik gizon ederrera igarotzea, edo gizonetik emakume ederrera. Ilusioa saltzen dute, eta hori oso arriskutsua da. Trans emakumeei zirujauak ez die aurrekontua prestatzen ebakuntzen bidez izan daitezen haien ezaugarri fisikoen andrazko bertsioa, baizik eta emakume ederrak sortzeko: ebakuntza pila bat proposatzen die.

G. C.: Gai horren harira bi kontu daude, ez berariaz transexualitatearekin lotuta. Batetik, medikalizazioa: gero eta jokabide gehiago patologizatzen ari dira, horiek tratatzeko gero eta botika gehiago sortzeko. Eta, bestetik, gorputza aldatzeko teknologiaren hedadura eta horrek dakarren eredua: norbere burua nabarmentzea txalotzen duen gizartea, bere buruan eta gorputzean zentratutako pertsonak… Horrek pertsona guztiei eragiten die: besteei begira eraikitzen dugu gure subjektibotasuna, eta prozesu horretan gorputzak oso rol esanguratsua dauka, estetikarekin lotuta.

M. M.: Ildo horretan, haurtzaroko transexualitatearekin lotuta, uste dut oso garrantzitsua dela trantsitoa egitear daudenei azaltzea trans pertsonak izango direla. Mutil batek neska izateko trantsitoa abiatuko duenean, esplikatu behar zaio ez dela emakume bat izango, trans emakume bat baizik; ezaugarri fisiko batzuk ezingo dituela desagerrarazi. Alegia, zorte handia eduki ezean, kalean trans emakumetzat identifikatuko dute; hori ukatzeak sufrimendu handia sortzen du gerora. Eta irudipena daukat haurren trans esperientzia hori desagerrarazten saiatzen ari direla: trantsitoa ahalik eta azkarren egin nahi dute, umeek gorputzaren gaineko bizipen horiek ez edukitzeko. Identifikatzeko aukera oro ezabatzeko ahalegin horiek tranpa dira: kanpora begira funtziona dezake, baina barrura begira beti eramango dute motxila hori. Ume horiek ez baitira izango besteak bezalakoak: segur aski bizi osoan medikatu beharko dira, orbainak izango dituzte, ezingo dira ugaldu…

Nola elikatu du patologizazioak okerreko gorputzaren ideia?

M. M.: Lehen galderara itzulita: zein eragin dauka patologizazioak? Arazoa pertsonaren gorputzean zentratzea dakarrela. Egonezina badago, ez du medikuntzak asmatu, eta, gizartearen arabera, handiagoa edo txikiagoa izango da. Baina egonezin horren erantzuna gorputza aldatzea izatea nahiko konponbide konplexua da. Gorputz hobea eduki zezaketen pertsona asko ezagutzen ditut, eta segur aski nik nirearekin ditudanak baino arazo gehiago dituzte berenekin. Baina nik badut horretaz kexatzeko nolabaiteko legitimitatea.

G. C.: Diskurtso patologizatzaileak ez du ezer egiten gorputzarekiko sufrimendu hori baretzeko. Adibidez: transei esaten diete normala dela ez masturbatzea, beren genitalak arbuiatu behar dituztelako; areago, hori diagnostikorako irizpide bat da —eta trans batzuk masturbatzen dira, baina ezin diote medikuari esan euren genitalekin gozatzen dutela—. Esplizituki ez bada ere, okerreko gorputzaren ideia elikatzen dute, normaltzat dutelako transek euren gorputzak gorrotatzea. Tratamendu hormonalak eta ebakuntzak onuragarriak izan daitezke gustura sentitzen ez den jendearentzat. Auzia da itxaropenak berriz zehaztu behar direla: askotan, espero den hori ez da errealista, eta, gero, ebakuntzaren ostean sufrimendu handiagoa eragiten du.

M. M.: Gainera, konponbide kirurgikoari ez dagokion leku bat ematen diote. Gogoan dut Genero Nahasmenduen Unitateko talde terapia saio batean gertatutakoa: 20 urteko neska trans batek azaldu zuen ez zela inoiz parrandan atera, izua ziolako mutil batekin ligatu eta azalpenak eman behar izateko uneari; psikiatrak erantzun zion hori baginoplastia egitean konponduko zela. Niri ikaragarria iruditu zitzaidan, neska harekin gauza asko lan zitezkeelako eta, aldiz, ahalduntze bidearen kontrako irtenbidea eman ziolako: arrisku handiko ebakuntza bat. Edozein arazoren konponbide gisa erabiltzen dute kirurgia, eta ez dute lantzen gorputz autoestimua.

Gorputz desiratuaren ideia ere ez da errealista, ezta?

M. M.: Gorputz desiratua oso gutxik lortuko dute. Bitxia da zein alde dagoen gorputz desiratura hurbildu ahal izango dutenen eta ezingo dutenen artean. Itxaron zerrendetan ikusten da: emakume trans batek bi metroko garaiera eta oso ahots baxua badu, segur aski medikuek ez dute hainbesteko ahaleginik egingo, badakitelako baginoplastiak ez duela konponduko; andre hori ez da lehena izango zerrendan. Izan ere, lista horiek ez dira antolatzen pertsonak heldu ahala, baizik eta identifikatutako generoan eduki dezaketen arrakasta aukeren arabera. Transexual batzuk oharkabean pasatuko dira, ikusezin, baina beste batzuk oso ikusgarriak izango dira beti: haientzat ez dago erantzunik medikuen diskurtsoan.

Zein alternatiba dago hormonen eta kirurgiaren aurrean?

G. C.: Kataluniako trans haur baten amak berriki kontatu du umeak esan diola neska sentitzen dela, eta ea zer egin dezakeen, eta amak erantzun dio aukera bat baino gehiago dagoela: aukera bat da gustura egotea bere gorputzarekin eta bere feminitatea garatzea bizarra edukiz-eta; beste aukera bat da hormonak hartzea ezaugarri batzuk aldatzeko, eta helduagotan, nahi izatera, ebakuntza egitea zakila kentzeko; eta beste aukera bat da bizitzan zehar iritzia aldatzea eta gustura sentitzea gizon femenino gisa. Esan zion aukera guztiak direla balekoak, eta, edozer erabakita ere, gurasoak alboan izango dituela.

M. M.: Hori da erantzun egokia: bide bakarrean ez zentratu, eta aukera guztiak aztertu. Jendeak ebakuntza egin nahi badu, egin dezala, baina ez uste dutelako bide bakarra dela.

G. C.: Garrantzitsua da, halaber, ziurgabetasuna eta zalantzak egongo direla onartzea. Areago haurtzaroan eta nerabezaroan, aldaketa nabarmenak daudelako adin horietan. Ingurutik jasotako estimuluen arabera egiten dugu bidea: pertsonen bilakaera aztertu behar da, denborak aurrera egin ahala nola sentitzen den, nola eraikitzen, eta bere alboan egon. Baina ez markatu erantzun jakin bat, garapen eta eraikitze bide hori mugatuko duena. Auzia ez da adingabeek hormonak hartzearen aurka egotea; tratamenduak baliabide bat izan behar du, ez bakarra; eta aktibatu behar da beharrezkoa denean eta beharrezko dutenekin. Ebakuntzekin berdin: ez daitezela panazea izan. Gu ez gaude hormonen eta kirurgiaren aurka: baliabide horiek eremu zabalago batean kokatu behar dira; kategoriei, gorputzei, generoari eta identitateei buruzko hausnarketa eremu batean.

KONTXA KALTZADA Hiru fobiaren aurkako lehia

/in /by

Egun, Kaltzadak ahaztua du gizon gorputza. Trantsizioa gogorra izan zela dio. Hainbatetan sufritu du bazterketa, eta ulertezina zaio zenbait lesbianaren aldetik sentitu duen transfobia.

KONTXA KALTZADA

Nire bizitza normal egiten badut, beste andre bat gehiago naiz. Baina norbaiti esaten badiot badudala iragan bat eta lehen beste gauza bat izan nintzela, konturatu gabe maskulinoan hitz egiten dit. Automatikoa izaten da gehienetan». Halakoengatik ez bada, Kontxa Kaltzadak (Basauri, Bizkaia, 1969) ia ahaztuta dauka bere gorputzaren sexua gizon batena zela. Daborduko zazpi urte igaro dira trantsizioa bukatu zuenetik. Baina gogoan du ordura arte eta aldaketak iraun bitartean zenbat sufritu behar izan duen. «Ez da erraza. Badira arazoari aurre egiteko trantsizioa baino bide errazagoak. Adibidez, leihotik behera norbere burua bota eta dena bukatu. Baina, indartsua izanez gero, gainditu daiteke».

Bospasei urte zituela ohartu zen zerbait arraroa gertatzen zitzaiola. Baina ez zuen ulertzen. Apurka-apurka jabetu zen: andre bat zen, gizonezko baten gorputzean. «Ezkutatu egiten nuen zer nintzen. Pentsa, arrosa koloreko kamisetei alergia nien. Gainera, oldarkorra nintzen, oso maskulinoa». Heldua zela hasi zuen trantsizioa; 30 urteak aspaldi beteak zituela. «Emakume batekin ezkonduta egon naiz hogei urtez. Lehen egunetik azaldu nion zer gertatzen zitzaidan. Bera izan zen hasieran neukan babes bakarra». Bien artean konponbideren bat bilatu guran ibili ziren, baina Kaltzada ez zen pausorik ematera ausartzen. «Kalera irten eta bizitza normala egiten saiatzen nintzen. Baina ez zen nire bizitza. Besteek ikusi nahi zutena nintzen. Horregatik, azkenean trantsizioa hastea erabaki nuen».

Lehenengo, urtebete pasatxo egin behar izan zuen psikiatrarekin. «Oso gogorra izan zen. Oraindik ez dago emakume egiten zaituen ezaugarririk. Eurenganako errespetu osoz esanda, trabesti bat sentitzen zara; kalera andrez jantzita irteten den gizonezko bat. Eta ni ez naiz trabestia, ni emakumea naiz. Baina, tira, Osakidetzak hortik igaro behar dela esaten du». Ondoren, endokrinologia sailera joaten hasi zen, hormonazio prozesua hasteko. Eta endokrinoak prest zegoela esan zionean, izena aldatu zuen. Arazoak izan zituen: «Poliziaburuak trabak ipini zizkidan. Esan nion: ‘Ez al dituzu nire jaiotza agiria eta argazkia behar? Hemen dituzu. Zein da, ba, arazoa?». Azkenean, epaileari deitu behar izan zion telefonoz, eta hark aginduta-edo utzi zion izenez aldatzen.

Medikuek ulertu ez

Trantsizioa hasi zuenean tabernaria zen. Utzi egin behar izan zuen. «Bezeroak ez ziren gai ni nola aldatzen nintzen ulertzeko, eta nik ez neukan gogorik egunero-egunero azalpenak ematen ibili behar izateko». 13 urteko alaba ere badu emazte ohiarekin. Saiatu da hark ahalik eta gutxien sufri dezan; bereziki, eskolan. Eta zorionez ez du batere arazorik izan, harro dioenez.

Oraintsu arte LGTBI kolektiboan militante sutsua izan da, arrazoi bikoitzagatik: transexuala ez ezik, lesbiana ere badelako. Autokritika eskatu dio mugimenduari. Jaiotzetik biologikoki emakume diren lesbianen aldetik transfobia sentitu duela dio. «Eta ez batekin, birekin edo hirurekin. Oso ohikoa da. Eta nik ez dut zertan haiekin lehian ibili, biotako zein den lesbianagoa, zeinek ligatzen duen gehiago, haiek emakume gorputzarekin jaio zirelako eta ni ez». Aitortu du bereziki mingarri suertatu zaion mespretxua izan dela.

Medikuen aldetik ere ez du beti babesa sentitu. «Endokrinoari errieta egin behar izan nion. Galdetu nion ea zergatik ez ninduen andretzat hartzen». Psikiatrari ere eri moduan ez hartzeko eskatu zion. «Osasunaren Munduko Erakundeak dioen moduan buruko eritasuna badut, aitortu ezintasuna eta eman laguntza ekonomikoa. Nik ere beharko dut bizitzeko dirua eta!».

Behar du, bai, eta irabazten du. Bilboko garbiketa zerbitzuan egiten du lan, kamioiarekin. Ez du lankideekin arazorik izan. Baina zailtasunak ditu gora egiteko, ustez gizonena den lanean dabilen andrea delako. Transfobiaz eta lesbofobiaz gain, orain, matxismoa ere sufritu behar du. Baina argi du: «Gurago oraingo bost minutu, lehengo bizitza baino».

IXOTZ LOUYEST Ukazioari aurre eginez

/in /by

Bere izaeraren ukazioa alde batera utzita, Louyestek 24 urterekin hasi zuen trantsizioa; «gogorra» izan den arren, pozik dago bere gorputza eta sentipenak bat datozelako, eta bere burua onartzen duelako.

IXOTZ LOUYEST

IXOTZ LOUYEST

Ingurukoak ezetz esaten tematzen ziren arren, Ixotz Louyest Unamunok (Aguilas, Murtzia, Espainia, 1983) txiki-txikitatik zekien mutila zela. «3 urte ez nituela, nire modura adierazten nien gurasoei, baina gero etxean ez zen horren inguruan hitz egiten». Pixka bat nagusiagoa zela, familiarekin oporretan zihoanean, mutiltzat aurkezten zuen bere burua lagun berrien aurrean. Amak eta amamak errieta egiten zioten, eta mutila zela esatea debekatzen. «Nire genitalengatik ukatzen zidaten besteek mutila nintzela. Horrek erabat mintzen ninduen: horregatik debekatu zidaten mutila nintzela esatea». Identitatea ukatzeak eragin nabarmena izan du harengan. «Txikitatik zarena ukatzen dizutenean, oso gogorra da, eta ondorioak ere latzak dira».

12 urte zituenean, irratia entzuten ari zela hartu zuen bere «benetako egoeraren» kontzientzia «lehendabiziko aldiz». Emakume bikote bat ari zen berba egiten. Biak ziren transexualak. «Munduan bakarrik ez nengoela konturatu nintzen». Emakume horien esperientziek «karga gogorrak» zituzten, baina esperantza eman zioten. «Ez nuen pastillarik asmatu beharko mutil gorputza izateko. 7 urte nituela pilula bat asmatu nahi nuen, mutil gorputza edukitzeko. Ez zidan axola hartu eta segituan hiltzen banintzen».

Irratiko emakumeen istorioak entzuteak lagundu zion arren, bere burua ukatzen jarraitu zuen luzez. «12 urterekin, lagun kuadrilla bildu, eta lesbiana nintzela esan nien». Jasotako erantzunek isiltzera eraman zuten, ordea, eta 16 urte izan arte ez zuen gaia berriro aipatu. Hainbat urtez lesbiana lez aurkeztu zuen bere burua.

Haurtzaroa eta nerabezaroa «bereziki gogorrak» izan ziren. Ukazioa zegoen batetik, eta burlak bestetik. «Ez pentsa umeak soilik direnik. Kaleko jendea etorri izan zait esatera zer egin behar nuen neska txintxoa izateko, gurasoak nitaz harro egoteko».

24 urterekin Gasteizko sexologo batzuengana jo zuen, lagun baten gomendioz. «Berak bazekien zer gertatzen zitzaidan, eta esan zidan Gasteizen lagunduko zidatela». Haiengana jota konturatu zen ez zela «zinezkoa» 24 urterekin esperantza guztiz galduta bizitzea. «Oso garai txarrean nengoen: lau urtez egon nintzen bikotekide batekin, eta orduan utzi genuen. Nire egoera ezagutzen eta ulertzen zuen, baina esaten zidan nire gorputza onartu behar nuela, eta horrekin bizitzen ikasi».

Bidea latza izan den arren, pozik dago aldaketekin. «Denok desiratzen dugu sentitzen dugunak eta geure gorputzek bat egitea. Ebakuntzak oso erasokorrak dira, bizitza jartzen duzu arriskuan, baina ongizatea lortzeko nahitaezkoak dira. Trantsizioa egitea beharrezko erabakia izan da».

Amak trantsizioa ikusi ez izanak penatzen du. «19 urte nituela hil zen. Esaten zidan 18 urte betetzean operatu nahi banuen ahal zuen guztian lagunduko zidala; baina itxaron behar nuela helduago izan arte. Oso irekia zen, nahiz eta familian oso informazio gutxi zegoen».

Gizon transexualen kasuan ikusgaitasun gutxiago dagoela uste du Louyestek. «Gizonon fisikoan gutxiago igartzen da, eta gizartea fisikoarekin dago obsesionatuta. Behin igartzen ez zaienean, askok ahaztu egin nahi dute bizi izandakoa. Behin onartu duzula, eta babesa daukazula, gauzak gozotu egiten dira, eta norberarentzat zaila izan daiteke bizi izandakoa ikusaraztea. Uste dut askok ez dutela beren egoera ikusarazten diskriminazioaren beldur direlako».

Gizartean gaia naturaltasunez jorratzeko asko falta da, haren iritziz. Horretarako, oso garrantzitsua deritzo emakume eta gizon transexualen egoerak ikusarazteari: estereotipoak desegiteko eta jendeak naturaltasunez har dezan. Helburu horrekin zenbait unibertsitate eta ikastetxetan ibili da hitzaldiak ematen azken bi urteotan.

ZURINE BAZTAN Malgutasuna ahotan

/in /by

Oztopo ugari gainditu behar izan zituen Baztanek gorputza bere identitatera egokitzeko. Egun, argi du generoa emakume edo gizon izatea baino zabalagoa dela: «binarismo basatia» dagoela deitoratu du.

zurine_baztan_malgutasuna_ahotan

Zuriñe Baztan

Oraindik neska ala mutila den galdetzen diote haurrek lantokian, Zuhatza irlan (Araba). Zurine Baztanek (Iruñea, 1964) barre artean kontatzen du estereotipoak auzitan jartzen saiatzen dela: «Gizon ahotsa dudala esaten didate, eta nik erantzuten diet ea ez duten ezagutzen ile laburra duen neskarik. Pentsarazten die». Urte asko dira trantsitoa egin zuenetik, eta bere gorputzarekin adiskidetu dela dio: «Jada ez nau gogaitzen maskulinoan tratatzeak, ez badut eraso gisa ikusten. Argi dut ez naizela ez gizon ez emakume, generoa hori baino zabalagoa eta pluralagoa dela; baina gizon ala emakume gisara sozializatu behar dut, binarismo basatia dagoelako».

Haurra zela hasi zuen gogoeta, ahizparekin nebarekin baino gehiago identifikatzen zela konturatu zenean: «Lau gorputz mota zeudela uste nuen: ni ahizpa bezalakoa nintzen, baina zakila neukan, nebak bezala; beraz, uste nuen baginadun eta zakildun neskak eta mutilak zeudela. Azkar markatu zidaten ezetz, bi gorputz bakarrik daudela. Eta ezkutatu beste aukerarik ez zitzaidan geratu».

Hala ere, zoriontsu izaten saiatu zela nabarmendu du: «Suertatu zitzaidan gorputzean, eta suertatu zitzaidan rolean». Urte askoren ostean hasi zen jendeari esaten ez zela gizonezkoa. «Lagun batek galdetu zidan ea nola nekien emakumea nintzela; erantzun nion ea nola zekien berak gizona zela, zakilaz gain: zer sentitzen zuen. Bere gorputzarekin gizon gisa sozializatu zuten, eta berak onartu zuen, baina ni ez nengoen eroso rol horretan».

1995ean hasi zen hausnartzen trantsitoa egiteko aukera: intsumiso izan zen, eta espetxeratu egin zuten. «Zer egin behar zuen andre batek armadan?». Bizipen batek ireki zizkion begiak: «Ia hil egin ninduten kartzelan. Ohartu nintzen nire bizitza bizi behar nuela; niri zegokidana, ez gizarteak erabakitakoa».

Garai hartan ez zegoen legezko tratamendurik Euskal Herrian. Malagan (Espainia) artatu zuten: «Hilabeteak eman nituen bidaia akigarriak egiten, lanegun bakarra galtzeko, ordu erdi pasatzeko endokrino eta psikologoarekin». Hormonak hartu ostean, ebakuntzak egin zituen: mamoplastia eta baginoplastia. «Despatologizazioaren aldeko mugimenduan sartu nintzen; gorputza edozein izanda ere, genero identitatea errespetatzeko eskatzen genuen. Beraz, zergatik operatu nintzen? Erabaki pertsonala izan zen: une hartan behar nuen. Oso zaila da zeure burua islatuta ikustea zurea ez dela esaten dizuten gorputz batean».

Trantsitoaz oroitzapen onak ditu, baina salatu du genero nahasmenduen unitateetan ikuspuntu biologizista dutela. Andre eta gizon eredu muturrekoak eskatzen dizkiete transexualei: «Emakume batzuei ez diete hormonaziorako baimena eman nahi izan, ez dituztelako inoiz soineko batekin edo makilatuta ikusi. Denok egin ditugu halako itxurak». Prozesuaren amaieran ere, oztopoak izan zituen: auzitara jo behar izan zuen izena aldatzeko, legeztatua ez zegoenean: «Sasiemakume izaera aitortu zidaten; ez nuen ezkontzeko eta adoptatzeko eskubiderik».

Lasai bizi da egun. Etxean, lantokian, kalean ondo joan zaiola dio. «Arazo bakarra izan dut: behin jipoitu ninduten». Transexualitatea «gutxi gorabehera» onartuta dagoela uste du: «Irtenbide medikoa duen arazoa dela uste du jendeak». Ez, ordea, trabestismoa: «Generoa malgua dela azaltzeko, diskurtsoa indartu behar dugu, besteen aurrean nahi dugun itxura fisikoa hartu ahal izateko».

Transexualitatea ederra da

/in /by

Zaila egiten zait, transexualitateari dagokionez, pertsonala eta politikoa —hain estu doazela aldarrikatzen ditugun horiek— banatzea, egoerak hala eskatzen duenean. Hain zuzen, eskatu baitidate gaurkoan atzera begirako bat, bizitakotik bada ere, duela zortzi urteko egoera eta gaurkoa alderatzea helburu duena.

Duela zortzi urte diot, orduan izan baitzen nire lagun min eta kide Amaia-Aimarrek bere buruaz beste egin zuen garaia. Pentsatzeko ariketa da gaurkoa, galdera potoloak buruan barrena ditugula: zenbat aldatu dira garaiak? Zenbat aldatu dira gaiarekiko ezagutza, onarpena, jakintzak, sentsibilitatea…? Galdera arriskutsuak egiten zaizkit; izan ere, sentimendu pertsonalek kolpatuta, ezinbestean gauzak hobetu direla onartzeak bigarren galdera dakarkidalako: eta gaur egun gertatu izan balitz, bizirik ote zegokeen nire laguna?

Analitikoki —politikoki— azken galdera horrek duen antzutasunaz ohartuta, lehenengoei eustea besterik ez dagokit gaurkoan.

Ezin da auzitan jarri hezkuntzak, borrokek, politikek nola eragiten duten afera batzuen inguruan ditugun pertzepzio eta iritzietan. Bizipenetan, errekurtsoetan. Gogoratzen baitut 18 urte nituenean nik neuk transexualitateari buruz nituen ezagutzak eta bizipenak ez direla gaur egun ditudanak. Zerbaiti buruz ikasi badut denbora honetan, generoaren lausotasun eta malgutasunaz ikasi dut. Gizon-emakume kartzelak gugan eragiteko duen gaitasunaz, baina guk geuk hori bera dinamitatzeko dugun gaitasunaz ere bai.

Akorduan dut orain bederatzi urte nire lagun Moiok transexuala zela esan zidanean ez nintzela harritu, ezta gehiegi izutu ere. Maitasun hutsetik bada ere, babestu eta onartzea besterik ez zitzaidala geratu eta atera.

Baina zerbait ikasi badut, ikasi dut jendarte honen usteen aurka sarri borondate ona eta maitasuna ez direla nahikoa. Izan ere, garai hartan nire zein jendartearen ezjakintasunak izutzen ninduten. Eta zer egin ez jakiteak ere bai: nondik jo, zein hautu egin…

Izan ere, orduan oraindik pentsatzen eta sinesten bainuen egun indarrean jarraitzen duen ideia: «okerreko gorputzean jaio» izanaren ustea. Okerreko gorputzean jaio. Gaur egun dakidana jakin izan banu orduan, ozen aldarrikatuko nukeen gorputz orok nahi duena izateko duen eskubidea eta aukera. Neska mutildurik ez dela existitzen genero kontuetan, ezta mutil neskaturik ere.

Neska eta mutila eraikuntza sozialak direla, eta ez inola genitalei dagozkien kontuak.
Contacto
Handik aurrera ezagutu ditut hamarnaka transexual eta transgenero, eta trans izaera hori mila modutan bizitzeko aukerak daudela ere ikusi dut. Ezagutu ditut, bizi izan ditut, eta aldarrikatu nahi ditut zoriontasuna ukatu ez zaien gorputz transak. Badirela, desiragarriak eta desiratuak direla, ederrak direla. Haien gorputzak guda zelai izatetik gudarako erreminta bihurtu dituztela. Maitasunak eta borondate onak ezagutzarekin eta askatasunarekin bat egiten dutenean ez dagoela inoiz gehiago okerreko gorputzik.

Beraz, ez dakit zenbat aldatu diren gauzak, ez bada gu aldatu garela; ni aldatu naizela behintzat. Hala ere, gauza bat esango dut, zintzotasunez: ezagutzen ditudan trans gehienak estatuko hiriburuetara exiliatutakoak dira; hortaz, hurrengo erronka Euskal Herria bera transexualitatea aske eta gozo bizi eta borrokatzeko espazioa izatea dugu.

Beraz, Laverne Cox trans aktibista eta aktoreak haur transexual bati esandako hitzak paratuko nituzke. Badauden, bagauden eta badatozen gorputz horiei guztiei esateko: «Gogoratu, maitea: transgeneroa ederra da».

Kattalin Miner – Kazetaria eta Medeak taldeko kidea

Madrid luce una histórica bandera gay en el Ayuntamiento

/in , , /by

La alcaldesa y colectivos LGBT despliegan por primera vez un estandarte arcoíris en el Ayuntamiento

Bandera gay en el Ayuntamiento de Madrid

Bandera gay en el Ayuntamiento de Madrid. / JULIAN ROJAS

Unas 300 personas han asistido a las 12.26 de esta mañana a un momento histórico. Desde uno de los balcones del Palacio de Cibeles, cuatro operarios han desplegado una llamativa bandera arcoíris de 26 metros de largo que lucirá en la sede principal del Ayuntamiento hasta el próximo domingo 4 de julio. Según ha descrito la alcaldesa de Madrid, Manuela Carmena, se trata de “una bandera con cicatrices”, ya que es la que ha utilizado el Colectivo Gay de Madrid (Cogam) desde hace años para reivindicar la igualdad de los homosexuales. “Se perdió y se recuperó. Sus tejidos están ahora perfectos, lo que es una gran alegría por todo lo que supone”, ha explicado la regidora.

Al emotivo despliegue han acudido representantes de diversos colectivos de Lesbianas, Gay, Transexuales y Bisexuales (LGTB) además de los portavoces de los grupos de la oposición y algún diputado regional. Carmena se ha referido a la importancia que tuvo hace 10 años la aprobación del matrimonio entre personas del mismo sexo y del hecho de que pudieran adoptar niños. “Fuimos los primeros y estoy muy orgullosa de ser la alcaldesa de una capital que dio un paso tan importante”, ha relatado Carmena, que ha dicho que España se ha convertido en este tiempo en “la linterna” que ha marcado el camino que han seguido otros países. Ha recordado que en algunas naciones existe la pena de muerte para este colectivo. También ha hecho referencia a la aprobación a las palabras del presidente de EE UU, Barack Obama, con la aprobación del matrimonio gay el pasado viernes: “América ha ganado porque América ha ganado en igualdad”.

“Os agradezco vuestra alegría, vuestra ilusión, vuestra tenacidad y vuestro espíritu de sacrificio, porque con todo ello señaláis el camino para acabar con la desigualdad y la injusticia”, ha dicho Carmena a los colectivos.

Jesús Santos, el viudo del activista y exconcejal socialista Pedro Zerolo recientemente fallecido, ha sido el encargado de izar en un mástil instalado dentro de un salón de actos del Ayuntamiento la bandera arcoíris, momento  en el que han brotado las lágrima en algunos asistentes. Entre ellos la concejal Inés Sabanés, compañera de Corporación de Zerolo. Un cerrado aplauso ha concluido este primer acto. La alcaldesa ha tenido unas palabras muy emotivas para Zerolo. “Le vamos a echar mucho de menos. Él siempre quiso hacer leyes que convencieran, no que vencieran. Qué bonito y qué previsor en él que hizo tanto e hizo tantas cosas. Vamos a tardar mucho en olvidarle. Por su sonrisa. Por Pedro. Por lo que fue”.

El culmen de este acto ha llegado a las 12.26 cuando los operarios han desplegado la bandera multicolor. De nuevo, aplausos, silbidos de alegría y el esperado “sí se puede, sí se puede”. Algunos asistentes se han fundido en abrazos, mientras otros se echaban a llorar. “Es un momento único, histórico, que jamás se olvidará de nuestros corazones”, decía uno de los asistentes. Cuando se ha quitado el cordón de seguridad para la alcaldesa, los concejales y los miembros de los colectivos LGTB, la gente ha rodeado a Carmena y ha querido hacerse fotos con ella.

Para el presidente del Cogam, Jesús Grande, hoy es “un día muy importante para toda la ciudad y un hito incomparable después de tantos años de lucha”. “Es una bandera que me llena de emoción. Es un orgullo para Madrid”. La portavoz de la Federación Estatal de colectivos LGTB (FELGTB), Isabel Gómez, ha señalado que la capital se ha convertido en un escaparate para el resto del mundo y que por primera vez el Consistorio se ha convertido en un defensor de los homosexuales, a los que no se les ve una amenaza como ocurría antes: “Es un orgullo que por primera vez este Ayuntamiento esté a la altura del movimiento LGTB. Queremos una igualdad real y efectiva:

Este acto se une a otro similar al realizado el pasado viernes en el que las 21 juntas municipales de distrito y la sede de la plaza de la Villa también recibían la bandera arcoíris.

Países donde la homosexualidad está castigada con la pena de muerte

Todavía quedan unos pocos países en el mundo donde la homosexualidad está castigada con la pena de muerte. Son estos:

-Mauritania

-Sudán

-Irak

-Arabia Saudí

-Nigeria (en algunas zonas del país)

-Somalia (también en algunas zonas)

-En Pakistán y Afganistán existe esa condena, pero en realidad no se aplica.

Movilizaciones festivas para reivindicar los derechos del colectivo LGTB

/in , , , , /by

Bilbo, Gasteiz e Iruñea, al igual que otros muchas localidades vascas, han acogido movilizaciones festivas y reivindicativas con motivo del Día Internacional del Orgullo LGBT (lesbiana, gay, bisexual y transexual).

Día Internacional del colectivo Gay, Lesbianas, transexuales.

Día Internacional del colectivo Gay, Lesbianas, transexuales.

Varios centenares de personas se han manifestado esta mediodía por las calles de Bilbo para reivindicar los derechos de los homosexuales, en un ambiente festivo.

A las 12.30, tras un pancarta en la que se leía «Lesbo, homo, trans, fobiak kontuz!» (Cuidado con las fobias), y una gran bandera multicolor, los manifestantes han recorrido la Gran Vía.

El ambiente ha sido festivo, con disfraces, globos y banderas, aunque alguno de los asistentes ha criticado al Ayuntamiento de Bilbo por prohibir el ligue entre hombres en el alto de Santo Domingo.

Otros destacaban el paso dado por el Tribunal Supremo de los Estados Unidos al permitir el matrimonio homosexual en todo su territorio

Otra pancarta pedía «Reivindica, my friend», y cerraba la marcha un joven con barbas y hábitos franciscanos, que defendía la igualdad de las relaciones homosexuales y heterosexuales.

Bandera arco iris en Iruñea

La bandera arco iris ha presidido en Iruñea una manifestación que, convocada por la Plataforma 28-J en Día Internacional del Orgullo LGBT (lesbiana, gay, bisexual y transexual), ha recorrido varias calles de Pamplona bajo el lema «Somos…Exigimos nuestros derechos».

Una bandera que los iruindarras han podido observar también este año en las fachadas del Ayuntamiento de Iruñea y del Parlamento de Nafarroa, cuyos máximos representantes, el alcalde Joseba Asiron, de EH Bildu, y la presidenta de la Cámara, Ainhoa Aznárez, han asistido a la marcha. También estaban presentes concejales y representante de otros partidos como PSN-PSOE y Juventudes Socialistas o Izquierda-Ezkerra.

Antes de comenzar la marcha, Ainhoa Aznárez ha recordado a los periodistas su anuncio de que el Parlamento foral «sería un Parlamento abierto, que diera voz a todo el mundo». «Y tal y como en el Parlamento van a entrar colectivos, pues yo también salgo», ha señalado.

Ha explicado además que siempre ha estado en movimientos sociales y que todos los años participa en esta manifestación. «Y este año no iba a dejar de hacerlo», ha comentado.

La manifestación ha partido a las 12.30 horas de la antigua Estación de Autobuses encabezada por la bandera arco iris y una pancarta en al que se leía, en castellano y euskera, «exigimos nuestros derechos».

Durante el recorrido, los reunidos han coreado consignas como «estamos aquí, no nos escondemos», «en la hostelería también hay bollería», «la homofobia nos agobia», «igualdad de derechos reproductivos» o «tenemos la bandera, la oficina nos espera».

«Venimos aquí a reivindicar nuestros derechos», ha resumido a los periodistas la representante de la Plataforma 28J, Maider Lazkano, quien ha solicitado a las nuevas instituciones navarras que tomen las medidas necesarias «para crear un marco legal y una mejor sociedad para todas las personas».

Tras valorar la colocación de las banderas arco iris en el Ayuntamiento y el Parlamento como «un pequeño paso para empezar a cambiar las cosas», Lazkano ha reconocido que con los nuevos gobernantes existe «mucha más cercanía». «Son personas que están muy abiertas a cambiar las cosas», ha subrayado.