Zinegoak, el festival de cine LGTBi+ de Bilbao, reivindicará el “poder de la pluma”

Los organizadores del festival de cine y artes LGTB+ Zinegoak, posan con el cartel del festival (EFE)

BILBAO. Así lo ha manifestado este martes el director del certamen, Pau Guillén, en la conferencia de prensa en la que ha presentado el contenido de este año del certamen que se celebrará entre el 18 de febrero y el 2 de marzo y en el que se proyectarán 25 películas en su sección oficial.

Guillén se ha referido en su presentación al hecho de que “en muchas ocasiones parece que nos tenemos que mostrar de una forma concreta, con unas etiquetas concretas, en función de un género concreto”.

“Por eso, lo que reivindicamos desde Zinegoak con esta defensa del poder de la pluma es que cada cual se exprese como considere, sin miedo y sin ser coartado”, ha defendido.

Guillén ha criticado que “parece que hay un punto de “plumofobia”, que incluso ocurre y aparece dentro del propio colectivo LGTB que nos parece que no tiene ningún sentido”.

“Si hablamos de diversidad y respeto, tiene que ser en todos los ámbitos, incluso en el de la expresión de las personas, con amaneramiento o como se quiera ver;cada cual que se muestre y se exprese como se sienta libre”, ha rematado.

Esta reivindicación de libertad para expresar la orientación sexual está reflejado, ha agregado, en el cartel elegido para ilustrar esta edición y que retrata al luchador de lucha libre mexicana llamado “Cassandra” que siempre peleó sin máscara, maquillado, peinado y vestido con escote como una mujer.

El festival tendrá tres categorías en su sección oficial denominadas Dok, Fik y Krak, dedicadas, respectivamente, a los documentales, las películas de ficción premiadas o presentadas en los principales certámenes internacionales, y una categoría rompedora donde se incluyen cintas son género concreto, que mezcla estéticas y duraciones distintas y que también dará cabida a aquellas películas que no tienen acceso directo a los circuitos comerciales.

En la sección Fik se proyectarán, entre otras, “Happy prince”, dirigida, producida e interpretada por el actor Ruper Everett (La boda de mi mejor amigo, Black mirror), sobre los últimos años del vida del escritor homosexual Oscar Wilde, y “Rafiki”, la primera película de contenido lésbico realizada en Kenia.

En Dok participa el trabajo “Cárceles boyeras” realizado exclusivamente por mujeres que analiza el mundo de la sexualidad femenina en las cárceles y el titulado “Ni de Eva ni de Adán. Una historia intersexual” que, según Guillén, explica la “i” del acrónimo LGTBi.

En Krak se proyectará obras como “Les garçons sauvages”, de Bertrand Mandico, elegida por una publicación francesa como la mejor película de 2018;”Diamantino” o “Un couteau dans le coeur”, trhiller lésbico protagonizado por Vanessa Paradis.

En el apartado dedicado a las artes escénicas, este año se programan seis espectáculos, el mayor número de su historia, uno de los cuales, la obra de teatro titulada “Elisa y Marcela” que relata la historia de dos mujeres que lograron casarse por la Iglesia en 1901, protagonizará la gala inaugural del certamen el 18 de abril en el Teatro Arriaga.

Zinegoak entregará este año dos premios honoríficos, uno otorgado al cineasta, productor y activista indio Sridhar Rangayan y el segundo a la ONG “Apoyo positivo (A+)”, que cumple 25 años divulgando “con naturalidad” entre los más jóvenes cuestiones de salud y diversidad sexual a través de webseries que cuentan con la participación de rostros populares del cine como Candela Peña.

Jarrera homofobo eta transfoboen kontrako inkesta abiatu du Les Bascos elkarteak

Ipar Euskal Herriko Les Bascos LGBT+ elkarteak egin du galdetegia Interneten. Heterosexualak ez direnen portaerak, pentsaerak eta ekintzak identifikatu eta onartzera iristea du helburu.

“Sexualitatea anitza da”, diote Les Bascos LGBT+ elkarteko kideek. Heterosexualitateaz haratago sexualitatea badagoela adierazi nahi dute. Horretarako abiatu dute inkesta hau, heterosexualak ez diren orientazio afektiboak dituzten pertsonen kontrako jarrerak eta erasoak identifikatu asmoz. Biktimen eta lekukoen testigantzak bilduko dira.

Hainbat ataletan antolatutako inkesta osatu dute, euskaraz zein frantsesez. Helbide honetan bete daiteke galdetegia.

Frantziako Hezkuntza Ministerioak homofobiaren eta transfobiaren kontra abiatu duen kanpainaren testuinguruan, elkartearen aburuz Euskal Herrian azterketa egitea beharrezkoa da. Les Bascos-ek, finean, gure lurraldean ematen den era honetako diskriminazioaren kontrako borrokan aktore bilakatu nahi duela adierazi dute.

«Proud» ez da harro

Gure hizkuntzak duen berezkotasuna isilarazten den bitartean, besteei «welcome» esaten zaie, «gu bezalakoak zarete», esan nahiko baliete bezala. Baina guri, euskaldunoi, zer eta herri «friendly» garela errepikatzen digutenean, «stupid» aurpegia geratzen zaigu

Garapen ekonomiko eta komertzial konkretua sustatzeko asmotan Bilbo eta Bizkaiko instituzioetako ordezkariak Spainera joan ziren duela gutxi, zer eta to sell gure country. Gure herri eta lurraldeak brand bezala saltzera aspaldi ohitu baginen ere, batzuetan oraindik so hallucinated ikusten ditugu hainbat ekimen. Eleven ikusteko jaioak gara, yes. Center, exhibition, corner, experiencience eta design moduko hitzak txoko zein izkina guztietan erakusten dizkigute, diseinuzko esperientzia zentralak lez.

Ezberdintasunak eta benetakotasunak markatu ohi dute salmenta good baterako bidea. Ingelesezko termino boring eta hain erabiliak oraindik erabiltzen jarraitzea, berriz, estrategia zaharkitua izateaz gain, big konplexuen adierazgarria dirudi. Ingelesak, munduko hizkuntza hegemonikoak, ezberdintasuna beharrean, homogeneizazioa dakar. Ez hori only. Homofiliaz asko ere baduela think dut. Hau da, pertsonek beraien modukoak direnekin erlazioa izateko tendence hutsa. Sare sozialetan oso nabarmena omen da homofiliaren adibidea eta hedapena; zuriek zurien follower izatea nahiago dute, pertsona asiar edo beltzen lagun birtual izan instead. Esan beharrik ez dago, aniztasunari entzungor egiten dion mundu errealean eta birtualean live garela. Teoriko batzuek homofilia berezkoa dugula saldu nahi digute, nola eta hain erabilia den animalien adibideekin. Animaliek ere berdin egiten dutela diote, lumadunek lumadunekin bizi nahi dutela, eta four hankako animalia iletsuek berdin four hankatako animalia iletsuak soilik love dituztela. Txoriek, baina, sare sozialetako marka izan arren, ez dute Interneterako konexiorik. Eta katuek, azokatan saldu aurrean, ez dute inongo feriatan standik jartzen.

Gure hizkuntzak duen berezkotasuna isilarazten den bitartean, besteei welcome esaten zaie, «gu bezalakoak zarete», hello friends, esan nahiko baliete bezala. Meanwhile aldarrikatzen dute lurralde, kultura zein tradizio baten harrotasunak puzten dutela haien salmenta; harrokeria esatea zuzenagoa, of course. Hori dena bagenekien already eta aspaldi. Baina guri, euskaldunoi, zer eta herri friendly garela errepikatzen digutenean, stupid aurpegia geratzen zaigu. Aurten Bilbon antolatuko duten Pride Every Where hori, Bilbo Europride Conference bilkuren egoitza izateko, ez dakit barrena white ala black geratzeko modukoa den. Aukeratu beharko genuke bata zein bestea, homogeneizazioaren mamuak aukera bakarra ematen baitu, make a choice! Bukatu dira erruletak eta loteriak. Dena sold out dago. This way jarraituta, batzuetan nahiago genuke beste place to be batean izan. Baina ez dezagun ahaztu hau dela gure country. Edonork esango du bestela erokeriak jota gaudela jada, please! Hori is not posiblea. Ez dakit my burua ondo explaining ari naizen. Baina euskaldun izateaz proud daude, eta very gainera.

Sridhar Rangayan zinegileak jasoko du Zinegoak 2019ko Ohorezko Saria

Sridhar Rangayan zinegile, ekintzaile eta Bombayko Queer Zinema Jaialdiko zuzendariak jasoko du Zinegoak 2019ko Ohorezko Saria. Horrez gain, Zinegoakek Sari Berezia emango dio Apoyo Positivo gobernuz kanpoko erakundeari. Elkarteak 25 urte bete ditu eta sexu-aniztasuna ikus-entzunezko lanen bitartez lantzen ditu.

Sridhar Rangayan zinegileak zuzentzen du Indian sexu-aniztasuna ardatz duen jaialdi bakarra.

Zinegoakek aurtengo Ohorezko Saria emango dio Sridhar Rangayan (Mandya, Karnataka, India, 1962) zuzendari, ekoizle eta ekintzaileari. Indiako zinegilea “Kashsish” Bombayko Queer Zinema jaialdiko zuzendaria da (Indian sexu-aniztasuna lantzen duen jaialdi bakarra eta Asiako garrantzitsuenetakoa). Rangayan Bilbora etorriko da saria jasotzera. Zinegoakeko inaugurazio ekitaldian izango da, otsailaren 18an, Arriaga Antzokian. Horrez gain, otsailaren 17an Evening Shadowsbere azken lana aurkeztuko du BBK aretoan, doako sarrerarekin.

Zinegoakeko zuzendari Pau Guillenek nabarmendu duen bezala, “Rangayanek hamarkada bi daramatza giza eskubideak eta sexu-aniztasuna lantzen. Bere zineak gai ezberdinei ateak ireki dizkie eta zentsuratutako ahotsen istorioak kontatu ditu”.

2001. urtean Rangayanek Solaris ekoiztetxea sortu zuen Saagar Gupta idazle eta zuzendari artistikoarekin batera. Solaris LGTB pelikuletan espezializatutako Indiako lehenengo ekoiztetxea da. Kashish jaialdia ere ekoiztetxearen bitartez antolatzen dute. Bombayko queer jaialdiak 10 edizio bete ditu eta mundu mailako erreferentzia bihurtu da.

Sari Berezia Apoyo Positivo elkartearentzat

Bi urterik behin, jaialdiak sari berezi bat eskaintzen die ezaugarri sozial eta militantea duten eta ikus-entzunezkoak lantzen dituzten norbanako, elkarte eta erakundeei. Fernando Diez ekoizlearen eta Ugandako Queer Kampala jaialdiaren ostean, aurtengo Sari Berezia Apoyo Positivo (A+) elkartearentzat izango da. Aurten, elkarteak 25 urte bete ditu.

Gobernuz kanpoko erakunde honek aniztasuna bultzatzen du, hiru esparru nagusitan: osasuna, hezkuntza eta eskubideak. Apoyo Positivok ikus-entzunezko lengoaia gaurkotzea lortu eta belaunaldi berriekin bat egin du. Hainbat gairen artean, GIB edo LGTBfobia landu dituzte.

Albiste hau Uriolak argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.

Chrysallis Euskal Herria elkarteak ibilbide berria iragarriko du larunbateko jaian

Antolaketa modua, izena eta irudia aldatuko ditu transexualitate egoeran dauden adin txikiko gurasoen elkarteak. Aldaketon berri emateko jaia antolatu du Donostiako Principal Antzokian, urtarrilaren 26an.

Chrysallis Euskal Herria abian jarri zuteneko argazkia.

Araba, Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroako zortzi familiak sortu zuten Chrysallis Euskal Herria elkartea. Gaur egun ehun familiek osatzen dute. Elkarteko kideek ibilbide berriaren arrazoiak eman dituzte: “Bazkide diren familien kopuruaren hazkunde handiak, eguneroko lanaren konplexutasunak, eta Euskadi eta Nafarroako berezitasun administratiboek Chrysalliseko lurralde ordezkaritza izaera gainditzera eraman gaitu”.

Elkartearen ibilbide berria larunbateko jaian iragarriko dute. Jairako ez dago sarrerarik salgai, senideen eta gonbidatuen artean antzokia bete baitute. Jaian zientzia, ikuskizun eta kirol munduko pertsona ezagunek eta elkarteko kideek egindako spota aurkeztuko dute. Baita nazioartean eredu izan nahi duen webgunea ere.

Espainiako LGTBI legea «desblokeatzeko» eskatu dute 49 elkartek

Diskriminazio jarrerak zigortzeko aukerak eta transexualen eskubideen berdintzeak eragin du eztabaida handiena Kongresuko taldeen artean

Jesus Estonba, Donostian atzo eginiko agerraldian. GORKA RUBIO / FOKU

Espainiako gobernu aldaketa eta hori ahalbidetu duen gehiengo politikoa baliatu nahi ditu LGBTI kolektiboak. Lesbiana, gay, bisexual, transexual, transgenero eta intersexualen berdintasun sozialerako lege proposamena zuzenketen fasean dago Kongresuan. Kolektibo horretako 49 elkartek —tartean Euskal Herriko Gehitu—tramitazioa «bizkortzea» nahi dute. Eskaera hori egiteko, prentsaurrekoak eta mobilizazioak egin zituzten atzo Espainiako Estatuaren menpeko herrialdeetako sei hiritan, talde horiek biltzen dituen FELGTB federazioak deituta.

Lege egitasmoa Unidos Podemosek aurkeztu zuen, 2017ko maiatzean, eta, PPren osoko zuzenketa atzera bota ostean, aurrera egin zuen. Dena den, Gehituko kide Jesus Estonbak kritikatu du «talde batzuk» ez direla betetzen ari «hartutako konpromisoak», eta beste batzuen «uzkurkeriak» direla-eta «atzeratzen» ari dela legea onartzea. Hala ere, «baikor» azaldu da, ziur baitago gehiengoaren babesa izango duela. «Bat egite politiko zabal bat lortzeak, gainera, eragin pedagogiko handia izango luke herritarrek gai hauekiko duten iruditerian», azpimarratu du.

Gehituko bozeramaileak jakinarazi duenez, bi atalek sortzen dute eztabaidarik handiena: zigorrak ezartzeko aukerak eta transexualen eskubideekin loturikoak. Lege egitasmoan, besteak beste, iritzi LGTBIfobikoak zigortzea aurreikusten da, eta, «talde batzuen» ustez, horrek «talka» egin dezake adierazpen askatasunarekin. Gehituko Ander Prolek azaldu duenez, «ohikoa» izaten da eztabaida hori «gutxiengo sozialak babesteko legeetan». «Gure ustez, baina, zigortu egin beharko lirateke iritzi eta jarrera horiek».

Lege proiektuan jasotzen diren transexualen eskubideei buruz, berriz, osasun neurriekin loturikoa da punturik gatazkatsuena, Estonbak jakinarazi duenez. LGTBI taldeen aspaldiko eskaera da 16 urtetik gorakoek askatasun osoa izatea erabakiak hartzeko, gurasoen-eta baimenik gabe, gainerako herritarrek bezala. Transexualekin ere, eztabaidan dagoen beste puntu bat da pertsona horiek genero berdintasun politiketan integratzearena.

Euskal Autonomia Erkidegoan eta Nafarroan badaude LGTBI kolektiboaren eskubide batzuk jasotzen dituzten legeak —baita Espainiako Estatukoak ere—, baina, Gehituko kideen arabera, «oso garrantzitsua» litzateke «estatu mailako lege integral» bat egitea; Estonbak azpimarratu duenez, Kongresuan dagoena bere hartan onartuko balitz, «berrikuntza sakonak» ekarriko lituzke Hego Euskal Herriko legezko esparrura. Besteak beste, familia eremukoak, lan alorrekoak, hezkuntzakoak eta asilo eskaerekin loturikoak.

Harro, ez ‘pride’

Jakin berri dugu EPOAk (European Pride Organisers Association) hurrengo bilera Bilbon egingo duela, 2019ko irailean. Bilbao Bizkaia Pride delakoa antolatzen dutenena izan da ekimena, Europride ospakizuna Bilbora ekartzeko asmoz.

Gauza jakina da Bilboko Udalak eta Bizkaiko Aldundiak bultzatutako Pride ekitaldiak, Bizkaiko Ekainaren 28ko Koordinakundearen laguntzarik ez izateaz gain, haren iritzi eta gogoen kontra antolatzen direla. Ez da horren ezaguna, aldiz, Josu Bergarak, Bizkaiko Aldundiko Gizarte Ekintzako arduradun zelarik, Koordinakundeari eskaini ziola gerora Pride izango zena antolatzea, behar izango genituen baliabide guztiak ziurtatuta, eta Koordinakundeak ezezko borobila eman ziola, ez baikenuen parte hartu nahi mota horretako inongo asmotan.

Dena ez da erabat negatiboa delako Pride ospakizunetan; hori ere argi daukagu. Orain gutxi arte marjinala izan den giza multzo bati ikusgarritasuna ematen diote, eta, nolabait, berorren botere-adierazpena ere bada. Gainera, badago horri baino erantzuten ez dion jenderik. Aniztasunarekiko begirunea europar proiektu politikoaren ikur bilakatu da, eta Pride-a da errealitate horren ageriko adierazpena. Bere eragina munduan —Europan ere bai— ukaezina da.

Pride-ak duen balioaren aitortze horrekin batera, ezinbestekotzat jotzen dugu horren positiboak ez diren alderdiez ere hausnartzea, hala nola ondo pentsatzea gaur egun Bilbo ote den bilatzen duten errekonozimendua merezi izateko bezain friendly.

Pride-a gaytasunaren gorespen-erakustaldia da. Baina gaytasun oso zehatz baten goraipamena baino ez: gizon heldu (oraindik gazte), zuri, gay, zis eta Schengen hiritartasuna eta ongizate ekonomikoa dituenarena. Pride ospakizunetan parte hartzen duten gehienek betetzen dituzte baldintzok, edo bete nahiko lituzkete. Pride-k ez dio inolako kritikarik egiten kategoria horiek dakartenari; are txarragoa dena, bedeinkatu eta betikotu egiten ditu, kategoriotan sartzen ez direnak kanporatuz. Lagun horiek ikusezin bihurtu, zokoratu egiten ditu, eta babesik gabe utzi, gure gizartea ez baita gauza beste errealitate horiek ikusteko Pride-n distirak itsuturik. Norbait marikoia bada, baina baita ere txiroa, gaixoa, zaharra, etorkina… homo-les-transfobia jasan ez ezik, bere txirotasunean bizitzera zigortuta dago. Horregatik guztiagatik, Pride-kin kritiko garenok diogu ez dela egiatan askatzailea, geure eskubideen salerosketa baizik. Gizarte heteropatriarkalak buldak saltzen dizkigu bere pribilegioez gozatu ahal izan dezagun, erosteko diru nahikoa izanez gero, noski.

Eta Bilbon, nola gaude? Udalaren esanetan, gay-friendly gara. EPOAko Bilboko hautagaitzaren esanetan, «Bilbo lideratzen ari da elkartasun — eta ikusgarritasun— LGTB+ espazioa ardatz atlantikoan». Bilbok eta Bizkaiak milaka euro xahutu dituzte azken urteotako Pride-ak antolatzean eta Europan zeharko hainbat bileratan. Baina, badakizue zenbat gastatu duten azken urteotan LGTB+ adinekoei edo gaixoei artatzeko? Egoitzetan daudenen beharrak ezagutzeko eta bideratzen saiatzeko? LGTB+ etorkinen egoeraren berri izateko? Eta ijitoenaren berri? Homo-les-transfobiaren eragina emaitza akademikoetan zein den jakiteko? Eta txirotasunean? Gorroto-delituen kontra borrokatzeko? Erantzuna erraza da: 0 euro. Benetan, uste duzue esan litekeela Bilbo zerbait lideratzen ari dela lotsaz lehertu gabe?

Ezin ahaztu, gainera, 2010ean onartua izan zen eta indarrean dagoen Bilboko Udalaren espazio publikoaren arautegiko 16. artikuluak debekatzen dituela espazio publikoan izaera intimo eta pertsonaleko adierazpen afektiboak, eta, artikulu hori aplikatuta, udalak eragotzi zuela orain ez asko hainbat gunetan cruising-ean aritzea.

Euskal Herrian usu esan eta entzuten da jaia eta borroka uztartu behar direla. Ados. Betiere jaiak estaltzen ez badu aldarrikapena. Gure ustez, tamalez, oraindik asko dugu aldarrikatzeko gure herrian askatasun afektibo-sexualari dagokionez, eta Pride bezalakoetan, nahiz eta ekitaldi kultural franko egoten diren, ukaezina da jaiak indargabetzen duela aldarrikapen oro, entzunezin bihurtu arte. Antola dezatela, gura izanez gero, gay edo dena delako inauteri, jaialdi… nahi beste, eta jar diezaiotela Pride izena gustuko badute; baina utz dezatela bakean ekainaren 28a, hori erreibindikazio eguna baita.

Amaitzeko, ezkerreko erakundeen jokabideaz ere hausnarketa txikia: ez dute txintik esaten gaiaz. Edo pozarren daude Pride delakoarekin, planteamenduekin erabat ados. Edo beldur dira, kritikarik txikiena ere eginez gero, homofobotzat jo lezaketelako. Azken hori bada kasua, lasai egon daitezke, alde izango gaituzte eta.

Jaime Mendia eta Imanol Alvarez – Bizkaiko EHGAMeko kideak

2018ko irailak 18

Homosexualitatea onartu dute Indian, eta jada 124 estatutan dago despenalizatuta

Bigarren herrialde jendetsueneko Auzitegi Gorenak bertan behera utzi du 1861eko lege bat: «Heldu homosexualek pribatuan sexu harremanak izatea ez da inolako iraina»

DIVYAKANT SOLANKI / EFE

Ia hiru hamarkadako borrokaren ostean, Indiako Auzitegi Goreneko bost epailek homosexualitatea despenalizatzea erabaki zuten atzo, aho batez. «Heldu homosexualek pribatuan harreman sexualak izatea ez da inongo iraina», argudiatu zuen Dipak Misra epaimahaiburuak epaia irakurtzen ari zela. Bigarren herrialderik jendetsuenean (1.324 milioi) erabaki hori hartu izana mugarri izan liteke, Asian baitaude homosexualitatea zigortzen duten estatuetako batzuk —Sri Lanka, Bangladesh eta Pakistan bizilagunak, adibidez—. LGTBI kolektiboaren eskubideen aldeko taldeek pozez hartu dute erabakia, «oinarrizko giza eskubide bat» onartzen duelako. Horiek horrela, epai horrekin magistratuek bertan behera utzi dute kolonialismo garaiko lege bat —1861ekoa, India Erresuma Batuaren kolonia zenekoa—, eta India homosexualitatea despenalizatu duen 124. estatua bilakatu da. Boterean dagoen Indiako Alderdi Popularrak eta Narendra Modi lehen ministroak jakinarazi zuten epaia errespetatuko zutela, erabakia edozein izanda ere.

Zehazki, bost epaileek ebatzi zuten zigor kodeko 377. artikuluak ez duela balio —testu bana idatzi zuten beren arrazoien berri emateko—. Misrak, esaterako, honako argudio hau eman zuen: «377. artikulua arbitrarioa da. LGTB kolektiboko kideek gainerako herritarren eskubide berberak dituzte. Sexu homosexuala zigortzea irrazionala eta defendaezina da». Indu Malhotra epailea, aldiz, aurrerago joan zen: «Historiak barkamena eskatu behar die LGTBI kolektiboko kideei eta haien familiei». Hala, Indiako LGTBI kolektiboak beren eskubideak legezko esparruan finkatzea lortu du. «Oso pozik nago; ez dut hitzik sentitzen dudana deskribatzeko. Orain ez gara kriminalak, baina denbora beharko dugu gauzak errotik aldatzeko», adierazi zuen atzo Debottam Sahak, legea bertan behera uzteko eskatu zuen herritarretako batek.

Izan ere, 1861ean zehaztu zuten zigortu egin behar zirela «gizonekin, emakumeekin edo animaliekin izandako naturaren kontrako haragizko harremanak», Europako moralari jarraituz, eta ez Indiakoari eta eremu hartakoari, garai hartan edozein motatako harreman sexualak onartzen baitzituzten; alde horretatik, askatasun handiagoa zegoen Indian XIX. mendean, eta kolonialismoaren ondorioak ere sumatu dira Indian homosexualitateari buruzko iritzietan. Horretaz mintzatu zen Balachandran Ramiah, 377. artikulua bertan behera uzteko eskaria egin zuen beste herritarretako bat: «Bide handia dugu aurretik. Garrantzitsua izango da lanpostuetan bereizkeriarik ez izatea. Enpresa asko ez dira gai izan diskriminazioa amaitzeko neurriak paperean idazteko, baina orain hori egiteko eskubidea eta gaitasuna izango dute».

ILGA Lesbiana, Gay, Bisexual, Trans eta Intersexualen Nazioarteko Elkarteak zabaldu duen informazioaren arabera, 2015ean 1.500 pertsona atxilotu zituzten Indian 377. artikulua baliatuta.

71 herrialde

ILGAren arabera, homosexualitatea gutxienez 71 herrialdetan dago kriminalizatuta egun, eta horietako batzuetan gay edo lesbiana izateak heriotza zigorra ekar lezake: Iranen, Saudi Arabian, Yemenen, Sudanen, Somalian eta Nigerian —probintzia batzuetan soilik—, esaterako.

Elkartearen arabera, homosexualen eskubideen aitortza eta babesa onartuta dago Europa ia guztian, AEBetako iparraldeko eta hegoaldeko estatu batzuetan eta Australian. Hala ere, herrialde gehienek ez dute homosexualen eskubideak babesten dituzten legedirik. Adibidez, 72 estatuk onartu dituzte lan munduan diskriminaziorik eza bermatzeko legeak, eta 43k gorroto delituen aurkako legeak dituzte.

Aldiz, kriminalizatuta dago Europa ekialdean, Afrikan —Hegoafrikan, Seychelleetan eta Cabo Verden izan ezik—, Erdialdeko Amerikaren gehienean, Hego Amerikan eta Asian. Horiez guztiez gain, Estatu Islamikoak dituen moduko lege moralak, oinarri erlijiosoak dituztenak, 19 estatutan daude indarrean gaur egun.

Ezkontzeko eskubideari dagokionez, 26 herrialdetan soilik ezkon daitezke, eta beste hainbaten onartzen dituzte batasun zibilak, antzeko eskubideekin.

Sexu eta genero aniztasuna eskolan lantzeko unitate didaktikoa

Iraultzeko prest! unitate didaktikoa argitaratu berri dute, sexu eta genero aniztasuna ikasgelan lantzeko. Haur Hezkuntzatik Batxilergoraino, maila bakoitzera egokitutako materiala eta ekintzak proposatzen dira. “Jaio aurretik heterosexualak izango garela aurreikusten duen araua zalantzan jartzea” du helburu unitateak, “neska eta mutiletan, femeninoan eta maskulinoan banatzen gaituen eta rol jakinak esleitzen dizkigun heteroarauak guztiongan nola eragiten duen hausnartzea”.

Maiatzaren 17a Homofobiaren, Bifobiaren eta Transfobiaren Aurkako Nazioarteko Eguna dela aprobetxatuz atera du unitate didaktikoa Steilas sindikatuko LGTBI+ lantaldeak.

Gonadun mutilak

Oinarrizko hiztegia du abiapuntu (matxismoa, maskulinitatea, feminitatea, generoa, sexu-genero sistema bitarra…) eta ondoren, hainbat ekintza, artikulu eta ikus-entzunezko proposatzen ditu. Adibidez, ikasle eta irakasleak itxuraldatzea, arropa, osagarriak eta makillajea elkar trukatuz: “Mozorrorik ez –dio unitateak–, gure generoagatik egunerokoan erabiltzeko baimenik ez dugun arropa baizik”. Estereotipoak lantzeko, ipuinak “hankaz gora” jartzera gonbidatzen du, edota arraza/erlijio/genero-identitate/orientazio sexu-afektibo anitza duten hainbat pertsona ezaguni buruz galderak erantzutera (beheko irudian, horietako batzuk).

Heterosexual bat armairutik ateratzen

Enpatia garatzeko, armairutik ateratzen den heterosexualaren ariketa planteatzen du, baita rolen jokoa ere (“zuetako bat gay da; zu sokasaltoa maite duen mutila; zuk lesbiana zarela esan diozu lagun-minari eta klasean zabaldu du…”). Lumafobia, transexualitatea, feminitatea eta abarren inguruan ere hausnartuko dute ikasleek.

Unitate didaktikoa ondorengo loturan deskargatu dezakezu: Iraultzeko prest!

Euskaltzaindiak eta Ortzadar LGBT elkarteak hiru urterako hitzarmena sinatu dute

Euskarari dagozkionetan, Akademiak aholkularitza eskainiko dio elkarteari

LGTB kolektiboaren eskubideen aldeko manifestazioa, Bilbon. / JORDI ALEMANY

Euskaltzaindiak eta Ortzadar LGBT elkarteak bien arteko lankidetza hitzarmena sinatu zuten lehen aldiz atzo, Bilbon. Hitzarmena hiru urterako egin da, eta, euskarari dagozkionetan, Akademiak aholkularitza eskainiko dio elkarteari.

Bereziki, hitzarmenaren aurkezpenean azaldu zuten bezala, gradu bukaeran eta Master ikasketetan elkarteak sustatzen dituen deialdietan euskararen erabilera normalizatua eta jasoa ziurtatzeko, eta elkarteak bideratzen duen aldizkari zientifikoan euskarari toki egokia eta duina emateko aholkularitza emango dio Euskaltzaindiak.

Aurreko bi xedapenen ondorioz sortzen den euskararen testu masa eskuratuko dio Ortzadar LGBT elkarteak Euskaltzaindiari, eta Akademiak, besteak beste, Euskaltzaindiaren Hiztegia elikatzen duen Lexikoaren Behatokia elikatzeko baliatuko du euskarazko testu masa hori.

Era berean, Ortzadar LGBT elkarteak Euskaltzaindiari aholkularitza eskainiko dio herritarren berdintasuna, bizikidetza, sexu askatasuna eta giza eskubideak Akademiaren Hiztegian zein bestelako hizkuntza baliabideetan are hobeto islatuta ager daitezen.

Euskaltzaindiak azaldu duenez, errealitate hauek guztiak «ondo gogoan» ditu, eta horiek kontuan hartuz, «erabaki garrantzitsuak» hartu ditu azkenaldian, besteak beste, familia harremanetako gaurko errealitatera moldatu ditu Hiztegiko hainbat definizio; dinastia-kontuetan ere egin dira aldaketak; Espainiako Justizia Ministerioari euskal izendegiarekin malguago jokatzeko eskatu zitzaion eta abar.

Pozik

Andres Urrutia pozik agertu zen sinatutako hitzarmen berriarekin. «Hitzarmen hau euskal gizartearekin eta beren-beregi kolektibo honekin geneukan zor bat kitatzera dator. Euskara gaitu eta erabilera berrietara moldatu eta egokitzeko agindua dauka Akademiak, eta horretara dator, neurri batean, hitzarmen garrantzitsu hau», aitortu zuen euskaltzainburuak. Bere hitzetan, «Euskaltzaindiak ezin dio muzin egin bere erantzukizun sozialari, eta LGBT kolektiboa (Lesbiana, gay, bisexual eta transexualen kolektiboa) are ikusgarriago egiteko ekarpena egin nahi du».

Bestalde, Javier García Ortzadar LGBT elkarteko presidentea ere pozarren agertu zen. «Gure elkarteak garrantzia eman nahi die euskaraz egindako ikerketei, eta horretarako Euskaltzaindiarekin bat egitea ezinbestekoa zen guretzat», azaldu zuen.

Halaber, Axier Garate Ortzadar LGBT elkarteko bozeramaileak euskal gizarteak LGBT kolektiboarekin duen konpromiso irmoa gogoratu zuen. «Ostegun honetan homofobiaren aurkako eguna ospatzen dugu, eta hitzarmen hau baliatu nahiko genuke gure gizarteak aniztasun afektiboaren aldeko apustu garbia egin duela erakusteko», esan zuen.

Besteak beste, Ortzadar LGBT elkarteak familia aniztasunaren eta genero berdintasunaren inguruko formakuntza eta ikerkuntza sustatzen ditu, eta gai horien inguruan egiten diren master, doktore tesi eta graduondokoak zabaltzen ahalegintzen da.