«Intersexualitatea tabu itzela da, gaixotasun gisa aurkeztua izan delako»

«Gizon ala emakume. Hortik kanpo gelditzen den guztia, gaitz edo anormaltasun bat da», uste du Cira Lopez antropologoak. Intersexualak ez baztertzeko, gizartea osoki aldatu behar delakoan da.

Argazkia: JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS

LGTBI akronimoan, I letra da guztien artean ezezagunena. Intersexual hitzari egiten dio erreferentzia, baina jende askok ez daki zer den ere. Horren inguruan hitzaldia eskaini zuen Cira Lopez antropologoak (Sevilla, Espainia, 1975), Iruñeko Udalak gonbidatuta.

Zer da intersexualitatea?

Egoera biologiko bat da. Pertsona intersexualen gorputza ez da gure sistema bimorfikoaren arauetara moldatzen, sexuari dagokionez. Zer esan nahi du horrek? Bada, sexualitatea bi multzotan sailkatzen duen sistema honetatik kanpo daudela pertsona intersexualak. Jaiotzean, ez datoz bat ezartzen zaien ezein sexurekin, ez gizonezkoa, ez emakumezkoa.

Halakoetan, medikuek haur jaioberrien sexua eta generoa aukeratzera behartzen dituzte gurasoak…

Bai, hori da prozedura. Eta aukeraketa horrek bestelako ondorioak dakartza: ebakuntza, hormonatzea… Eta zergatik? Gure sistemaren barruan, ezin zarelako gizonezkoa edo emakumezkoa ez den beste ezer izan. Eta zure genitalak ez badatoz bat eredu horietako batekin ere, nahasmendu edo patologia bat duzula ondorioztatuko dute. Horrekin ez dut esan nahi nahasmenduak, anomaliak eta patologiak existitzen ez direnik, baina zaku berean sartzen dituzte gaixo dauden pertsonak eta gaitzik gabekoak. Berrogei tipologia baino gehiago sartzen dituzte intersexualitatearen barruan. Hortaz, pertsona osasuntsu asko pasarazi dituzte sexu eta genero egokitze prozesu horretatik.

Zeintzuk izan daitezke ume intersexualei ebakuntza eta hormona bidezko tratamendua ematearen ondorioak?

Jaiotzean eginiko sexu egokitzapenak ez dira ebakuntza soilak; jarraipena egin behar zaie gaztaroan eta helduaroan, eta, askotan, bizi osorako tratamendu farmakologikoa eskatzen du horrek. Finean, pertsona baten sexua moldatzea da, bere baimenik gabe. Eta horrek kalte izugarria eragiten ahal dio. Medikuek edo gurasoek aukeratzen dituzte jaioberriaren sexua eta generoa, eta hautu hori bat etor daiteke pertsona horren berezko sexualitatearekin, ala ez. Hautua zuzena bada, primeran, baina haur hori hazi, eta, nerabezaroan, beste genero eta sexu identitate batekin identifikatzen bada? Kaltea egina dago jada, eta horrek gaitz eta nahasmendu ugari eragiten ahal dizkio. Edonola ere, erabakiak ez luke egon behar medikuaren edo gurasoen esku, pertsona intersexualen esku baizik. Hori da gakoa: itxoin, pertsona horrek erabakitzeko gaitasuna eta adina izan arte, eta, gero, hark hautatuko du jarraitu beharreko bidea.

LGTBI kolektiboaren barruan ere, errealitate ezezagunena da intersexualitatearena. Tabua al da oraindik?

Tabu itzela da, lehen aipatu ditudan arrazoiengatik: patologizatu egin da. Gaixotasun gisa ikusia izan da, historikoki. Eta pertsona intersexualak patologien zakuan sartuta, ezin izan dute haien sexu eta genero identitatea horren arabera garatu. Nola identifikatuko duzu zeure burua gaixotasun gisa aurkezten dizuten zerbaitekin? Ezinezkoa da. Horregatik, intersexualitatearen aldeko aldarrikapena oso berandu heldu da. Nazioarteko LGTB mugimendu sozialen borrokari esker sortu zen, patologizazioaren aurkako erreakzio gisa. Baina LGTBI siglen bukaerako I hori oso gauza berria da, eta, tamalez, ez da ongi errotutako mugimendua, inondik inora. Kontzeptua bera oso berria da, eta jendeak topikoetara edo hitz arkaikoetara jo izan du, intersexualitateaz hitz egiteko.

Hermafrodita hitzaz ari zara, ezta?

Besteak beste, bai.

Zeintzuk dira gizarteak eman beharreko pausoak, errealitate hori aldatzen hasteko?

Gizartea bera aldatu beharko dugu lehenbizi, goitik behera. Oinarri-oinarrizko kontzeptuak berrikusi behar ditugu. Ezin ditugu haur txikiak hezi bi sexu daudela esanez, eta, gero, helduak direnean, hori ukatu eta beste gauza bat esan. Absurdoa da. Bigarren Hezkuntzako institutu batzuetan, biologia irakasleak dio bi sexu daudela, gizona eta emakumea; eta gizarte gaietako irakasleak, berriz, kontrakoa esaten die ikasleei. Ba al du zentzurik horrek? Gure nerabeek kontraesanezko diskurtsoak entzuten dituzte etengabe, gaizki ari garelako auzia jorratzen. Ez diogu arazoari errotik heldu oraindik.

Eta nondik hasiko zinateke?

Jendearen mentalitatea aldatzen hasteko, ezinbestekoa da hezkuntza, baina, horrez gainera, badira era askotako neurriak ere; besteak beste, jazarpenari eta gorroto delituei aurre egiteko protokoloak eta zigorrak; kode zibilaren erreforma, gurasoek askatasun handiagoa izan dezaten haurrak mutiko ala neskato gisa erregistratzeko garaian… Edozer! Kode Zibilarena, adibidez, garrantzitsua da. Espainian, legez, gurasoek 72 ordu dituzte haurrak gizonezko edo emakumezko gisa erregistratzeko. Oharkabean pasatzen zaizkigu gauza asko, gure gizartea aspalditik dagoelako horrela egituratuta.

Plazera, borrokarako bidea

LGTBI kolektiboaren eskubideak aldarrikatzeko beharra gogorarazi dute milaka lagunek, Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Les Bascosek etzi egingo du askapen ibilaldia, Miarritzen

Manifestazio jendetsuenak Hego Euskal Herriko hiriburuetan egin zituzten atzo. Irudietan, Donostiakoa eta Iruñekoa. JUAN CARLOS RUIZ – IÑIGO URIZ / ARGAZKI PRES

Plazera, borrokatzeko arma gisa. Hori aldarrikatu zuten atzo LGTBI Kolektiboaren Nazioarteko Egunaren harira antolatutako hainbat manifestaziotan. «Gure haserrea ez da nahikoa trans, bollo, marika eta gainontzeko disidenteen kontrako indarkeria eteteko: oraingo honetan, plazera aukeratzen dugu», irakurri zuten Gasteizko mobilizazioaren amaieran. Hamaika modutara lortutako plazera dela gaineratu zuten: heteropatriarkatuaren aurkako desobedientzia ekintzetan sentitutakoa, arautik ateratzen diren gorputzek ematen dutena…

Jendetza bildu zuten Hego Euskal Herriko hiriburuetan antolatutako manifestazioek. Askotariko mezuak zabaldu ziren bertan. Ordea, guztietan ideia bat nabarmendu zen: borrokari eusteko beharra. Donostiako manifestazioan irakurritako adierazpena argia izan zen. «Heteroarautik kanpoko harremanak ditugunok estigmatizatuta gaude oraindik, eskubide asko falta zaizkigu, eta isilarazi egiten gaituzte». LGTBI kolektiboko kideak, egunero, «bigarren mailako hiritar» gisa sentiarazten dituztela nabarmendu zuten. «Mundu honek marrazten duen errealitatea heterosexuala da, eta guk egunero egin behar dugu borroka onar gaitzaten». Hori dela eta, ekainaren 28a borroka eguna dela gogorarazi zuten: «Ikusgarritasunaren alde egiteko eguna».

Iruñeko manifestazioan, gogora ekarri zuten «borroka historiko baten ondorioz izugarrizko aldaketa soziala» gertatu dela. Ildo horretan, Nafarroako LGTBI+ Berdintasunerako Legea nabarmendu dute. Dena den, bide luzea geratzen dela gogorarazi zuten. «Eredu tradizionaletik dator jasaten dugun indarkeria, hein handian egitura zisheteropatriarkalak inposatzen baititu». Horrekin hausteko eredu berrien sorrera aldarrikatu zituzten.

Borroka horretan administrazioek ere ardura dutela hausnartu du Les Bascos elkarteak. Areago, borroka «gizarte osoari» dagokiola nabarmendu du. LGTBI elkarteak gizarte osoa «aitzinarazi» nahi du, eta, horretarako, «udal mailako erabakiak» eskatu dituzte. Les Bascosek «askapen ibilaldira» joateko deia luzatu du, larunbatean, Miarritzen.

Adierazpen ofizialak

Herri mugimenduak borrokarako deia egiten zuen bitartean, Hego Euskal Herriko administrazio nagusiek adierazpenak onartu zituzten LGTBI kolektiboaren eskubideen alde. Berdindu zerbitzuaren bitartez egindako aurrerapenak gogorarazi zituen Eusko Jaurlaritzak; edonola ere, oraindik ere diskriminazioa dagoela nabarmendu zuen. Arabako eta Bizkaiko Batzar Nagusiek ere adierazpen bana onartu zuten, baztertze egoerak gainditzearen aldeko aldarrikapenekin. Gipuzkoako Foru Aldundiak, bestalde, giza eskubideak babestearen alde egin zuen. Horrez gain, administrazio publikoen egoitzetan ortzadar koloreko banderak jarri zituzten. Hala egin zuten Eusko Legebiltzarrak eta Iruñeko Udalak, besteak beste.

Administrazioek ez ezik, beste eragile batzuek ere ekitaldi bereziak egin zituzten LGTBI egunean; ELA sindikatuak, adibidez, hitzaldi sorta bat antolatu zuen atzo goizean.

Protokoloa erasoen aurka

Gasteizko Transbollomarika Sareak gorroto erasoen aurreko protokoloa abiarazi du. Triptikoetan jaso dituzte eman beharreko pausoak, baita nora jo ere, laguntza bila. Sejo Carrascosa Sareko kideak gogorarazi du azken asteetan zenbait eraso gertatu direla. Hiru salaketa daudela azaldu du, eta Poliziaren jokabidea salatu du. «Polizia ez da behar beste egiten ari, erasoak ez direlako gelditu; ez dakigu trebetasun faltagatik den, edota asmo txarragatik».

Protokoloari buruzko informazioa hirira zabaldu nahi dute. Egun salatzen ez diren erasoen berri izan nahi du Sareak. «LGTBI kolektiboko kideok sufritzen dugun egoeraren mapa erreala sortu nahi dugu». Hala, kolektibo horietako kideen aurkako fobia egon badagoela gogorarazi du Carrascosak. Lorpenak egon direla argitu du, baita gaineratu ere erasoak eta bazterkeria dagoela ahulen direnen aurka: gazteak, migratzaileak, pobreak…

Administrazioei lan handiagoa eskatu diete, halaber. «Hutsune handia dago administrazioen partetik jendea ahaldundu dadin, eta eraso baten aurrean egin dezakeena jakiteko». Ildo horretan, egun jakinetan adierazpenak egiteari utzi, eta adierazpen horietan esaten dutena betetzeko eskatu diete.

Gorroto jarreren kontra

Sexu adierazpenen eta genero identitateen askatasunaren alde ekitaldiak izango dira gaur Euskal Herriko hamaika txokotan. Helburua, hauxe: LGTBI kolektiboaren kontrako gorroto diskurtsoak gaitzetsi eta aniztasuna ospatzea.

 

Hego Euskal Herriko lau hiriburuetan izango dira manifestazioak gaur, sexu adierazpen eta genero identitate askatasunaren aldeko eragileek deituta. LGTBI kolektiboak jasaten dituen erasoak salatzeko ekitaldiak izango dira, baina baita sexu aniztasunaren aldeko borrokan egin diren urratsak ospatzeko mobilizazioak ere.

«Sistema heteropatriarkal baten aurka borrokatzen ari gara, botere ardatzen bitartez indarkeria sortzen duela ahaztu gabe», adierazi du Bizkaiko E28 koordinakundeak. Sistema horretatik kanpoko sexu adierazpenen eta genero identitateen kontrako jarrerek elkarbizitza eragozten dutela salatu dute, aurten ere askotariko «indarkeria eta gorroto erasoak» izan baitira jarrera horien ondorioz. Aniztasunaren aurkako diskurtsoak «gorroto delituen hitzaurre eta oinarri ideologiko» dira, koordinakundearen esanetan.

Mobilizaziorako deialdiak

Iruñean, Gasteizen Bilbon eta Donostian manifestazioak izango dira gaur arratsaldean, eta larunbaterako egin dute mobilizaziorako deia Baionan.

Iruñean, 19:00etan abiatuko da manifestazioa, autobus geltoki zaharretik. Memoria historikoari begirako ekitaldia izango da 18:30etan, geltokian bertan, frankismo garaian harreman homosexualentzako babesleku izan zela nabarmentzeko. Geltokiaren memoria «duintzeko» plaka bat jarriko du E28 plataformak.

Gasteizen, kalejira egingo dute 19:00etan, eta ordubete beranduago irtengo da manifestazioa Andre Maria Zuriaren plazatik, Heteropatriarkatua desobeditu. Plazerez blaitu lelopean.

«Harrotasunez beteriko gorputz, bizitza eta larrua jotzeko modu intsumisoak» aldarrikatuko dituzte Donostian. Bulebarretik irtengo da manifestazioa, 19:30ean. Aniztasun sexuala edonon! izango da leloa.

Ordu bererako egin dute deia Bilbon. Moyua Plazatik hasita, manifestazioak hiriko erdigunea zeharkatuko du. Ez da adierazpen askatasuna. Gorrotoa baino ez da mezua aukeratu dute.

Sexu adierazpenen eta genero identitateen askatasunaren aldeko martxak arratsaldean

Helburua, hauxe: LGTBI kolektiboaren kontrako gorroto diskurtsoak gaitzetsi eta aniztasuna ospatzea.

2Elkarretaratzea egin dute Iruñeko udaletxeko plazan. Jagoba Manterola / Argazki Press

Hego Euskal Herriko lau hiriburuetan izango dira manifestazioak gaur, sexu adierazpen eta genero identitate askatasunaren aldeko eragileek deituta. LGTBI kolektiboak jasaten dituen erasoak salatzeko ekitaldiak izango dira, baina baita sexu aniztasunaren aldeko borrokan egin diren urratsak ospatzeko mobilizazioak ere.

«Sistema heteropatriarkal baten aurka borrokatzen ari gara, botere ardatzen bitartez indarkeria sortzen duela ahaztu gabe», adierazi du Bizkaiko E28 koordinakundeak. Sistema horretatik kanpoko sexu adierazpenen eta genero identitateen kontrako jarrerek elkarbizitza eragozten dutela salatu dute, aurten ere askotariko «indarkeria eta gorroto erasoak» izan baitira jarrera horien ondorioz. Aniztasunaren aurkako diskurtsoak «gorroto delituen hitzaurre eta oinarri ideologiko» dira, koordinakundearen esanetan.

Mobilizaziorako deialdiak

Iruñean, Gasteizen Bilbon eta Donostian manifestazioak izango dira gaur arratsaldean, eta larunbaterako egin dute mobilizaziorako deia Baionan.

Iruñean, 19:00etan abiatuko da manifestazioa, autobus geltoki zaharretik. Memoria historikoari begirako ekitaldia izango da 18:30etan, geltokian bertan, frankismo garaian harreman homosexualentzako babesleku izan zela nabarmentzeko. Geltokiaren memoria «duintzeko» plaka bat jarriko du E28 plataformak.

Gasteizen, kalejira egingo dute 19:00etan, eta ordubete beranduago irtengo da manifestazioa Andre Maria Zuriaren plazatik, Heteropatriarkatua desobeditu. Plazerez blaitu lelopean.

«Harrotasunez beteriko gorputz, bizitza eta larrua jotzeko modu intsumisoak» aldarrikatuko dituzte Donostian. Bulebarretik irtengo da manifestazioa, 19:30ean. Aniztasun sexuala edonon! izango da leloa.

Ordu bererako egin dute deia Bilbon. Moyua Plazatik hasita, manifestazioak hiriko erdigunea zeharkatuko du. Ez da adierazpen askatasuna. Gorrotoa baino ez da mezua aukeratu dute.

LGTBI KOMUNITATEAREN EGUNA “Gorroto” diskurtsoen aurka, kalera aterako dira ekainaren 28an

Manifestaziora deitu du Bizkaiko E28 koordinakundeak datorren asteazkenerako, LGTBI komunitatearen egunean. Borrokaren “merkantilizazioaren” aurka agertu dira.

Iazko manifestazioa, Bilbon. / Marisol Ramirez, Argazki Press

LGTBIfobia eta gorroto diskurtsoen aurka borrokatzeko eta komunitatearen eguna ospatzeko mobilizatuko da Bizkaiko E28 koordinakundea, No es libertad de expresióngorrotoa baino ez da lelopean. “Sistema heteropatriarkal baten aurka borrokatzen gara, botere ardatzen bitartez indarkeria sortzen duela ahaztu gabe”, esan dute koordinakundeko kideek.

Horrela, aurten ere askotariko “indarkeria eta gorrotoa” jasan dutela salatu dute. “Autobus transfoboak, trans pertsonentzako hormona hornidura falta eta markak hautsi dituzten erasoak jasan ditugu”. Ildo horretan, Txetxeniako kasua nabarmendu dute: “Torturatu eta erailtzen ari diren gizon gay eta bisexualak gogoan ditugu”. Europako gobernuen “interes” falta ere aipatu dute, “LGTB+ etorkinen babes eskaerak erantzuterakoan”.

Diskurtso horiek sexu orientazioaren eta genero identitatearen aurkako “gorroto delituen hitzaurre eta oinarri ideologiko” direla uste dute. Horregatik, “LGTB+ legedi integral” baten proiektua erdiesteko eztabaida zabaltzeko beharra dago, haien iritziz.

“Merkantilizaziorik” gabe

E28 koordinakundeak “merkantilizaziorik” gabeko ospakizuna nahi du, aniztasuna ospa daitekeen helburu “kapitalistarik” gabea. “LGTB+fobiarik gabeko Bilbo nahi dugu, eta, horretarako, ezin dugu zikinkeria ezkutatu ortzadar koloreko alfonbra baten azpian, gure irudia garbitu eta mapan agertzeko. Ez dugu Bilbo friendly bat nahi; gure borroka eta eskubideekin konprometitzen den Bilbo bat behar dugu”.

Ekainaren 28a “borroka” eguna dela adierazi dute, baina ospakizuna ere bai. “Ospa dezagun Harrotasunaren Eguna gure existentzia, ikusgarritasuna, errealitateak eta harremanak aldarrikatzeko eguna gisa, geldiarazi nahi gaituen sistema baten pean zutik jarraitzeko egun gisa”. Manifestazioa 19:30ean abiatuko da, Bilboko Plaza Eliptikotik.

Mutil gazteentzat «zailagoa» da beste gizonei gay direla esatea

Eusko Jaurlaritzak ikerketa bat egin du ikastetxeetan; haren arabera, nerabeek, oro har, «onartzen» dituzte afektibitate eta sexu dibertsitatea

Mobilizazioak egin zituen atzo LGTBI mugimenduak. IÑIGO URIZ / ARGAZKI PRESS

Eusko Jaurlaritzaren ikerketa baten arabera, mutil gazteentzat neskentzat baino «zailagoa» da gay direla esatea beren lagun gizonei. Uste dute baztertu egingo dituztela, edo barregarri utziko. Arabako, Gipuzkoako eta Bizkaiko zortzi ikastetxetako 129 ikaslek parte hartu dute ikerketan, denak 14 eta 16 urte bitartekoak. Ernesto Sainz Familia Politikako eta Aniztasuneko zuzendariak eta Lucia Torrealdai Hezkuntza Berriztatzeko zuzendariak aurkeztu zituzten ondorioak, atzo, LGTBIfobiaren Aurkako Egunean.

Jaurlaritzaren ikerketaren arabera, nerabeek, oro har, «onartzen» dute afektibitate eta sexu aniztasuna, baita familia eta genero aniztasuna ere, baina oraindik badaude «fobia sotilagoak», hautematen zailagoak direnak. Adibidez, azterketan parte hartu duten LGTBI nerabeek adierazi dute «arbuiatze» motaren bat jasan izan dutela.

Erreferente falta

Torrealdaik ohartarazi duenez, badira estereotipo batzuk LGTBI pertsonen aurkako jarrerak sustatzen dituztenak. Transexualei buruzko ideia kontraesankorrak: bitxiak direla, eta, aldi berean, ausartak. Intersexualitatea, berriz, ia ez da «ezagutzen», eta ez dago «aurreiritzirik».

Ikerketaren beste ondorio batek erakusten duenez, nerabeek hedabideetan ez dute erreferentziazko pertsonarik LGTBI kolektiboen ikuspegi «osoa» emango dienik. Zehazki, emakume lesbianak dira «ikusezinenak».

Halere, Torrealdairen esanetan, aurreiritzi, gaitzespen jarrera edo jokabide lotsagabe gutxiago ageri dira, genero rolak eta heteroaraua gero eta gehiago jartzen direlako zalantzan. «Esparru horretan, nerabe askok dute emakumeen eta gizonen arteko berdintasunaren aldeko jarrera, eta gai dira rolen banaketa tradizionala zalantzan jartzeko».

Prebentziorako, berriz, Torrealdaik dio ez dela nahikoa ikastetxeetako lana. «Gizartearen inplikazioa behar da, komunikabideena, eta, nola ez, familiena».

Dokumentazio gunea

Jaurlaritzak eta LGTBI elkarteek dokumentazio gune bat sortu dute Interneten, «mugimenduaren historia antolatzeko, gordetzeko eta ikusarazteko». Aldarte, EHGAM, Errespetuz, Gehitu eta Guztiok taldeen edukiak kontsulta daitezke, eta, laster, Hegoak, Pikara Magazine eta Maite Albiz emakumeen dokumentazio gunearenak ere bai. Jaurlaritzaren arabera, «konpromisoa hartu behar da LGTBI kolektiboaren diskriminazioaren aurka».

EAEko Arartekoak ere konpromiso «irmoa» erakutsi du pertsona «guztien» berdintasunarekin eta duintasunarekin, eta elkartasuna eskatu die erakundeei eta euskal gizarte osoari. Gainera, pertsona guztiek familia bat osatu ahal izatea eskatu du.

Sindikatuek ere heldu diote gaiari. Steilasek material didaktikoa sortu du ikastetxeetarako eta euskaltegietarako, LGTBI kolektibokoen irudi «positiboa» zabaltzeko. Interneten eskuragarri ipini dituzte. LAB, berriz, bere kideak prestatzen ari da homofobia kasuetan lantokietan nola jokatu jakiteko. Sindikatu horretan duela bi urte hasi ziren «bazterkeria eta jazarpenaren» aurkako gida eta protokoloa lantzen. Elkarretaratze bat ere egin zuten atzo, Donostian, «lantokietan ere sexu askatasuna» aldarrikatzeko.

Urtero bezala, LGTBI mugimenduak mobilizazioak egin zituen han-hemen, eta, bereziki, elkartasuna adierazi zieten Txetxeniako LGTBI mugimenduko kideei, jasaten ari diren jazarpenagatik. Iruñean, «elkar musukatzeko ekitaldia» egin zuten.

Homofobiaren erroaren kontrako borrokan

Txinan homosexualitatea 2001. urtetik gaixotasuntzat hartzen ez bada ere, LGTBko ekintzaileek salatzen dute oraindik kontrakoa ziurtatzen duten testuliburu asko daudela. Qiu Bai da horien artean ezagunena.

Qiu Bai gaztea, Txinako Auzitegi Nagusiaren atarian, urtarrilaren 10ean, salaketa aurkeztu zuen egunean. BERRIA

Qiu Bai bere ezizena da, «gerra izena», dio neska gazteak. Qiu berezko abizena du, eta Bai, berriz, Baimax Marvelen pertsonaia famatutik hartu du, gaitzen bat duen edonor besarkatuz sendatzen duen pertsonaia zuri handi potoloa. «Baimax bezalaxe, ni bola zuri sendatzaile bat naiz», dio Qiu Baik, brometan. Sarritan gizarteak bizkarra eman dion arren, Qiu Baik maitasun asko omen dauka eskaintzeko.

Ekintzaile gazteak bi urte daramatza testuliburu homofoboen aurkako borrokan: aurten, Hezkuntza Ministerioaren aurka ere salaketa jarri du. Haren ustetan, homofobiaren erroa testuliburu horietan dago, hain zuzen ere.

Ile motza dauka, laranjaz tindatua; ibilera azkarra, urduri xamarra dela agerian uzten duena, eta begirada tristea, baina oso zuzena. Ez du gerra hau gustura hasi, egin behar zuen zerbait zela dio: «Ez nuen nahi gazte gehiagok nik pasatu nuen beldur bera pasatzerik. Norbaitek liburu homofoboen aurkako borroka hasi behar zuen, eta norbait hori ni izatea erabaki nuen. Unibertsitatean hasi nintzenean, neska batez maitemindu nintzen, eta orduan ulertu nuen lesbiana nintzela. Galduta nengoenez, unibertsitateko liburutegira jo nuen informazio bila. Han irakurri nuenak guztiz beldurtuta utzi ninduen».

Homosexualitatea buruko gaitz bat dela irakurri zuen liburuetan. Eta shock elektrikoen bidez senda daitekeela. Txinan homosexualitatea 2001. urtetik gaixotasuntzat hartzen ez den arren, LGTB mugimenduko ekintzaileek salatzen dute oraindik testuliburu askotan kontrakoa ziurtatzen dela.

Errenditu gabe

Galdu duen borroka bakoitza umorez hartzen du Qiu Baik. Mehatxu eta porroten aurrean kikildu ordez indartu egiten dela dio. Lotsatia izan arren, ez du inolako beldurrik izan zarata egiteko, eta, 22 urte baino ez dituen arren, asko bizi izan du, baita momentu arraro xamarrak ere: beldurra eta ausardia, gertukoen mespretxua, mehatxuak… baina geroz eta gehiago ere fama eta hitz politak. Pekingo LGTB lesbiana, gay, transexual eta bisexualen elkarte edo tabernetan edozeini galdetu, eta denek ezagutzen dute Qiu Bai.

«Unibertsitatean azalpen homofoboak zituzten hamar testuliburu baino gehiago aurkitu nituen. Idazle eta argitaletxeei eskutitzak idazten hasi nintzen, beren liburuetan zeuden akatsak zuzentzeko eskatzeko. Ez zidaten kasurik egin. Unibertsitateko errektoreari ere idatzi nion, liburutegitik testuliburu horiek kendu zitzala eskatzeko. Orduan, unibertsitateak mehatxu egin zidan: aurrera jarraituz gero nire gurasoei deitu eta lesbiana nintzela esango zietela esan zidaten».

Beldurtu ordez, urrunago joatea erabaki zuen: zuzenean Txinako Hezkuntza Ministerioa salatu zuen, liburu homofoboak argitaratzeagatik.

«Gurasoei bilera batera deitu zieten, eta lesbiana naizela esan. Ospitalera eraman ninduten, eta txundituta geratu nintzen medikuak ere gaixotasun bat daukadala esan zidanean. Nola da posible? Medikuak ere! Ezin nuen sinetsi. Gero ulertu nuen azken finean mediku horrek unibertsitatean liburu homofoboak irakurri zituela, hori zela ikasi zuena… Ulertu nuen medikua ez zela errudun, liburuak baizik. Arazoaren erroa horrelako testuliburuetan dago».

Dagoeneko hiru salaketa jarri ditu Qiu Baik. Bere probintziako auzitegian kasua aztertzeko ezetza jaso zuenean, Pekinera bidaiatu zuen hiriburuko Auzitegi Nagusian Hezkuntza Ministerioaren aurkako salaketa jartzeko. Hilabeteak erantzunaren zain igaro ondoren, azkenean Auzitegi Nagusiak jakinarazi du bere erabakia: ez duela kasua aztertuko.

Qiu Bairen abokatu Wang Zhenyuren ustez, ezezko borobila eman dute argumentu luze eta ulertezinetan murgildurik: «Banekien auzia galdu egingo genuela. Abokatu batentzat ez da erraza galtzea. Hala ere, nik ez daukat dudarik: Qiu Bairi lagundu nahi diot. Auzitegi Nagusiaren erantzunak argi uzten du Txinako erakundeak ez daudela oraindik prest horrelako kasu bati aurre egiteko; ez dakite nola jokatu, besterik gabe. Beren argumentuak ez du zentzurik; falazia bat da».

Auzitegi Nagusiaren hitzetan, Qiu Baik salaketa jartzeko erabili duen oinarria ez da berari pertsonalki dagokion eskubide bat, LGTB guztiei dagokien eskubide bat baizik, eta Qiu Baik ezin du LGTB guztien izenean eskubide kolektibo bat aldarrikatu; hau da, ezin da izan legearen aurrean lesbiana, gay, transexual eta bisexual guztien ordezkari. «Guztiok dakigu egia oso erraz adieraz daitekeela, baina, norbaitek okerra denari egiaren itxura eman nahi badio, oso zaila da azaltzea», dio abokatuak.

Auzitegi Nagusiak ere argudiatu du testuliburu homofoboek ez diotela Qiu Bairi kalte pertsonalik egin. Wang Zhenyu haserretu egiten da honako hau pentsatuta: «Nola esan dezakete ez diotela kalterik egin? Jingshenbing da testuliburuetan erabili duten hitza: gaitz mentala. Txineraz oso konnotazio negatiboa dauka hitz horrek; ez da bakarrik gaixotasuna, zerbait gehiago baizik: identitatearen ukapena. Jingshenbing gisa sailkatua izatea bizitza guztirako zama izugarria da».

Gizartea, aldatzen

Wang Zhenyuren adineko askok ez dute onartzen oraindik homosexualitatea. Azaldu du berak ere duela urte gutxi homosexualitatearekiko mesfidantza sentitzen zuela: «Ez zen gorrotoa, ezjakintasuna baizik. Ez nekien homosexualekin nola jokatu, nola hitz egin… Ez nuen ulertzen, homosexualak edo bisexualak, heterosexualak bezalaxe, pertsona normal-normalak direla. Orain lotsa ematen dit lehen zein ezjakina nintzen onartzeak. Oraindik lanbro gehiegi dago Txinan gai horren inguruan, ezjakintasuna».

Urrunera joan gabe, Qiu Bairen gurasoak dira horren adibide: oraindik ez dute onartu beren alaba lesbiana dela. «Zaila da, bereziki nire gurasoen adinekoen artean ez dut babesik aurkitu. Gazteen artean, ordea, bai: unibertsitatean, adibidez, ikasgelako guztiak daude nire alde; denek jarraitzen dute nire borroka, eta asko animatzen naute. Gizartea aldatzen ari da Txinan, eta urte batzuk barru ez dugu homofobiarik izango».

Orain arte izan dituen auzi guztiak galdu dituen arren, Qiu Baik aurrera jarraitzen du. «Ez dut uste galdu dugunik. Auzitegiak bizkarra eman digu, bai, baina orain, Txinan denek ondo ezagutzen dute nire kasua, eta batzuk erantzuten hasi dira. Hilabete honetan idazle eta argitaletxeei beste hamar eskutitz bidali dizkiet, eta bik erantzun didate, eta esan akatsak zuzenduko dituztela», dio poz-pozik. Qiu Baik eta bere abokatu Wang Zhenyuk argi utzi dute Pekingo Auzitegi Nagusiaren ezezkoa ez dela borrokaren amaiera. Orain, salaketa Auzitegi Gorenera eramateko prestatzen ari dira.

Chrysallis EHk ikus-entzunezko material didaktikoa aurkeztuko du astearte honetan

DONOSTIAKO GIZA ESKUBIDEEN ZINEMALDIAN

Cartel de la campaña de Chrysallis Euskal Herria.

 

Chrysallis Euskal Herria elkarteak “Zakila duten neskak, bulba  duten mutilak: aniztasunaren adierazpen bat” ikus-entzunezko material  didaktikoa lehenbiziko aldiz aurkeztuko du astearte honetan,  apirilaren 4an, Donostiako XV. Giza Eskubideen Zinemaldiaren baitan.

DONOSTIA. Elkarteak jakinarazi duenez, aurre estreinaldia “Transexualitatea  adin txikikoen artean” saioaren baitan egingo da, arratsaldeko  19:00etan, Victoria Eugenia antzokian, “Just a normal person” film  suediarraren proiekzioaren ostean. Jarraian, gaiaren inguruko  solasaldian izango dira Izaro Antxia Gehitu elkarteko transexualitate  arloko arduraduna eta Aingeru Mayor sexologo eta Chrysallis Euskal  Herria taldeko presidentea.

Chrysallis Euskal Herriak euskaraz eta gaztelaniaz egindako zortzi  minutuko ikus-entzunezko muntaia “nazioartean aitzindaria da, haurren  transexualitatea ikasgeletan lantzeko egin den lehendabiziko  ikus-entzunezko materiala baita”.

“Zakila duten neskak, bulba duten mutilak: aniztasunaren  adierazpen bat” auurki jarriko da eskuragarri Internet bidez,  dagoeneko zortzi hizkuntzatan dauden “Neskak eta mutilak, identitatea  eta gorputza” fitxa didaktikoekin egin zen bezala.

Transfobiaren mamua salatu dute herritarrek Iruñean

“Nafarroa, lur anitza. Transfobiarik ez!” zioen Iruñean larunbat arratsaldean egindako manifestazio alai eta jendetsuak.

http://www.argia.eus/albistea/transfobiaren-mamua-salatu-dute-herritarrek-irunean

Hotza zen arratsaldea eta euria ari zuen manifestazioaren lehen urratsetan. Berehala atertu zuen, ordea, eta ostadarra ere agertu zen zeruan, manifestazioan ziren kolore bereko banderak lagunduz. Transexualitatearen aldeko ikur handi batek ireki zuen Ekainak 28 plataformak deitutako manifestazioa. Hazte Oir muturreko elkarte katolikoa Iruñera etortzearen aurka agertu ziren bildutakoak eta sostengu osoa adierazi zioten Chrysallis elkarteari.

Ehunka lagun abiatu ziren Autobus Geltoki Zaharretik. Merindadeetako plazatik barrena, Karlos III. Etorbidea zeharkatu zuten eta Iruñeko Udaletxera abiatu ziren. Bidean jende ugari bildu zen manifestaziora eta amaierarako 1500-2000 lagun bildu ziren Udal plazan. Bertan egin zen ekitaldia, Udaletxeko ateak parez pare zabalik zirela.

LGTB mugimendua biltzen duen Kattalinguneko kide Erika Salvatierrak esan zuenez, gorrotoaren, transfobiaren eta arbuioaren mamua ez da Nafarroara pasatuko. Nafarroa anitza dela azpimarratu zuen, ezberdintasunak defendatzen dituela eta “gorrotoak ez duela lekurik lurralde honetan”. Gizarteak inongo arazorik gabe onartzen duela transexualitatea, hainbat lorpen eskuratu direla eta horietan ezin dela atzera egin.

Aznarez eta Asiron ere manifestazioan

Nafarroako Legebiltzarreko lehendakari Ainhoa Aznarez eta Iruñeko Alkate Joseba Asiron ere manifestazioan izan ziren. Antolatzaileek eskertu egin zuten Nafarroako erakunde nagusienetatik eskainitako babesa. Bertsolariak eta abeslariak ere izan ziren ekitaldiaren amaieran eta jendeak gogotik txalotu zituen. Gobernua sostengatzen duten lau alderdietako hainbat politikari ere ikusi ziren manifestazioan.

Poztasun sentipena zabala zen manifestazioaren amaieran, bai Iruñeko herritarrek  transexualitateari erakutsitako sostenguagatik, bai gorrotoaren autobusak Crysallisen kanpaina indartu besterik ez duelako egin eta bai halako eguraldi txarrarekin ere bildutako jendearengatik ere.

Kanpaina transfobo bat egingo dute Hego Euskal Herriko hiriburuetan martxoaren 5etik aurrera

Hazte Oir elkarte espainiar ultrakatolikoak mezu transfoboak sustatzeko autobus bat jarri du martxan. Espainiako Estatuko zenbait lekutan izan da eta asteburuan iritsiko da Euskal Herrira.

Hazte Oir elkarte ultrakatolikoaren autobus transfoboa (argazkia: Euskalerria Irratia).

Martxoaren 5ean eta 6an Iruñean izango da, 7an eta 8an Donostian, 9an Bilbon, 10ean Bilbon eta Getxon eta hilaren 11n eta 12an Gasteizen.

“Mutilek zakila dute. Neskek bulba dute. Ez zaitzatela engaina” irakurtzen da kanpainarako erabili duten mezuan, duela gutxi Chrysallis elkarteak egindako kanpainari erantzunez nolabait.

Donostiatik ez dadila pasa eskatu du Irabazik

Donostiako Irabazik Eneko Goia alkateari (EAJ) eskatu dio autobus transfoboa ez dadila hiritik pasa. Ezkerreko koalizioaren iritziz, “onartezina da ezarri zaien sexuarekin identifikatzen ez diren pertsonak ez onartzea”. Hazte Oir elkartearen kanpainak giza eskubideak urratzen dituela uste du Irabazik, eta horregatik eskatu dio beharrezko neurriak har ditzala Donostiatik pasatzea eragozteko.

Ser irrati kateak jaso duenez, Goiak zera erantzun du eskaeraren aurrean: “Alkatea naiz, baina ez jainkoa”.

Nolanahi, alkateak adierazi du ez datozela bat Hazte Oir elkarteak defendatzen duenarekin. Udalaren ikuspegia bestelakoa dela azaldu du.

Sare Antifaxistak Hego Euskal Herriko lau hiriburuetako alkateei eskatu die eragotzi dezatela “aniztasun sexuala errespetatzen ez duen” autobusaren zirkulazioa. Kolektibo horrek gogora ekarri du Hazte Oir elkartea lotuta dagoela El Yunque elkarte neofaxistarekin.

Madrilen ordu gutxian milaka sinadura aurka

Change.org plataformaren bidez sinadurak biltzen ari dira kanpaina transfoboa erretira dezaten eskatuz. Astearte eguerdirako 48.000 sinadura baino gehiago lortu ditu ekimenak.