Voxen aldeko pintaketa faxistak egin dituzte Gorlizko eskolan

/in , , , , , /by

Gorlizko (Bizkaia) ikasleek feminismoaren eta sexu eta genero aniztasunaren alde egindako margoak estali dituzte pintaketekin. Elkarretaratzera deitu dute 19:00etan.

Gorlizko eskolan agertu den pintaketa faxistetako bat.

Svastikekin eta “gora Vox” leloarekin estali dituzte Gorlizko eskolan bertako ikasleek jolastokian egin dituzten zenbait margo. Feminismoaren aldeko eta sexu eta genero aniztasunaren aldeko margoetan egin dituzte pintaketak, baita eskolaren eraikineko beste zenbait tokitan ere.

 

Eskolak azaldu duenez, joan den asteburuan egin zituzten pintaketak eta dagoeneko ezabatuta daude.

Hainbat eragilek eta herritarrek gaitzetsi dute erasoa sare sozialetan, eta mobilizaziora deitu dute. Gaur arratsaldean, elkarretaratzea egingo dute erasoa salatzeko. 19:00etan egingo dute, Eleiz plazan.

 

“Cosa rara”

/in , , , , /by

ZIRRIKITUETATIK BEGIRA Rikardo Arregi

EZ nuen izan, pasa den igandean, Erromako Aita Santuari egin behar zioten elkarrizketa ikusteko inolako asmorik, elkarrizketatzaile hori ez baita inoiz izan nire lehen aukera igande gauak pasatzeko (egia esan, ezta bigarrena ere), baina nire jainko marikak (asko dira) beste plan bat harilkatzen ari ziren, an-tza, eta nire hatzak zapping egiten hasi zirenean, telebistan zuriz jantzitako gizona eta bestea agertu ziren: mintzagaia homosexualitatea zen (umoretsuak dira nire jainko marikak), eta “cosa rara” esapidea atera zen. Txikitan baten batek “cosa rara” duenean, psikiatrarenera agian ez, baina beste profesional batengana jotzea komeni dela zioen argentinarrak (badira “kosarraralogorik”?).

“Bravi, cosa rara” dio Leporellok, Don Giovanniren morroiak, Mozarten operaren bigarren ekitaldiaren azken agerraldian;izan ere, festa hasi da eta orkestra Matín i Soler valentziarraren “Una cosa rara, ossia bellezza ed onestà” (Gauza bitxi bat, hau da, edertasuna eta zintzotasuna) operaren zati bat jotzen ari da;asko gustatzen zitzaionez aipu musikala egiten du Mozartek. Aspaldian lagun operazale batekin nuen hitz-joko pribatua zen “raro/rara” hitza agertzen zen bakoitzean, operaren izenburu osoarekin jarraitzea. Operaren arabera bitxia da, arraroa, pertsona batek bi kualitate horiek aldi berean edukitzea, dramma giocoso bat, badakizue, txantxa baino ez. Aita Santuarena, aldiz, ez da txantxa, ez, sufrimendu iturria baizik. Horregatik, telebista itzali eta Mozart eta Martín i Soler konpainia ezin hobea direla igande gaua pasatzeko erabaki nuen.

Arraroa eta bitxia hitzak bueltaka nituen buruan queer horixe bera dela konturatu nintzen arte. Eta une horretan bertan (ze jatorrak jainko marikak) Lumagorrik, heterosexismoaren aurkako taldeak, Korrikarako prestatu duen iragarki zoragarria bidali zidan tweeterren bidez: kilometro trabestia Gasteizen, orratz-takoidun zapata gorri-gorriak, distira edonon, “Oilategian euskaraz!” leloa. Bai, arraroak gara, bitxiak, ederrak, itsusiak, gezurtiak eta zin-tzoak aldi berean;nahi duguna garela dio Lumagorrik. “Cosa rara”.

Luma izatearen harrotasuna

/in , , , , , , /by

Otsailaren 18tik martxoaren 3ra ospatuko da Zinegoak jaialdiaren hamaseigarren edizioa, Bilbon. Nazioarteko LGTBI zinema eta arte eszenikoen jaialdiak genero adierazpena jarriko du erdigunean, luma izatearen harrotasuna aldarrikatuz. 11 euskal ekoizpen izango dira guztira

Cassandro el Exótico borrokalaria da jaialdiaren karteleko protagonista. zinegoak (Zinegoak)

Bakoitzak nahi duen modukoa izatea eta horrela adieraztea, nahi duen eran eta nahi duen tokian. Horra aurtengo Zinegoak jaialdiaren aldarrikapen nagusia, genero adierazpen librearen defentsa. Urtero bezala, zinema eta kulturaren bidez, eta gizartea eraldatzeko eta bere aniztasuna azaleratzeko asmoz, hitzaldiak, dokumentalak, pelikulak eta antzerkia biltzen dituen jaialdia antolatu du Zinegoak Elkarteak, otsailaren 18tik martxoaren 3ra bitarte, Bilbon. Identitatearen, jatorriaren, sexualitatearen eta gorputzen gainetik, izakiaren “izateko harrotasuna” aldarrikatuko du jaialdiak.

Lumaz harro lelopean, “luma izatearen harrotasunaren” defentsan jarriko du arreta aurtengo Bilboko Gay-lesbi-trans Zinema eta Arte Eszenikoen Jaialdiak. “Harrigarria da zelan, egun, LGTBI kolektiboaren barruan ere, luma izatea alderdi negatibo bezala jasotzen den. Lumafobia handitzen ari dela antzematen ari gara azkenaldian, bai kolektibo barruan eta baita gizartean ere. Jendarteak sexu-aniztasuna geroz eta gehiago onartzen duen bitartean, dena ondo dago, antzematen ez zaizun bitartean bezalako esaldiak entzuten ditugu oraindik”, uste du Paul Guillen jaialdiko zuzendariak.

Hain zuzen ere, konbentzionalismo horiek ahaztu eta norbanakoa libre eta gustura bizi-tzearen aldeko mezu horri helduta, Cassandro el Exótico borrokalari mexikarraren erretratu bat erabili dute hamaseigarren edizioko kartelaren irudi bezala. Cassandro (Saul Armendariz jatorrizko izenez) mundu mailako txapelduna izan da hirutan, borroka librean (UWA), eta esparru horretan bere sexu orientazioa lau haizetara zabaldu duen aitzindarietako bat izan da Mexikon. Borrokalari honen bizitza eta nortasuna gertuagotik ezagutzeko aukera izango da Marie Losier zuzendariaren Cassandro el Exótico lanaren proiekzioarekin, dokumentalen sail ofizialaren barruan. Horrez gain, sail ofizialerako konfirmatu duten beste lanetako bat Bertrand Mandico zuzendariaren Les garçons sauvages abentura filma da, Cahiers du cinema aldizkariak 2018. urteko pelikularik onena izendatu ondoren.

Sarien berri ere eman du Zinegoakek. Ohorezko saria Sridhar Rangayan (Mandya, India, 1962) zinema zuzendari, ekoizle eta ekintzaileak jasoko du. Ashsish izeneko queer zinema jaialdiko zuzendaria da Rangayan. Bombay hirian egiten da, duela hamar urtetik, eta sexu aniztasuna lantzen duen Indiako jaialdi bakarra da, mundu mailako erreferentea. Jaialdiko Sari Berezia, aldiz, Apoyo Positivo gobernuz kanpoko erakundeak jasoko du. Bi urterik behin banatzen du sari hau Zinegoakek, konpromiso sozial eta militantea erakusten duten eta ikus-entzunezkoak lantzen dituzten norbanako, elkarte eta erakundeen artean.

Euskal ekoizpenak Zinegoak zinemaldiko film laburren sail ofizialean euskara hutsean egindako bi lan lehiatuko dira: Telmo Esnalen Han izanik hona naiz eta Deiane Morenoren Alde erantzia. Lehiaketatik kanpo bada ere, euskarazko beste bi lan aurkituko ditugu aurtengo edizioan: Jon Urrazaren Astelehena eta Raquel Garcia Leonen Hilabetean behin? filmak.

Euskaraz ez, baina Euskal Herrian egindako ekoizpenen artean daude Pablo Allenderen Ático B, Iñigo Sanchoren Sugar. Baby. Reno, Jose A. Cortes Amunarrizen Prendas delicadas, David Ontorioaren Tacto, transexualitatea nerabezaro garaian lantzen duen Ekhiñe Etxeberriaren Mikele dokumentala, Enrique Reyren Visibles eta Gasteizko LGTBI mugimenduaren 25. urteurrenaren harira egindako Bide zuzena, ibilbide okerrak dokumentala, Hala Bideok zuzendua.

Ezohiko aukera Astelehena film laburra aurkeztuko du aurten Jon Urraza aktore eta zuzendari bizkaitarrak jaialdian, lehiaketatik kanpo. Urrazak ez du lehen esperientzia Zinegoak jaialdian: 2013an Morritson eta Gartzia film luzearekin aurkeztu zen jaialdian eta aurretik ere, epaimahaikide bezala parte hartu izan du. Ikusle moduan, sarritan izan da jaialdian. “Komedia eta drama bikainak ikusi ditut Zinegoaken”, kontatu du. “Istorio bereziz, pelikula onez eta interpretazio bikainez goza-tzeko aukera gal lezake zinezale askok, zinemaldi honetan LGTBIko militanteei bakarrik zuzendutako bigarren mailako film arraroak jarriko dituztela aurreiritzita. Ozen eta argi esan beharra dago, uste ezin okerragoa da hori”.

Zinema aretoetan eta telebistan nekez aurki daitezkeen “film paregabeak” ikusteko aukera nabarmendu nahi izan du Urrazak: “Ez zinemetan ezplataforma legal edo ilegaletan ere. Zinegoak jaialdiak mainstream filmetan agertzen ez diren pertsonaia eta istorioez gozatzeko aukera ematen du, baina batez ere, pelikula onak ikusteko aukera”, azpimarratu du zuzendari bizkaitarrak.

Argentina, New York, Guatemala edota Errumaniako zinema jaialdietatik igaro ondoren, gurera ekarriko du Urrazak Astelehena. Haurra adoptatzekotan dagoen bikote baten istorioa du ardatz: Anitak eta Betik ume bat adoptatu nahi dute eta horretarako exijitzen dieten elkarrizketa prozesua gainditu behar dute. Hura nola egin adostu behar dute eta Anitak umea zenbat maiteko duen adierazi nahi du soilik. “Giza harremanetan oinarritutako film labur korala da, astelehen batean zehar kontatzen dena”, dio zuzendariak. Mike Leigh zinegile britainiarraren sorkuntza metodoa jarraitu du horretarako. “Aktoreen zuzendaritzan oinarritu dut prozesu guztia: filmaren istorioa entseguetan sortu eta garatu dugu, zuzendaria eta aktoreak elkarlanean, pertsonaiak, harremanak, gatazkak… Sortutako elementuetatik argumentua egituratzen joan naiz”, azaldu du Urrazak. Diru-laguntzarik gabe egindako lana da Astelehena, EHUko Arte Ederren eta Komunikazio Fakultateek utzitako baliabideekin landua.

Zinegoak jaialdiak 140 jarduera baino gehiago bilduko ditu aurten

/in , , , , , , /by

Hilaren 18an abiatuko da, eta sexu aniztasunarekin lotutako gaiak izango ditu ardatz

Zinegoak Gay-Lesbo-Trans Zinema eta Arte Eszenikoen Bilboko Jaialdi Nazioartekoa otsailaren 18tik martxoaren 3ra egingo dute aurten, Lumaz harrogoiburupean. “Norberak bere identitatea modu naturalean adieraztea nahi dugu”, azaldu du Pau Guillen jaialdiko zuzendariak gaur, aurtengo programazioa aurkezteko, Bilbon egin duten ekitaldian. Orotara, 25 film luze izango dira 16. Zinegoak jaialdiaren Sail Ofizialean; eta, azaldu dutenez, hiru mailatan banatuko dituzte aurten lanak: Fik, Dok eta Krak. “Fik atalean fikzio filmak bilduko ditugu; eta, Dok atalean, berriz, dokumentalak”. Guillenek azaldu duenez, Krak saila izango da berrikuntza nagusia. “Off Zinegoak izeneko sailaren lekukoa hartuko du, eta lanik apurtzaileenak erakutsiko dira bertan”. Hortik izena: Krak. Bilborock, Golem zinemetan eta Bilbo Arten izango dira aurtengo jaialdiaren egoitza nagusiak.

Film luzeez gain, film laburrak ere erakutsiko dira jaialdian: orotara, nazioarteko 47 izango dira ikusgai. Euskal Herrian ekoitzitako lanak Erroak izeneko atalean erakutsiko dituzte.

Aurtengo ohorezko saria Sridhar Rangayan (Mandya, Karnataka, India, 1962) zuzendari, ekoizle eta ekintzaileari emango dio Zinegoak-ek. Kashsish izeneko zinema jaialdi queer-eko zuzendaria da Rangayan. Bombayn egiten da, eta hura da Indian sexu aniztasuna lantzen duen jaialdi bakarra. 10 urte beteko ditu aurten, eta mundu mailan erreferentea da dagoeneko.

Zinegoak, el festival de cine LGTBi+ de Bilbao, reivindicará el “poder de la pluma”

/in , , , , /by

La décimo sexta edición del Festival de Cine y Artes Escénicas LGTBi+ de Bilbao, Zinegoak, reivindicará el “poder de la pluma” y la libertad para expresar su orientación sexual “como considere, sin miedo y sin ser coartado”.

Los organizadores del festival de cine y artes LGTB+ Zinegoak, posan con el cartel del festival (EFE)

BILBAO. Así lo ha manifestado este martes el director del certamen, Pau Guillén, en la conferencia de prensa en la que ha presentado el contenido de este año del certamen que se celebrará entre el 18 de febrero y el 2 de marzo y en el que se proyectarán 25 películas en su sección oficial.

Guillén se ha referido en su presentación al hecho de que “en muchas ocasiones parece que nos tenemos que mostrar de una forma concreta, con unas etiquetas concretas, en función de un género concreto”.

“Por eso, lo que reivindicamos desde Zinegoak con esta defensa del poder de la pluma es que cada cual se exprese como considere, sin miedo y sin ser coartado”, ha defendido.

Guillén ha criticado que “parece que hay un punto de “plumofobia”, que incluso ocurre y aparece dentro del propio colectivo LGTB que nos parece que no tiene ningún sentido”.

“Si hablamos de diversidad y respeto, tiene que ser en todos los ámbitos, incluso en el de la expresión de las personas, con amaneramiento o como se quiera ver;cada cual que se muestre y se exprese como se sienta libre”, ha rematado.

Esta reivindicación de libertad para expresar la orientación sexual está reflejado, ha agregado, en el cartel elegido para ilustrar esta edición y que retrata al luchador de lucha libre mexicana llamado “Cassandra” que siempre peleó sin máscara, maquillado, peinado y vestido con escote como una mujer.

El festival tendrá tres categorías en su sección oficial denominadas Dok, Fik y Krak, dedicadas, respectivamente, a los documentales, las películas de ficción premiadas o presentadas en los principales certámenes internacionales, y una categoría rompedora donde se incluyen cintas son género concreto, que mezcla estéticas y duraciones distintas y que también dará cabida a aquellas películas que no tienen acceso directo a los circuitos comerciales.

En la sección Fik se proyectarán, entre otras, “Happy prince”, dirigida, producida e interpretada por el actor Ruper Everett (La boda de mi mejor amigo, Black mirror), sobre los últimos años del vida del escritor homosexual Oscar Wilde, y “Rafiki”, la primera película de contenido lésbico realizada en Kenia.

En Dok participa el trabajo “Cárceles boyeras” realizado exclusivamente por mujeres que analiza el mundo de la sexualidad femenina en las cárceles y el titulado “Ni de Eva ni de Adán. Una historia intersexual” que, según Guillén, explica la “i” del acrónimo LGTBi.

En Krak se proyectará obras como “Les garçons sauvages”, de Bertrand Mandico, elegida por una publicación francesa como la mejor película de 2018;”Diamantino” o “Un couteau dans le coeur”, trhiller lésbico protagonizado por Vanessa Paradis.

En el apartado dedicado a las artes escénicas, este año se programan seis espectáculos, el mayor número de su historia, uno de los cuales, la obra de teatro titulada “Elisa y Marcela” que relata la historia de dos mujeres que lograron casarse por la Iglesia en 1901, protagonizará la gala inaugural del certamen el 18 de abril en el Teatro Arriaga.

Zinegoak entregará este año dos premios honoríficos, uno otorgado al cineasta, productor y activista indio Sridhar Rangayan y el segundo a la ONG “Apoyo positivo (A+)”, que cumple 25 años divulgando “con naturalidad” entre los más jóvenes cuestiones de salud y diversidad sexual a través de webseries que cuentan con la participación de rostros populares del cine como Candela Peña.

«Proud» ez da harro

/in , , , , , , /by

Gure hizkuntzak duen berezkotasuna isilarazten den bitartean, besteei «welcome» esaten zaie, «gu bezalakoak zarete», esan nahiko baliete bezala. Baina guri, euskaldunoi, zer eta herri «friendly» garela errepikatzen digutenean, «stupid» aurpegia geratzen zaigu

Garapen ekonomiko eta komertzial konkretua sustatzeko asmotan Bilbo eta Bizkaiko instituzioetako ordezkariak Spainera joan ziren duela gutxi, zer eta to sell gure country. Gure herri eta lurraldeak brand bezala saltzera aspaldi ohitu baginen ere, batzuetan oraindik so hallucinated ikusten ditugu hainbat ekimen. Eleven ikusteko jaioak gara, yes. Center, exhibition, corner, experiencience eta design moduko hitzak txoko zein izkina guztietan erakusten dizkigute, diseinuzko esperientzia zentralak lez.

Ezberdintasunak eta benetakotasunak markatu ohi dute salmenta good baterako bidea. Ingelesezko termino boring eta hain erabiliak oraindik erabiltzen jarraitzea, berriz, estrategia zaharkitua izateaz gain, big konplexuen adierazgarria dirudi. Ingelesak, munduko hizkuntza hegemonikoak, ezberdintasuna beharrean, homogeneizazioa dakar. Ez hori only. Homofiliaz asko ere baduela think dut. Hau da, pertsonek beraien modukoak direnekin erlazioa izateko tendence hutsa. Sare sozialetan oso nabarmena omen da homofiliaren adibidea eta hedapena; zuriek zurien follower izatea nahiago dute, pertsona asiar edo beltzen lagun birtual izan instead. Esan beharrik ez dago, aniztasunari entzungor egiten dion mundu errealean eta birtualean live garela. Teoriko batzuek homofilia berezkoa dugula saldu nahi digute, nola eta hain erabilia den animalien adibideekin. Animaliek ere berdin egiten dutela diote, lumadunek lumadunekin bizi nahi dutela, eta four hankako animalia iletsuek berdin four hankatako animalia iletsuak soilik love dituztela. Txoriek, baina, sare sozialetako marka izan arren, ez dute Interneterako konexiorik. Eta katuek, azokatan saldu aurrean, ez dute inongo feriatan standik jartzen.

Gure hizkuntzak duen berezkotasuna isilarazten den bitartean, besteei welcome esaten zaie, «gu bezalakoak zarete», hello friends, esan nahiko baliete bezala. Meanwhile aldarrikatzen dute lurralde, kultura zein tradizio baten harrotasunak puzten dutela haien salmenta; harrokeria esatea zuzenagoa, of course. Hori dena bagenekien already eta aspaldi. Baina guri, euskaldunoi, zer eta herri friendly garela errepikatzen digutenean, stupid aurpegia geratzen zaigu. Aurten Bilbon antolatuko duten Pride Every Where hori, Bilbo Europride Conference bilkuren egoitza izateko, ez dakit barrena white ala black geratzeko modukoa den. Aukeratu beharko genuke bata zein bestea, homogeneizazioaren mamuak aukera bakarra ematen baitu, make a choice! Bukatu dira erruletak eta loteriak. Dena sold out dago. This way jarraituta, batzuetan nahiago genuke beste place to be batean izan. Baina ez dezagun ahaztu hau dela gure country. Edonork esango du bestela erokeriak jota gaudela jada, please! Hori is not posiblea. Ez dakit my burua ondo explaining ari naizen. Baina euskaldun izateaz proud daude, eta very gainera.

Sridhar Rangayan zinegileak jasoko du Zinegoak 2019ko Ohorezko Saria

/in , , , , /by

Sridhar Rangayan zinegile, ekintzaile eta Bombayko Queer Zinema Jaialdiko zuzendariak jasoko du Zinegoak 2019ko Ohorezko Saria. Horrez gain, Zinegoakek Sari Berezia emango dio Apoyo Positivo gobernuz kanpoko erakundeari. Elkarteak 25 urte bete ditu eta sexu-aniztasuna ikus-entzunezko lanen bitartez lantzen ditu.

Sridhar Rangayan zinegileak zuzentzen du Indian sexu-aniztasuna ardatz duen jaialdi bakarra.

Zinegoakek aurtengo Ohorezko Saria emango dio Sridhar Rangayan (Mandya, Karnataka, India, 1962) zuzendari, ekoizle eta ekintzaileari. Indiako zinegilea “Kashsish” Bombayko Queer Zinema jaialdiko zuzendaria da (Indian sexu-aniztasuna lantzen duen jaialdi bakarra eta Asiako garrantzitsuenetakoa). Rangayan Bilbora etorriko da saria jasotzera. Zinegoakeko inaugurazio ekitaldian izango da, otsailaren 18an, Arriaga Antzokian. Horrez gain, otsailaren 17an Evening Shadowsbere azken lana aurkeztuko du BBK aretoan, doako sarrerarekin.

Zinegoakeko zuzendari Pau Guillenek nabarmendu duen bezala, “Rangayanek hamarkada bi daramatza giza eskubideak eta sexu-aniztasuna lantzen. Bere zineak gai ezberdinei ateak ireki dizkie eta zentsuratutako ahotsen istorioak kontatu ditu”.

2001. urtean Rangayanek Solaris ekoiztetxea sortu zuen Saagar Gupta idazle eta zuzendari artistikoarekin batera. Solaris LGTB pelikuletan espezializatutako Indiako lehenengo ekoiztetxea da. Kashish jaialdia ere ekoiztetxearen bitartez antolatzen dute. Bombayko queer jaialdiak 10 edizio bete ditu eta mundu mailako erreferentzia bihurtu da.

Sari Berezia Apoyo Positivo elkartearentzat

Bi urterik behin, jaialdiak sari berezi bat eskaintzen die ezaugarri sozial eta militantea duten eta ikus-entzunezkoak lantzen dituzten norbanako, elkarte eta erakundeei. Fernando Diez ekoizlearen eta Ugandako Queer Kampala jaialdiaren ostean, aurtengo Sari Berezia Apoyo Positivo (A+) elkartearentzat izango da. Aurten, elkarteak 25 urte bete ditu.

Gobernuz kanpoko erakunde honek aniztasuna bultzatzen du, hiru esparru nagusitan: osasuna, hezkuntza eta eskubideak. Apoyo Positivok ikus-entzunezko lengoaia gaurkotzea lortu eta belaunaldi berriekin bat egin du. Hainbat gairen artean, GIB edo LGTBfobia landu dituzte.

Albiste hau Uriolak argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.

Espainiako LGTBI legea «desblokeatzeko» eskatu dute 49 elkartek

/in , , , , , /by

Diskriminazio jarrerak zigortzeko aukerak eta transexualen eskubideen berdintzeak eragin du eztabaida handiena Kongresuko taldeen artean

Jesus Estonba, Donostian atzo eginiko agerraldian. GORKA RUBIO / FOKU

Espainiako gobernu aldaketa eta hori ahalbidetu duen gehiengo politikoa baliatu nahi ditu LGBTI kolektiboak. Lesbiana, gay, bisexual, transexual, transgenero eta intersexualen berdintasun sozialerako lege proposamena zuzenketen fasean dago Kongresuan. Kolektibo horretako 49 elkartek —tartean Euskal Herriko Gehitu—tramitazioa «bizkortzea» nahi dute. Eskaera hori egiteko, prentsaurrekoak eta mobilizazioak egin zituzten atzo Espainiako Estatuaren menpeko herrialdeetako sei hiritan, talde horiek biltzen dituen FELGTB federazioak deituta.

Lege egitasmoa Unidos Podemosek aurkeztu zuen, 2017ko maiatzean, eta, PPren osoko zuzenketa atzera bota ostean, aurrera egin zuen. Dena den, Gehituko kide Jesus Estonbak kritikatu du «talde batzuk» ez direla betetzen ari «hartutako konpromisoak», eta beste batzuen «uzkurkeriak» direla-eta «atzeratzen» ari dela legea onartzea. Hala ere, «baikor» azaldu da, ziur baitago gehiengoaren babesa izango duela. «Bat egite politiko zabal bat lortzeak, gainera, eragin pedagogiko handia izango luke herritarrek gai hauekiko duten iruditerian», azpimarratu du.

Gehituko bozeramaileak jakinarazi duenez, bi atalek sortzen dute eztabaidarik handiena: zigorrak ezartzeko aukerak eta transexualen eskubideekin loturikoak. Lege egitasmoan, besteak beste, iritzi LGTBIfobikoak zigortzea aurreikusten da, eta, «talde batzuen» ustez, horrek «talka» egin dezake adierazpen askatasunarekin. Gehituko Ander Prolek azaldu duenez, «ohikoa» izaten da eztabaida hori «gutxiengo sozialak babesteko legeetan». «Gure ustez, baina, zigortu egin beharko lirateke iritzi eta jarrera horiek».

Lege proiektuan jasotzen diren transexualen eskubideei buruz, berriz, osasun neurriekin loturikoa da punturik gatazkatsuena, Estonbak jakinarazi duenez. LGTBI taldeen aspaldiko eskaera da 16 urtetik gorakoek askatasun osoa izatea erabakiak hartzeko, gurasoen-eta baimenik gabe, gainerako herritarrek bezala. Transexualekin ere, eztabaidan dagoen beste puntu bat da pertsona horiek genero berdintasun politiketan integratzearena.

Euskal Autonomia Erkidegoan eta Nafarroan badaude LGTBI kolektiboaren eskubide batzuk jasotzen dituzten legeak —baita Espainiako Estatukoak ere—, baina, Gehituko kideen arabera, «oso garrantzitsua» litzateke «estatu mailako lege integral» bat egitea; Estonbak azpimarratu duenez, Kongresuan dagoena bere hartan onartuko balitz, «berrikuntza sakonak» ekarriko lituzke Hego Euskal Herriko legezko esparrura. Besteak beste, familia eremukoak, lan alorrekoak, hezkuntzakoak eta asilo eskaerekin loturikoak.

Homosexualitatea onartu dute Indian, eta jada 124 estatutan dago despenalizatuta

/in , , , , , /by

Bigarren herrialde jendetsueneko Auzitegi Gorenak bertan behera utzi du 1861eko lege bat: «Heldu homosexualek pribatuan sexu harremanak izatea ez da inolako iraina»

DIVYAKANT SOLANKI / EFE

Ia hiru hamarkadako borrokaren ostean, Indiako Auzitegi Goreneko bost epailek homosexualitatea despenalizatzea erabaki zuten atzo, aho batez. «Heldu homosexualek pribatuan harreman sexualak izatea ez da inongo iraina», argudiatu zuen Dipak Misra epaimahaiburuak epaia irakurtzen ari zela. Bigarren herrialderik jendetsuenean (1.324 milioi) erabaki hori hartu izana mugarri izan liteke, Asian baitaude homosexualitatea zigortzen duten estatuetako batzuk —Sri Lanka, Bangladesh eta Pakistan bizilagunak, adibidez—. LGTBI kolektiboaren eskubideen aldeko taldeek pozez hartu dute erabakia, «oinarrizko giza eskubide bat» onartzen duelako. Horiek horrela, epai horrekin magistratuek bertan behera utzi dute kolonialismo garaiko lege bat —1861ekoa, India Erresuma Batuaren kolonia zenekoa—, eta India homosexualitatea despenalizatu duen 124. estatua bilakatu da. Boterean dagoen Indiako Alderdi Popularrak eta Narendra Modi lehen ministroak jakinarazi zuten epaia errespetatuko zutela, erabakia edozein izanda ere.

Zehazki, bost epaileek ebatzi zuten zigor kodeko 377. artikuluak ez duela balio —testu bana idatzi zuten beren arrazoien berri emateko—. Misrak, esaterako, honako argudio hau eman zuen: «377. artikulua arbitrarioa da. LGTB kolektiboko kideek gainerako herritarren eskubide berberak dituzte. Sexu homosexuala zigortzea irrazionala eta defendaezina da». Indu Malhotra epailea, aldiz, aurrerago joan zen: «Historiak barkamena eskatu behar die LGTBI kolektiboko kideei eta haien familiei». Hala, Indiako LGTBI kolektiboak beren eskubideak legezko esparruan finkatzea lortu du. «Oso pozik nago; ez dut hitzik sentitzen dudana deskribatzeko. Orain ez gara kriminalak, baina denbora beharko dugu gauzak errotik aldatzeko», adierazi zuen atzo Debottam Sahak, legea bertan behera uzteko eskatu zuen herritarretako batek.

Izan ere, 1861ean zehaztu zuten zigortu egin behar zirela «gizonekin, emakumeekin edo animaliekin izandako naturaren kontrako haragizko harremanak», Europako moralari jarraituz, eta ez Indiakoari eta eremu hartakoari, garai hartan edozein motatako harreman sexualak onartzen baitzituzten; alde horretatik, askatasun handiagoa zegoen Indian XIX. mendean, eta kolonialismoaren ondorioak ere sumatu dira Indian homosexualitateari buruzko iritzietan. Horretaz mintzatu zen Balachandran Ramiah, 377. artikulua bertan behera uzteko eskaria egin zuen beste herritarretako bat: «Bide handia dugu aurretik. Garrantzitsua izango da lanpostuetan bereizkeriarik ez izatea. Enpresa asko ez dira gai izan diskriminazioa amaitzeko neurriak paperean idazteko, baina orain hori egiteko eskubidea eta gaitasuna izango dute».

ILGA Lesbiana, Gay, Bisexual, Trans eta Intersexualen Nazioarteko Elkarteak zabaldu duen informazioaren arabera, 2015ean 1.500 pertsona atxilotu zituzten Indian 377. artikulua baliatuta.

71 herrialde

ILGAren arabera, homosexualitatea gutxienez 71 herrialdetan dago kriminalizatuta egun, eta horietako batzuetan gay edo lesbiana izateak heriotza zigorra ekar lezake: Iranen, Saudi Arabian, Yemenen, Sudanen, Somalian eta Nigerian —probintzia batzuetan soilik—, esaterako.

Elkartearen arabera, homosexualen eskubideen aitortza eta babesa onartuta dago Europa ia guztian, AEBetako iparraldeko eta hegoaldeko estatu batzuetan eta Australian. Hala ere, herrialde gehienek ez dute homosexualen eskubideak babesten dituzten legedirik. Adibidez, 72 estatuk onartu dituzte lan munduan diskriminaziorik eza bermatzeko legeak, eta 43k gorroto delituen aurkako legeak dituzte.

Aldiz, kriminalizatuta dago Europa ekialdean, Afrikan —Hegoafrikan, Seychelleetan eta Cabo Verden izan ezik—, Erdialdeko Amerikaren gehienean, Hego Amerikan eta Asian. Horiez guztiez gain, Estatu Islamikoak dituen moduko lege moralak, oinarri erlijiosoak dituztenak, 19 estatutan daude indarrean gaur egun.

Ezkontzeko eskubideari dagokionez, 26 herrialdetan soilik ezkon daitezke, eta beste hainbaten onartzen dituzte batasun zibilak, antzeko eskubideekin.

Sexu eta genero aniztasuna eskolan lantzeko unitate didaktikoa

/in , , , , , /by

Iraultzeko prest! unitate didaktikoa argitaratu berri dute, sexu eta genero aniztasuna ikasgelan lantzeko. Haur Hezkuntzatik Batxilergoraino, maila bakoitzera egokitutako materiala eta ekintzak proposatzen dira. “Jaio aurretik heterosexualak izango garela aurreikusten duen araua zalantzan jartzea” du helburu unitateak, “neska eta mutiletan, femeninoan eta maskulinoan banatzen gaituen eta rol jakinak esleitzen dizkigun heteroarauak guztiongan nola eragiten duen hausnartzea”.

Maiatzaren 17a Homofobiaren, Bifobiaren eta Transfobiaren Aurkako Nazioarteko Eguna dela aprobetxatuz atera du unitate didaktikoa Steilas sindikatuko LGTBI+ lantaldeak.

Gonadun mutilak

Oinarrizko hiztegia du abiapuntu (matxismoa, maskulinitatea, feminitatea, generoa, sexu-genero sistema bitarra…) eta ondoren, hainbat ekintza, artikulu eta ikus-entzunezko proposatzen ditu. Adibidez, ikasle eta irakasleak itxuraldatzea, arropa, osagarriak eta makillajea elkar trukatuz: “Mozorrorik ez –dio unitateak–, gure generoagatik egunerokoan erabiltzeko baimenik ez dugun arropa baizik”. Estereotipoak lantzeko, ipuinak “hankaz gora” jartzera gonbidatzen du, edota arraza/erlijio/genero-identitate/orientazio sexu-afektibo anitza duten hainbat pertsona ezaguni buruz galderak erantzutera (beheko irudian, horietako batzuk).

Heterosexual bat armairutik ateratzen

Enpatia garatzeko, armairutik ateratzen den heterosexualaren ariketa planteatzen du, baita rolen jokoa ere (“zuetako bat gay da; zu sokasaltoa maite duen mutila; zuk lesbiana zarela esan diozu lagun-minari eta klasean zabaldu du…”). Lumafobia, transexualitatea, feminitatea eta abarren inguruan ere hausnartuko dute ikasleek.

Unitate didaktikoa ondorengo loturan deskargatu dezakezu: Iraultzeko prest!