Lesbianen ikusgarritasuna sustatzeko proiektua martxan da

Aldarte elkartetik sortutako talde baten ekimenez, emakume lesbianek gizartean duten ikusgarritasuna sustatzeko kanpaina abian dago. Helburu horri jarraituz, alderdi politikoen inplikazioa eskatu zuten hauteskundeei begira ahal duten neurrian pausoak eman ditzaten. Erantzun aktibo eta baikorra jaso dute EH Bildu, PSE, Ezker Anitza, EAJ eta Ahal Dugu-ren aldetik. PPren erantzunaren zain daude oraindik, nahiz eta lortu duten haiekin ere biltzea.

2014-06-28, Iruñea. LGBT Arrotasun eguneko manifestaldia. Argazkian, manifestaldiaren burua.  28-06-2014, Pamplona. Manifestación del Día del Orgullo LGBT. En la imagen, la cabecera de la manifestación.

2014-06-28, Iruñea. LGBT Arrotasun eguneko manifestaldia. Argazkian, manifestaldiaren burua.

Aldartek, gay, lesbiana eta transexualen arreta zentroak, lesbianek gizartean ikusgarritasun handiagoa izan dezaten proiektu bat garatu du hauteskundeei begira alderdi politikoek pausoak eman ditzaten. Elkartearen ustez, emakume horiek «ikusezinak» dira eta hori oztopo bat da «gizarte baliabideak besteen baldintza beretan baliatzeko orduan».

Ideia hori abiapuntu hartuz, “Lesbianak: ikusgai eta eskubidedun. Politikan eragiteko kanpaina” abiarazi dute. Honen helburu nagusia lesbianismoarekin eta jendartean ikusgarritasun handiagoa eskuratzearekin zerikusia duten gaietan emakume lesbianen parte-hartze aktiboa sustatzea da. Era berean, politikan eragiteko jarduerak iragarri dituzte, alderdi politikoak inplika daitezen. Bestalde, oinarrizko testu bat landu dute lesbianen ikusgarritasun urriarekin loturiko arazoen berri emateko eta horiek konpontzeko proposamenak egiteko.

Aldartek, gay, lesbiana eta transexualen arreta zentroak, lesbianek gizartean ikusgarritasun handiagoa izan dezaten proiektu bat garatu du hauteskundeei begira alderdi politikoek pausoak eman ditzaten. Elkartearen ustez, emakume horiek «ikusezinak» dira eta hori oztopo bat da «gizarte baliabideak besteen baldintza beretan baliatzeko orduan».

Ideia hori abiapuntu hartuz, “Lesbianak: ikusgai eta eskubidedun. Politikan eragiteko kanpaina” abiarazi dute. Honen helburu nagusia lesbianismoarekin eta jendartean ikusgarritasun handiagoa eskuratzearekin zerikusia duten gaietan emakume lesbianen parte-hartze aktiboa sustatzea da. Era berean, politikan eragiteko jarduerak iragarri dituzte, alderdi politikoak inplika daitezen. Bestalde, oinarrizko testu bat landu dute lesbianen ikusgarritasun urriarekin loturiko arazoen berri emateko eta horiek konpontzeko proposamenak egiteko.

Pasa den martxoan, Aldarteren ekimenez talde eragile bat sortu zen. Zenbait eztabaida saioren ostean, agiri bat idatzi zuten. Uztailean LGTB talde guztiei bidali zieten testua, eta bilera antolatu zuten haiekin, euren ekarpenak egin zitzaten.

Taldeek izenpetutako agiria alderdi politikoei bidali zieten, horiekin beste bilera bat izateko eta ze konpromiso maila duten jakiteko. Azkenean, alderdien erantzunak jaso zituzten dokumentu batean. «Oso jarrera ona eta irekia agertu dute hasieratik, eta kanpaina aurkeztu genuenetik alderdi guztiekin bildu gara», azaldu zuten. Hala, EH Bildu ekimenera atxiki zen; PSEk kanpainarekin bat egin zuen; Ezker Anitzak LGTB pertsonen giza eskubideen defentsa babestu zuen; EAJk bat datorrela esan zuen; Ahal Dugu proposamenetako batzuk lantzen hasia da; PPk oraindik ez die erantzunik eman.

Egindako proposamenak

Alderdiei egin dizkieten proposamenen artean hainbat lege aldatzeko konpromisoa hartzea dago. Aldatu nahi duten horietako bat da 3/2007 legea, izenaren erregistro aldaketarako eskatzen diren beharkizunak ezabatzeko, besteak beste, hormona tratamenduan bi urtez jarduteari eta «genero disforia» diagnostikoa izateari dagozkionak. Era berean, lege honek dio Erregistro Zibilean egin beharreko izapideetan, mediku forentsearen laguntza behar dela probak egiteko, eta Aldartek uste du horrek «pertsonen intimitateari eraso» egiten diola.

Horrez gain, 14/2006 legea aldatzeko eskatzen dute, lesbiana bikoteen adingabeak erregistratzeko zenbait eskakizun ezartzen dituelako. Eta horiek ezabatzea nahi dute.

Haurren izenei dagokienez, «sexua gizonezkoa ala emakumezkoa den zalantzan jartzen duten izenak» jartzeko debekua ezabatzea proposatzen dute.

Era berean, uste dute lagundutako ugalketari buruzko legeari 2013an egindako aldaketek murriztu egiten dituztela emakume ezkongabe eta lesbiana bikoteen aukerak teknika horiek erabiltzeko, eta hortaz, 18 urtetik gorako emakume guztiei zerbitzu horiek osasun publikoan erabiltzeko aukera bermatzea eskatzen dute, egoera zibil edo joera sexualari erreparatu gabe.

Eguneroko politikari dagokionez, lesbianismoa ikusgai izan dadin alderdiek ahaleginak egitea proposatzen dute. Bestalde, bullying lesbofoboa antzeman eta errotik eraginkortasunez erauzteko ikerketa sustatzea proposatu dute, neskatoei nola eragiten dien jakiteko.

Ez mutil ez neska sentitzen direnen aldarria, generorik gabe bizitzea

Hirugarren generoa aintzat hartzeko eskatu dio Obamari Sasha Fleischman-ek.

Hirugarren generoa aintzat hartzeko eskatu dio Obamari Sasha Fleischman-ek.

Sasha Fleischman nerabea lo geratu zen eskolara zihoan autobusean, eta bi gaztek su eman zioten. Arrazoia: gona eta gizonentzako alkandora eramatea soinean. Pertsona neutroa sentitzen dela adierazteko janzten da horrela Fleischmann, ez emakume eta ez gizon. Gertaeraren bigarren urteurrena izan da azaroaren 4a.

San Frantziskon gertatu zen, AEBetan, eta bigarren eta hirugarren mailako erredurak jasan arren, hiru aste eta erdiz ebakuntza ugari egin ostean onik atera zen Fleischman. Berriak hautsak harrotu zituen, ikasle eta irakasleak gona jantzita joan ziren bere ikastetxera, babesa erakusteko, eta sexu maskulinoarekin nahiz femeninoarekin bat egiten ez dutenen mugimenduaz argazki-erreportajea kaleratu zuten San Frantziskoko aldizkari batean: The Shadow Sex.

Sexuak ez dezala gure nortasuna definitu

Sexuak eta generoak baldintzatuko ez dituen jantziak, pentsamoldeak, enpleguak, sexu-harremanak… aldarrikatzen dituzte mugimenduko kideek, generoak markaturiko kortse sozial eta espektatibetatik aske bizitzea, mundua ez dadila “mutilentzat” eta “neskentzat” aukera bitarrean banandu, sexua ez dadila izan norbere burua eta nortasuna definitzeko arrazoia.

Auzitan jarri nahi dute gure gizartean zer esan nahi duen gizon edo emakume izateak. Hirugarren genero bat (genero neutroa) aintzat hartzeko ere eskatu zion Sasha Fleischmanek Barack Obama AEBetako presidenteari. Eskaerak 27.000 sinaduraren babesa lortu zuen.

Sexua, basakeria, maitasuna eta heriotza Berlinen

Sexua, basakeria, maitasuna eta heriotza Berlinen

Azken boladan, beldurrezko istorioez osaturiko antologiak egitea, modan dagoen joera bat dirudi (V/H/S,  Tales of Halloween ala urrutira joan gabe,  EHaren ABDAak adibidez).  Kasu honetan “German Angst “(Beldur Alemana),  hiru istorio odoltsu, erotiko eta basatiz osaturiko lan bat. Normalean, mota honetako proiektuen akats nagusiena, guztien arteko adostasun falta izaten da. Hau da, filma osotasunean hartuz gero, irregulartasun sintomak ageri direla. Batzuk kalitate aldetik bereizten diren bitartean, besteak hondoratu egiten dira. Zorionez, ez da lan Alemaniar honen kasua izan. Egia esan, hiruren artean, normalean mota honetako lanetan faltatzen den oreka hori ikusi ahal izan dut, bai forman eta baita edukian. Istorio aldetik zeharo desberdinak diren arren, teknikoki behintzat, maila berean daudela iruditzen zaidalako.

Hasteko, “Final Girl”Jörg Buttgereit egina , besteak beste, NEKRomantik film mitikoaren zuzendaria. Hiruretatik ezohikoena beharbada, elementu gutxi erabiliaz eta eszenaratze xumeagoa erabiliaz.  Apartamendu zikin eta nazkagarri batean, bakarrik bizi den neska baten istorioa kontatzen digu. Logelan gizon bat aurkitzen da, lotua eta ahoa bozatua duela. Pertsonaia gutxi eta elkarrizketarik ez.Off ahots baten salbuespenarekin, nire ustez modu egokian erabilia gainera.  Bigarrena, “Make a Wish” , Michal Kosakowski zuzendariarena. Koadrila batengatik erasotuak izango diren bikote gor-mutu bat. Ikusteko “zailena” agian, begirada pantailatik kentzeko desira, behin baina gehiagotan pizten duen kontakizuna delako. Ez bakarrik ikusgai den basakeria horrengatik,  baizik eta guztia, tonu negatibo eta kaltegarri batek bustitzen duelako. Hirugarrena eta azkena, antologia honi amaiera ezin hobea ematen dion “Alraune”, Andreas Marschall-ek zuzendua. Mandragora landarearen bitartez eginiko droga bati esker, esperientzia sexual harrigarri bat bizi nahi duen tipo baten inguruko kontakizuna.  Nire ustez, onena ala behintzat biribilena. Estetikoko oso landua eta eduki erotiko-surrealistago batez hornitua.

Orokorrean beraz,  proiektu interesgarria eta orekatua. Berlingo zoko ilunei buruzko kontakizun sadikoa, eldarnio hutsa. Erabaki bikaina iruditu zait gainera, bideo analogikoak eskaintzen duen ehundura zikin hori eta gore ez digitalaren erabilpena, erabateko gai eta estetika esplizituz itsatsiz. Inor engainatzen ez duen filma azken finean, aurretik dakigulako zer topatuko dugun eta zentzu horretan behintzat, ez da batere iruzurgilea. Genero honen jarraitzaile eta zaleentzat ezinbestekoa.Gainerakoentzat, ordea, hobe ez gerturatzea.

Gizon homosexualen odola emateko debekua kentzen hasiko da Frantzia

Baldintza bat jarriko diete emaile izan nahi dutenei: urte batez sexu harremanik eduki ez izana

Gizonezko bat odola ematen, Baionan, ekainean

Gizonezko bat odola ematen, Baionan, ekainean. BOB EDME

«Etapaz etapa». Frantziako Gobernuak horrela amaituko du gizon homosexualek odola emateko zuten debekuaren araudia. Marisol Touraine Frantziako Osasun ministroak hala jakinarazi du Le Monde-n egindako iragarpen batean. Lehen etapa datorren urteko udaberrian hasiko da. Hortik aurrera, urte batez sexu harremanik izan ez duten gizonezko homosexualek eman ahal izango dute odola; halaber, plasma eman ahalko dute lau hilabetez «bikotekide egonkorra» izan dutenek eta sexu erlaziorik izan ez dutenek.

François Hollandek 2012ko hauteskunde kanpainan iragarri zuen araudi aldaketa, eta aurtengo maiatzean heldu zion Tourainek gaiari. Hiesaren aurka lan egiten duten elkarteekin bildu ondoren jakinarazi zuen Osasun ministroak erabakia. Are gehiago, erabaki hori beste batzuen atarikoa dela iragarri zuen. Hain zuzen ere, lehen odol eta plasma emateekin ikerketa lerro bat abiaraziko dute, «arriskuak» aztertzeko; arriskurik ez dagoela egiaztatuz gero, «arau orokorretara gerturatuz» joango dira gizonezko homosexualek bete beharreko baldintzak.

Odola eman aurretik bete beharreko galdetegietan gertatuko da aldaketa nagusia, legez zehaztutakoa. 1983. urtetik, sexu hautuari buruz galdetzen zaie emaile izan nahi dutenei, eta, hiesaz kutsatzeko «prebentzio neurri» gisa, «homosexual eta bisexualei» odola ematea ukatu zieten. 2002. urtean araudia aldatu zuten, eta sexu hautuari buruzko galdera zehatzagoa egin zuten; «gizonekin sexu harremanak dituzten gizonetara» mugatu zuten debekua. Alegia, lesbianak kanpoan geratu ziren. Aldaketa berriarekin, galdera hori bera aldatuko dute. Sexu hautuari buruz galdetu beharrean, «arrisku jokabideez» galdetuko diete emaileei, beste hainbat lekutan gertatzen den moduan; Hego Euskal Herrian, kasurako.

LGTBI komunitatearen eskubideen alde lan egiten dutenek askotariko erantzunak eman dizkiote Tourainek iragarritako aldaketari. Les Bascos elkarteak «pauso sinbolikotzat» jo du, baina zehaztutako baldintzek «eboluzionatu» beharko dutela gaineratu du.

SOS Homophobie elkarteak, «bazterketa sistematikoaren» amaiera dela txalotu arren, salatu du sexu hautuaren araberako diskriminazio «sendoari» eusten zaiola. Elkarte horrek eta Frantziako LGTB federazioak eskatu dute odola emateko irizpideak parekatzeko, helburua diskriminazioa desagerraraztea bada; hau da, denentzako baldintza gisa jartzea lau hilabetez odolik ez ematea arrisku jokabiderik izan bada.

Jean-Luc Romero hiesaren aurkako tokiko hautetsien elkarteko presidenteak ere aurrekoen ideia berretsi zuen: «Irrikaz espero dut gizon homosexualek odola emateko duten debekuaren amaiera, baina ez nator bat jarri dituzten baldintzekin».

Estrasburgok, iritzirik ez

Estrasburgora ere iritsi da auzia, Europako Giza Eskubideen Auzitegira, baina auzitegiak ez zuen gaiari buruzko erabakirik hartu. 2015eko apirilean argitaratutako idatzi batean, ordea, halako debekuak ezartzeko baldintza bat jarri zuen: «datu mediko, zientifiko eta epidemiologikoek» egiaztatu behar zuten «sexu jarrerak» gaixotasun larriekin infektatzeko arriskua handitzen duela. Halere, tokiko auzitegien esku utzi zuen justifikazio horri buruz ezer ebaztea.

Hiru emakume elkarrekin “ezkondu” dira Brasilen

poliamor

Argazkiko andregaiak Brasilgo telenobela batekoak dira. Argazkia: Avenida Brasil /TV Globo.

Notariotzara joan eta haien harremana erregistratu dute. Haurra izateko asmotan dira. Familia tradizionalaren eredua hankaz gora jarri dute.

Ez da ordea, Brasilen halakorik gertatzen den lehenengo aldia. 2012an bi emakume eta gizonezko bat “ezkondu” ziren notariotzan.

Notariotzan erregistratuta, familiatzat hartzen da hirukotea, ondasunen banaketa egin dute eta hiruretako batek beste biek izan ditzaketen osasun egoera berezietan erabakiak har ditzake. Bakoitzak bere testamentua egin du.

2016an hiruretako batek intseminazio artifizial bidez haurra izateko asmoa duela adierazi du hirukoteak, eta hiruren abizenak izatea nahi dute. Haurra izan nahi duenak honela hitz egin du O Globo egunkarian: “Familia gara. Maitasunaren fruitua da gure batasuna. Haurra eta gutako inor babesik gabe gera ez dadin legalizatu dugu gure harremana. Edonork dituen eskubideez gozatu nahi dugu, baita ama izateko aukeraz ere”.

Brasilgo auzitegietan ez dago jurisprudentziarik halako elkartzeen aldeko edo aurkako epaiak emateko. Beraz, kasuan kasuan interpretazioak egiten dira. Hirukotea “ezkondu” duen Fernanda de Freitas notarioak dio familiaren zutabea maitasuna dela eta hiru emakume horiek ezaugarri guztiak dituztela familia izateko: maitasuna, harreman egonkorra, haurra izateko gogoa…

Lege aldetik sortzen diren arazoen aurrean honela mintzatu da notarioa: “Bikote homosexualak ofizial egiten hasi nintzenean gauza bera gertatzen zen, ilegal ari nintzela esaten zidaten. Tradizioa gainditzen duten elkartze guztiek bidea irekitzen diete besteei”.

Aurkakoen ustez, batze horrek ez du inolako balio legalik, batura bakarra bi pertsonen artean egin baitaiteke, izan sexu desberdineko edo sexu bereko. Poligamia litzateke konstituzioaren begietara. Aldiz, Brasilen bezala mundu zabalean berria ez den kontzeptuak indarra hartu du, polimaitasunak. Bi pertsona baino gehiago maitasun eta sexu harreman egonkorrean murgiltzen direnean polimaitasuna deitzen zaio. Brasilen bertan, Río de Janeiron, polimaitaleek topaketak eta festak antolatzen dituzte sare sozialen bidez. Poliencontro izeneko bilkurak bi pertsona baino gehiagoren arteko maitasun harremanez gogoetatzen du.

Brasilgo Estatistika Institutuak ez ditu polimaitaleak jasotzen familia ereduaz egindako inkestetan, baina garbi azaltzen da familia eredu tradizionala (aita, ama eta umeak) ez dela gehiengoaren hautua. 2013an aita-ama eta haurren familiek ehuneko 43,9 biltzen zuten; %19,4 haurrik gabeko familiak ziren; etxeen %16,5ean ama ezkongabeak umeekin bizi ziren. Ondoren zetozen umeen ardura zuten aitak eta bikote homosexualak.

Polimaitasuna zer den bost minututan jakin nahi baduzue, umore bikainez azalduko dizue Alicia Murillok bideo honetan:

 

Aitzol Azurtzaren bizitza pribatua bortxatu izana salatu du New Yorkeko Euskal Etxeak

Orain arte New Yorkeko Euskal Etxeko lehendakari izan den Aitzol Azurtzari elkartasuna adierazi dio bazkideen batzarrak eta zenbait komunikabidek bere bizitza pribatua bortxatzeko egin duten «lan zitala» salatu du.

aitzol azurtza

Aitzol Azurtza. (Gotzon Aranburu)

Euskal Etxearen mendeurren ekitaldietan gertatutakoak soka luzea ekarri du. Donostiako alkate Juan Karlos Izagirrekzorion mezua igorri zuen bideo bitartez, eta New Yorken zen Iñigo Urkullu lehendakariak ez zuen begi onez ikusi ekitaldian hura botatzea. Ezadostasunak izan zituzten antolatzaileek eta Lakuako ordezkariek, baina Euskal Etxeak onartu egin zuen bideoaren emanaldia bertan behera uztea.

Bertan gertatutakoa, ordea, Euskal Herriraino heldu zen Aitzon Azurtza presidente zenaren hitzen bitartez. Gogor salatu zuen berak Lakuako ordezkaritzak izan zuen jarrera.

Ondoren, bere aurkako zenbait informazio argitaratu dira komunikabideetan. Horien artean, aktore pornoa zela esaten zutenak. Horrek bere presidente kargua uztera eraman zuen.

Euskal Etxeko bazkideen batzarrak eskutitzaigorri die bazkide guztiei, Azurtzaren aurka zenbait komunikabidek izandako jarrera salatu eta bere jarduna defendatzeko. «Narda ematen digu eta goibeldu egiten gaitu zenbait komunikabidek Aitzolen bizitza pribatuaz egin duen erabilera interesatua», esan dute.

Halaber, Izagirreren bideoaren harira sortutako polemikaren ildotik, Azurtzari zuzendaritza-kontseiluak hartu zuen erabakia berari eta solik berari egotzeko izan diren ahaleginak salatu ditu Euskal Etxeak. «Batzarrak bere egiten ditu zuzendaritza-kontseiluak hartutako erabakiak eta gure Euskal Etxearen burujabetzaren alde hark erakutsitako irmotasuna», dio eskutitzak.

Aitzol Azurtzak bazkideen «begirune osoa» duela azpimarratu dute eta Euskal Etxean egindako lana goratu. «Aitzoli gure elkartasuna adierazten diogu, Euskal Etxearen independentziaren alde bere buruaren kaltean egindako sakrifizioa eskertzen diogularik».

Aldarte eta Ehgamen artean idatziako “Begirada ausartak” liburua aurkeztu dute New Yorkeko euskal etxean, ‘Aniztasunaren Asteburua’ ihardunaldietan barne

(artikulu hau Euskal Kulturan izan da argitaratua)

New Yorkeko Euzko Etxeak euskal herritartasun arragoa aldarrikatu zuen bere lehen Aniztasunaren Asteburuan

jendetza bildu ez bazen ere, pozarren agertu ziren antolatzaileak lehen edizioarekin

Jendetza bildu ez bazen ere, pozarren agertu ziren antolatzaileak lehen edizioarekin (Argazkia: Koitz)

 

Urriko bigarren asteburuan, 9tik 11ra, lehendabiziko Aniztasunaren Asteburua antolatu zuen New Yorkeko Euzko Etxeak. Gayaldi festibalaren eboluziotzat har daitekeen jaialdi honek euskal herritar izateko definizio bakarra ez dagoela aldarrikatu nahi du, Aitzol Azurtza antolatzaileak EuskalKultura.com-i azaldu dionez. Ospakizunez eta festaz aparte, ekintza kulturalak ere hartu zituen barne hiru eguneko programak.

New York, AEB. Bi film emanaldi, liburu aurkezpen bat eta argazki erakusketa bat ere programa barnean, 2012an sortutako Gayaldi festibala Aniztasunaren Asteburua bihurtu da, New York-eko Euzko Etxean. “Iban Ubarretxenak, (Euzko Etxeko) presidenteak, kontzeptua sexutik harago eramatea proposatu zuen eta denoi gustatu zitzaigun ideia”, esan du Aitzol Azurtza antolatzaile eta presidente ohiak. “Ez da gay eta lesbianen aldarrikapena soilik, emakumeen eskubideak, arraza desberdinenenak… Edonon jaiota ere, euskal herritar izan zaitezkela aldarrikatu nahi dugu. Gurasoak edonon jaiotakoak izanda, azalaren kolorea edozein izanda… Helburua bilkorrak izatea da, inor baztertu gabe”.

Hurbildutakoei erakutsitako bi filmak Jon Garaño eta Jose Mari Goenagaren 80 egunean eta Ibai Vigil-Escalera-ren Mama, please forgive me (Barkaidazu, mesedez, ama) izan ziren. Lehenengoa, hirugarren adineko bi emakumeren sexualitateari buruzko fikziozko istorioa da eta, bigarrena, New York-en bizi den gazte baten gora-beheren inguruko dokumentala. Garaño eta Goenagaren pelikularen ostean, mahai-ingurua antolatu zen.

 

Koitz argazkilari nafarraren Brock in a dress (“Brock, soineko bat jantzirik” lanak toki desberdinetan paratuta, emakumezko soinekoekin jantzitako gizonezkoa erakusten du) erakusketaren aurrerapenak interes handia piztu zuela esan du Azurtzak, lana goraipatzearekin batera: “Oso erakusketa interesgarria da. Indartsua eta esanguratsua. Fire Island-en inguruko erakusketako argazkiak ikusgarriak ziren, baina hauek txundigarriagoak eta sakonagoak dira. Argazki bakoitzak norberak topatu behar duen istorioa dauka”. Erakusketak harrera beroa izanagatik amaitu bakoa da oraindik eta, artistak berak azaldu lez, bizpahiru urte gehiago beharko ditu buka dezan..

 

‘Begirada ausartak’

 new yorkeko euzko etxeaEuskal Herrian iaz aurkeztutako Begirada ausartak liburua ere eman zuten ezagutzera festibalean. Euskal Herriko LGTB mugimenduaren parte diren Aldarte eta EHGAM taldeen lan honek Francoren garaiko homosexualen benetako istorioak kontatzen ditu. Aurkezpenean, Ramon Aizarna zarauztarrak egin zuen berba, 62 urteko gizona, duela hiru hamarkada lekualdatutakoa zeru-arraskarien hirira baina, horren aurretik, diktaduraren homofobia pairatu zuena.

Berbaldi interesgarria sortu zen aurkezpenean, garai ilun haietan homosexualen superbibentziaren inguruko interesa agertu baitzuen jendeak. Nola ligatzen zuten? Non batzen ziren? Nola zekiten beste pertsona ere homosexuala zela? Eta liburuaren izenburuak berak laburbiltzen duen legez, begiradek, begirada ausartek ematen zuten beharrezko informazioa. “Bazen ezkutuko hizkuntza bat diktadurapean, nazio askapenaz baino harago zihoana”..

 

Larunbat gauean etorri zen Aniztasunaren Asteburuaren sorburu izan zen Gayaldia. 22:00etan hasita, goizaldeko ordu txikietara bihurtu zuten dantzaleku Euskal Etxea. Aurten ordea, go-go dantzaririk ez zen egon, 2012ko lehen edizioaren ostean klubeko bazkide batzuk ez baitziren horrekin ados agertu.

 

Biharamunean, Euzko Etxeak berak prestatutako igandeko herri afariarekin eman zioten amaiera Aniztasunaren Asteburuari. Hurbildutako gehienak estatubatuarrak izan zirela azpimarratzen du Azurtzak eta, nahiz eta bestela jendetza handirik ez bildu, pozik agertu da antolatzaile gisa eta datorren urtean berriz ere antolatzeko gogotsu, “urtero egin behar dugu, oinarrizko aldarrikapena eta izen berria mantenduta” esanez.

 

Aldarrikapen berbak

Euzko Etxea-ko lehendakari ohi den Azurtzak, Jaialdiaren inguruko gogoeta batekin bukatzen du: “Jaialdi honek, LGTB mugimenduari baino euskal komunitateari bere kideak diren moduan onartzen laguntzen diola esango nuke. Euskal herritarrak ez direla homogeneo eta kolorebakarrak ulertzen laguntzen dio. Eta aldarrikapen horrekin, emakumeen eskubideei ere laguntzen dio, mugimendu politikoei ere, baina bai eta elbarria denari edo beste zenbait jende motari ere. Gure euskal etxean ez dago elbarririk baina egongo balitz, nola tratatuko genituzke? Jaialdi honek kontzientzia sorrarazi eta indartzea du helburu. Ameriketako euskal etxe batzuetan euskal herritar edota euskal-amerikar izatearen inguruan izan dezaketen ikuspegi murritza gainditu nahi du. Aniztasunaren Asteburua urtero egin behar dugu, jendearen gogoari astindua eman eta begiak irekitzen laguntzeko”, bukatu du.

New Yorkeko Euzko Etxeak euskal herritartasun arragoa aldarrikatu zuen bere lehen Aniztasunaren Asteburuan

jendetza bildu ez bazen ere, pozarren agertu ziren antolatzaileak lehen edizioarekin

Jendetza bildu ez bazen ere, pozarren agertu ziren antolatzaileak lehen edizioarekin (Argazkia: Koitz)

Urriko bigarren asteburuan, 9tik 11ra, lehendabiziko Aniztasunaren Asteburua antolatu zuen New Yorkeko Euzko Etxeak. Gayaldi festibalaren eboluziotzat har daitekeen jaialdi honek euskal herritar izateko definizio bakarra ez dagoela aldarrikatu nahi du, Aitzol Azurtza antolatzaileak EuskalKultura.com-i azaldu dionez. Ospakizunez eta festaz aparte, ekintza kulturalak ere hartu zituen barne hiru eguneko programak.

New York, AEB. Bi film emanaldi, liburu aurkezpen bat eta argazki erakusketa bat ere programa barnean, 2012an sortutako Gayaldi festibala Aniztasunaren Asteburua bihurtu da, New York-eko Euzko Etxean. “Iban Ubarretxenak, (Euzko Etxeko) presidenteak, kontzeptua sexutik harago eramatea proposatu zuen eta denoi gustatu zitzaigun ideia”, esan du Aitzol Azurtza antolatzaile eta presidente ohiak. “Ez da gay eta lesbianen aldarrikapena soilik, emakumeen eskubideak, arraza desberdinenenak… Edonon jaiota ere, euskal herritar izan zaitezkela aldarrikatu nahi dugu. Gurasoak edonon jaiotakoak izanda, azalaren kolorea edozein izanda… Helburua bilkorrak izatea da, inor baztertu gabe”.

Hurbildutakoei erakutsitako bi filmak Jon Garaño eta Jose Mari Goenagaren80 egunean eta Ibai Vigil-Escalera-ren Mama, please forgive me (Barkaidazu, mesedez, ama) izan ziren. Lehenengoa, hirugarren adineko bi emakumeren sexualitateari buruzko fikziozko istorioa da eta, bigarrena, New York-en bizi den gazte baten gora-beheren inguruko dokumentala. Garaño eta Goenagaren pelikularen ostean, mahai-ingurua antolatu zen.

 

Koitz argazkilari nafarraren Brock in a dress (“Brock, soineko bat jantzirik” lanak toki desberdinetan paratuta, emakumezko soinekoekin jantzitako gizonezkoa erakusten du) erakusketaren aurrerapenak interes handia piztu zuela esan du Azurtzak, lana goraipatzearekin batera: “Oso erakusketa interesgarria da. Indartsua eta esanguratsua. Fire Island-en inguruko erakusketako argazkiak ikusgarriak ziren, baina hauek txundigarriagoak eta sakonagoak dira. Argazki bakoitzak norberak topatu behar duen istorioa dauka”. Erakusketak harrera beroa izanagatik amaitu bakoa da oraindik eta, artistak berak azaldu lez, bizpahiru urte gehiago beharko ditu buka dezan..

 

‘Begirada ausartak’


new yorkeko euzko etxea

Euskal Herrian iaz aurkeztutako Begirada ausartak liburua ere eman zuten ezagutzera festibalean. Euskal Herriko LGTB mugimenduaren parte diren Aldarte eta EHGAM taldeen lan honek Francoren garaiko homosexualen benetako istorioak kontatzen ditu. Aurkezpenean, Ramon Aizarna zarauztarrak egin zuen berba, 62 urteko gizona, duela hiru hamarkada lekualdatutakoa zeru-arraskarien hirira baina, horren aurretik, diktaduraren homofobia pairatu zuena.

Berbaldi interesgarria sortu zen aurkezpenean, garai ilun haietan homosexualen superbibentziaren inguruko interesa agertu baitzuen jendeak. Nola ligatzen zuten? Non batzen ziren? Nola zekiten beste pertsona ere homosexuala zela? Eta liburuaren izenburuak berak laburbiltzen duen legez, begiradek, begirada ausartek ematen zuten beharrezko informazioa. “Bazen ezkutuko hizkuntza bat diktadurapean, nazio askapenaz baino harago zihoana”..

 

Larunbat gauean etorri zen Aniztasunaren Asteburuaren sorburu izan zen Gayaldia. 22:00etan hasita, goizaldeko ordu txikietara bihurtu zuten dantzaleku Euskal Etxea. Aurten ordea, go-go dantzaririk ez zen egon, 2012ko lehen edizioaren ostean klubeko bazkide batzuk ez baitziren horrekin ados agertu.

 

Biharamunean, Euzko Etxeak berak prestatutako igandeko herri afariarekin eman zioten amaiera Aniztasunaren Asteburuari. Hurbildutako gehienak estatubatuarrak izan zirela azpimarratzen du Azurtzak eta, nahiz eta bestela jendetza handirik ez bildu, pozik agertu da antolatzaile gisa eta datorren urtean berriz ere antolatzeko gogotsu, “urtero egin behar dugu, oinarrizko aldarrikapena eta izen berria mantenduta” esanez.

 

Aldarrikapen berbak

Euzko Etxea-ko lehendakari ohi den Azurtzak, Jaialdiaren inguruko gogoeta batekin bukatzen du: “Jaialdi honek, LGTB mugimenduari baino euskal komunitateari bere kideak diren moduan onartzen laguntzen diola esango nuke. Euskal herritarrak ez direla homogeneo eta kolorebakarrak ulertzen laguntzen dio. Eta aldarrikapen horrekin, emakumeen eskubideei ere laguntzen dio, mugimendu politikoei ere, baina bai eta elbarria denari edo beste zenbait jende motari ere. Gure euskal etxean ez dago elbarririk baina egongo balitz, nola tratatuko genituzke? Jaialdi honek kontzientzia sorrarazi eta indartzea du helburu. Ameriketako euskal etxe batzuetan euskal herritar edota euskal-amerikar izatearen inguruan izan dezaketen ikuspegi murritza gainditu nahi du. Aniztasunaren Asteburua urtero egin behar dugu, jendearen gogoari astindua eman eta begiak irekitzen laguntzeko”, bukatu du.

Transexualak babesteko adierazpena aurrera, UPN eta PP gabe

Nafarroako Legebiltzarra

Pertsona Transexualen Despatologiaren Nazioarteko Egunarekin adierazpena eraman dute Mahai eta Eledunen batzarrera kolektibo horren alde. Geroa Baik, EH Bilduk, Ahal duguk, PSNk eta Ezkerrak babestu egin dute eta UPN zein PP abstenitu egin dira.

Nafarroako Parlamentuaren izenean adierazpen horrek jasotzen duena da, babesa ematen diotela aktibista talde horrek transexualen alde egindako lanari eta transexualen patologizazioaren aurka. Horrez gain, herritarrei dei egiten diete heldu den urriaren 24an antolatu dituzten ekitaldietan parte hartzera. Transexualen eskubideen alde egitera deitu dute gizartea.

Nafarroako Parlamentua “transfobiarik gabeko gunea” dela ere jaso du adierazpenak eta transexualen aurkako erasoak salatu ditu. Horrez gain, legea indartzea ere adostu dute.

(Albistea CC lizentzia baliatuta ekarri da Euskalerria Irratitik. Hemen originala)

 

Sexu erasoengatik jarritako salaketetan ez du ugaritze «larririk» ikusi Jaurlaritzak

Ertzaintzaren datuak aurkeztu ditu Beltran de Herediak: igoera bat izan bazen ere, biktimek ipinitako salaketak, oro har, %16,7 urritu dira aurten

eraso sexistarik ez

Datuak esku artean hartuta agertu zen atzo Eusko Legebiltzarrean Eusko Jaurlaritzako Segurtasun sailburu Estefania Beltran de Heredia. Udan izan diren sexu erasoen inguruan Ertzaintzak egindako lanari buruzko galdera egina zion Nerea Llanos PPko legebiltzarkideak, eta datuekin erantzun nahi izan zuen. Iragan hilabeteotan eraso klase horien gaineko kezka nabarmena izan bada ere, eta hainbat egoera «zinetan larri» izan direla onartu arren, datuek ez dutela «larritzeko» moduko igoerarik erakusten azaldu zuen sailburuak: urteko lehen sei hilabeteetan sexu erasoei lotutako salaketetan %24ko igoera egon zela aitortu zuen, baina igoera hori abusuetan izan zela nabarmendu zuen, eta sexu eraso larrietan, aldiz, beherakada bat izan zela: 22 gutxiago izan ziren. Eta sexu erasoen arloan, oro har, urte osoari begira, beherako joera nabaria dela azaldu zuen: urteko lehen bederatzi hilabeteetan %16,7 urritu dira biktimek jarritako salaketak. Andreen salaketarik gabe, ertzainen edo beste hirugarren baten ekimenez abiatutako salaketak ere urritu egin dira: %15,8 gutxiago dira. Nolanahi ere, argi utzi zuen gaiari ezin zaiola garrantzirik kendu. «Salaketa bakar bat kezkatzeko motibo da guretzat». Adierazi zuen uda guztietan plangintza landua egiten dutela ertzainek udal ordezkariekin batera jai eremuetan segurtasun neurriak ezartzeko.

Bikotekideek emakumeei egindako erasoei buruzko datuak ere jakinarazi zituen Beltran de Herediak: urteko lehen bederatzi hilabeteetan %3,1 urritu dira andreek genero indarkeriagatik jarritako salaketak. Familia barruko indarkeria kasuetan, ordea, igoera bat izan dela nabarmendu zuen: andreek jarritako salaketak %1 ugaritu dira, eta hirugarrenek jarritakoak, %4,4. Poliziaren esku hartzea kasu horietan zailagoa izaten dela ohartarazi zuen, ezkutuan daudela usu. Nabarmentzeko datuen artean, ofizioz hasitako ikerketen igoera nabarmendu zuen: salaketa mota horiek ugaritu egin dira bai genero indarkerian eta bai sendi barrukoan.

Funtsean, arazoa konpontze aldera gizonen eta emakumeen arteko harremanek «berdinen arteko erlazio»bihurtu behar dutela ohartarazi zuen, eta horretarako lan handia egin behar dela oraino gizartearen arlo guztietan. «Arazoa ez da segurtasun neurriekin bakarrik konponduko».

Feministen esku hartzea

EH Bilduko legebiltzarkide Diana Carolina Urreak alde horretatik emakumeen aldeko politiketan harago egitea ezinbestekoa dela esan zuen: «Estrategia oso bat eskatzen dugu; esaterako, indarkeria matxista jasaten duten andreak ahalduntzeko. Estrategia hori zertan den jakin nahi dugu». Galdetu zuen, era berean, zertan diren erasotzaileen gaineko kontrola areagotzeko neurriak; gainerakoan zama biktimen gain lagatzen dela gogorarazi zuen. Eta baliabide gehiago eskatu zituen. «Eusko Jaurlaritzak berdintasunari ematen dion benetako garrantzia aurki ikusiko dugu, aurrekontuetan ematen zaion tokian; ea zerrendako azken-azkena izateari lagatzen dion».

Urreak goratu egin zuen mugimendu feministak udan festa giroan izan diren sexu erasoak gaitzesteko eta «ikusgarri egiteko» egin dituen ahaleginak. Sailburuak, hala ere, zenbait mezu klaserekin «alarma funsgabeak» sor daitezkeela ohartarazi zuen.

Eraso bat Gasteizen

Genero indarkeriaren gaineko kezka apaldu ezin dela erakusten duten albisteetako atzo helarazi zuten Gasteizko udaltzainek hedabideetara: jakinarazi zuten igande gauean 34 urteko gizonezko bat atxilotu zutela, andrea jotzea leporatuta. Etxera hordituta iritsi eta andreari kolpeka eraso ziola esan zuten. Larrialdi telefonoaren bidez izan zuten udaltzainek emakumearen berri, eta harengana iritsi zirenean azaldu zien gizonak «ohikoak» dituela jokabide horiek. Berehala atxilotu zuten gizonezkoa.